Vụ Án Nhà Thờ Vinh Sơn, một vụ án làm rúng động cả Nước khi Tổ Chức Dân Quân Phục Quốc sa vào tay nhà cầm quyền csvn. Đây là một trong nhiều phong trào nổi lên chống csvn khi họ xé bỏ Hiệp Định "ḥa b́nh" Paris, xua quân xâm chiếm MN.

==========

Vụ Án Vinh Sơn, Trung Tá Trần Kim Định

 

TranKimDinh.jpg

Kỳ 1

Trên đường đi Long Khánh gặp Cha Cương kiếm đường vượt thoát sau ngày 30/4 …

==========

...

Sáng hôm sau tôi tới chợ Tân Hiệp t́m gặp ông Biền. Cha Cương là em họ ông ta. Nghe thuyết phục một hồi lâu, ông bằng ḷng.

Xa lộ vắng hoe, thỉnh thoảng mới có vài chiếc chở lính cộng sản ngược xuôi. Khi tới Trảng Bom, một tên bộ đội đứng bên trái đường đưa tay vẫy. Coi như không trông thấy, tôi nhấn ga chạy luôn. Ông Biền ngồi cạnh ngoái cổ nh́n lại rồi đập vào vai tôi: “Ḱa, nó bắn, ép xe vào”. Nh́n kính chiếu hậu, đúng là nó đang chĩa súng vào sau xe. Tôi đưa tay ra ngoài làm hiệu, có ư nói: “Tao ngừng đây” rồi ép xe vào lề đường. Qua đầu ra khỏi cửa xe hỏi: “muốn ǵ?” nó cầm súng vẫy lại bắt tôi phải lùi xe. Tới nơi nó hỏi:

- Xe đi đâu? Tại sao tôi gọi anh không đứng lại?

- Tôi không trông thấy. Tôi về Long Khánh.

- Mở cửa cho tôi lên đi nhờ.

Nó ngồi ở chính giữa băng sau. Tay lăm le khẩu súng chĩa về phía trước. Nó hỏi tiếp:

- Xe của nước nào?

- Của Pháp.

- Của thực dân à? Nếu không phải v́ công tác khẩn trương th́ chẳng bao giờ tôi thèm ngồi lên những cái xe của bọn thực dân, đế quốc.

Chỉ nghe cái giọng nói nhà quê của nó đă thấy phát ghét “xe lày của lước lào?” nhưng vẫn phải im lặng v́ súng nó đang cầm trong tay. Nó dám bắn chứ không phải không dám. Giữa lúc hỗn quân hỗn quan mà. Một điều ǵ không vừa tai, bọn chúng đều cho là chống đối cách mạng. Những trường hợp bắt giết vô lư không phải là chưa xảy ra.

Tôi rút thuốc ra hút, nó hỏi:

- Thuốc của nước nào?

- Của Mỹ.

- Lại đế quốc. Hút điếu thuốc này của dân tộc ngon hơn nhiều. Vứt điếu thuốc đó đi. Nó đưa điếu thuốc qua vai. Tôi nói:

- Cám ơn, tôi hút loại này.

- Tôi bảo anh vứt đi.

Tôi gắng gượng cầm điếu thuốc thống nhất mềm xèo. Mùi khói bốc lên khét như lông mèo. Chịu vậy, con chó dữ mà ḿnh cứ chọc giận th́ nó sẽ táp vào đùi.

Xe đang chạy ngon trớn th́ có mùi khét và tiếng kêu lạch cạch trong máy. Tôi vội vă khoá công tắc, lái vào lề đường mở cửa định bước xuống nhưng chưa đặt chân tới đất th́ nó dí súng vào gáy tôi rồi quát:

- Cái ǵ? Cái ǵ? Cho nổ hả? Tao bắn chết mày bây giờ. Mở cửa mau cho tao xuống.

Tôi phải để cho cái thằng dốt nát nói hết câu nói ngu xuẩn rồi mới giải thích:

- Dây điện trong xe bị chạm chứ nổ cái ǵ? Tôi cho nổ để chết cả tôi à? Xuống xe tôi chỉ cho anh biết. Đó là nắp b́nh lọc gió bị bật ra rớt xuống đụng vào đầu bougie. Có vậy thôi.

Tới Long Khánh tên nầy xuống xe trước cửa Toà Giám Mục rồi đi thẳng, không đóng cửa và cũng không một lời cảm ơn. Đúng là Việt Cộng.

Vào tới pḥng khách của Cha Cương, sau khi được ông Biền giới thiệu. Ngài mời ngồi trên bộ sa lông. Tôi vào đề ngay:

- Thưa Cha, chúng con rất hân hạnh được Cha đón tiếp. Sau đây có một việc xin được tŕnh bày: Trước ngày 30-4, con là một sĩ quan trong quân đội Việt Nam Cộng Ḥa. Thực t́nh mà nói nhiều người trong chúng con không ngờ rằng t́nh thế biến chuyển quá đột ngột như vậy cho nên bị kẹt lại đột ngột. Chắc Cha quá hiểu rơ chính sách cai trị độc tài và sắt máu của cộng sản. Do đó chúng con rất lo ngại cho tương lai v́ có thể sẽ phải gánh chịu nhiều nguy hiểm, nên phải t́m một lối thoát bằng bất cứ giá nào để rời bỏ đất nước. Con đang tổ chức một cuộc ra đi bằng đường biển. V́ chỉ có một ḿnh tự lo liệu lấy th́ mới hy vọng thành công, c̣n nếu đi quá giang th́ sẽ rất nguy hiểm khi bị lọt vào bẫy của công an. Chương tŕnh của con đang xúc tiến. Để tránh nội tuyến, con chỉ kêu gọi những người đă quen biết từ trước. V́ vậy ... hành khách rất ít, chỉ hai mươi người, nhưng tất cả đều rất nghèo nên con số đóng góp không đủ để mua tàu.

Thưa Cha, con biết tại địa phương này có hai thương gia rất muốn đi, họ là những người đạo đức, muốn có được một vị linh mục cùng đi trên con đường phiêu lưu thập tử nhất sinh này. Họ nói thẳng, nếu được Cha chấp nhận lời mời, họ sẽ chịu mọi phí khoản cho cuộc hành tŕnh.

Thưa Cha, v́ không c̣n lối thoát nào khác cho nên hôm nay con đến đây thiết tha xin Cha nhận lời mời của chúng con để kế hoạch đi t́m đất sống sớm được thực hiện.

Cha Cương ngồi im lặng một lúc thật lâu, ông lên tiếng:

- Trước đây cũng có mấy người đến rủ nhưng tôi từ chối v́ sợ đức Giám mục không cho phép. Bây giờ quí vị ngồi đây, tôi vào xin ư kiến của Ngài.

- Cha ạ, con nghĩ đây là chuyện sống c̣n của mỗi người. Cha giữ “đức vâng lời” là rất đúng. Nhưng con đoan chắc là nếu Cha sang xin phép th́ không bao giờ đức Giám mục dám cho phép Cha đi vượt biên.

- Dù thế nào chăng nữa. Cha Cương nói – tôi vẫn phải giữ đúng luật của Giáo Hội. Rồi ông đứng lên đi luôn.

Tôi cảm thấy thất bại hoàn toàn. V́ không bao giờ ông được phép bỏ con chiên ở lại để trốn chạy một ḿnh dù trong hoàn cảnh nguy hiểm. Và đúng như tôi đă nghĩ, mười lăm phút sau ông trở về với nét mặt nghiêm nghị:

- Đức Giám mục không cho phép. Chúc quí vị ra về bằng an. Xin Chúa ban phúc lành cho quí vị.

Trên đường về, chúng tôi mỗi người một suy tư khác nhau. Với ông Biền, không đi được cũng không sao v́ trước năm 1975 ông cũng chỉ là một người dân thường, có vợ con hạnh phúc và một tiệm tạp hoá ngay cạnh ngôi chợ đông người. Ông không bị ràng buộc về vấn đề cải tạo. C̣n tôi, mối suy tư vẫn luôn luôn quay cuồng trong đầu óc: “ngày mai sẽ ra sao”.

Xe về đến Bàu Cá, hai tay du kích 30/4 đứng trên lề đường chỉa khẩu súng M.16 vào đầu xe rồi quát với điệu bộ hách dịch:

- Ngừng lại.

Sau khi đậu lại cạnh đường, tôi hỏi:

- Anh cần ǵ?

Cũng giống như thằng buổi sáng, nó nói:

- Xe chạy về đâu?

- Về Sàig̣n

- Chúng tôi muốn quá giang về Trảng Bom. Mở cửa ra.

Xe lên tới đỉnh đoạn đường dốc th́ hết xăng. May mắn gần ở đó có bà bán xăng lẻ. Tôi hỏi mua mười lít với điều kiện xăng nguyên chất. Bà ta quả quyết là không hề pha dầu hôi. Đổ được nửa b́nh th́ tôi bảo ngưng lại v́ xăng có pha, những giọt nhễu ra ngoài đă chứng tỏ điều đó, nhưng bà ta không chịu, nhất định nói đă mua bao nhiêu th́ phải lấy bấy nhiêu. Hai tên du kích hỗ trợ cho mụ ta:

- Bà cứ đổ vào đủ rồi lấy tiền. Không c̣n là thời Mỹ nguỵ nữa. Quen thói hà hiếp dân chúng rồi.

Về tới nhà đă sáu giờ chiều. Diễm Châu đứng ở cửa đón tôi. Cô ta hỏi:

- Công việc của anh hôm nay ra sao?

- Thật là gặp ngày xui tận mạng. Buổi sáng xui. Buổi trưa xui. Rồi buổi chiều cũng xui luôn.

Đất nước ta từ sau ngày bị cộng sản xâm chiếm, những bọn người theo gió phất cờ hoặc hạ tầng cơ sở cũ của địch đều ra mặt tác oai tác quái trên toàn lănh thổ miền Nam chúng ta. Chúng hoạt động ngay từ ngày 30-4-1975; cho nên người ta đặt cho bọn này một tên gọi “tụi 30/4”. Chúng nó đi nghênh ngang khắp phố phường. Nhà nào quên hoặc chưa kịp treo cờ Việt Cộng đều bị la thét hoặc bắn chỉ thiên doạ nạt. Bọn này đi lùng kiếm để chỉ điểm rơ cho công an biết những gia đ́nh có người làm việc cho chính phủ cũ.

Người ta sợ tụi 30/4 hơn đám Việt Cộng chính cống. Trong lúc c̣n đang mới mẻ, lạ nước lạ cái, đám cộng sản phải o bế và làm ngơ tất cả những hành động thất nhân tâm của bọn này để được việc cho họ.

Theo kế hoạch ra đi của chúng tôi được gọi là khá chu đáo. Điểm xuất phát đặt ở giữa quăng đường vắng vẻ Phan Rang – Phan Thiết. Chiếc tàu mà tôi đă chọn có khả năng vượt biên thẳng tới Phi Luật Tân. Liều lĩnh thật đấy nhưng đă có người thành công trong sự liều lĩnh này.

Khi ngày giờ xuất phát được ấn định, con tàu này mang h́nh thức đánh cá tại ngoài khơi vùng biển nói trên. Trong khi đó vào buổi chiều cùng ngày, một chiếc xe vận tải nhỏ chở số người vượt biên c̣n lại tới điểm hẹn th́ sẽ bị chết máy. Đám người trên xe được nguỵ trang bằng giấy hồi cư, họ di tản từ miền Trung vào Sàig̣n trước tháng 4-75. Nghèo nàn, mỗi người có một cái túi đựng đồ hay một cái giỏ cói cũ kỹ, đựng vài ba ổ bánh tét bánh ḿ, quần áo, khăn mặt v.v…

Cách chỗ chiếc xe không xa, một vài chiếc ghe nhỏ đang câu cá, và cũng là nhiệm vụ đưa những “hành khách” trên chiếc xe hư “không thể sửa được” ra khơi vào lúc đêm đă khuya, tới nơi mà chiếc tầu đánh cá đă thả neo đợi sẵn. Trực chỉ hướng đông nhưng cũng tuỳ theo để thay đổi lộ tŕnh với chiều gió thổi.

Kế hoạch tương đối khá dài nhưng tài chính vẫn thiếu. Chiếc tàu lớn phải mua với giá mười cây vàng. Hai chiếc tầu nhỏ và một chiếc xe chỏ khách mười hai cây. Đó là chưa kể xăng dầu, thực phẩm, thuốc men. Riêng chiếc hải bàn phải mua với giá một triệu đồng.

Cuối cùng, chỉ c̣n hai ngày nữa hết hạn tŕnh diện của sĩ quan cấp tá. Chúng tôi phải tạm ngưng chương tŕnh này.

 

 

Sau 30/4, v́ không mảy may tin vào chính sách “khoan hồng” cải tạo của vc, Trung Tá Quận Trưởng Trần Kim Định nhất quyết không ra tŕnh diện. Sau khi ráo riết t́m đường vượt biển và móc nối với các tổ chức phục quốc không thành, Ông hiện đang trốn tránh tại nhà Thành, một người bạn thân.

==========

Vụ Án Vinh Sơn, Trung Tá Trần Kim Định

Kỳ 2                

Nghĩa Đồng Bào

Tối ngày 14-6-1975 ngồi một ḿnh suy nghĩ t́m nơi trú ẩn. Hai anh em Thành từ trong pḥng bước ra ngồi đối diện, im lặng nh́n tôi. Họ biết tôi đang lo nghĩ nhiều, Thành lên tiếng:

- Anh tính toán thế nào cho ngày mai?

- Nghĩ nát óc mà chưa t́m ra nơi nào khả dĩ có thể dung thân được.

- Ở Sàig̣n anh không có bà con họ hàng ǵ hay sao?

- Có chứ nhưng tôi đă nghĩ đến việc này ngay từ khi cộng sản chiếm Sàig̣n. Không muốn cho ai phải liên luỵ v́ tôi cho nên từ ngày đó tôi tránh mặt với tất cả mọi người. Và bây giờ, chưa chắc có ai dám chứa chấp ḿnh khi mà họ biết ḿnh trốn tŕnh diện cải tạo.

- Hay anh cứ ở lại đây, nằm trên gác xép phía sau. Đừng bao giờ ra ngoài th́ không nguy hiểm ǵ đâu.

- Không được, chung quanh đây nhiều người biết mặt tôi. Bọn 30 mà nó phát hiện ra th́ tai hoạ ngay cho cả gia đ́nh anh. Chẳng lẽ ḿnh cứ nằm trong xó tối cho đến chết sao. Nhất là gia đ́nh anh cũng là mục tiêu cho tụi nó ḍm ngó, ông bố là đại uư, ông anh là trung uư, em trai là trung sĩ, nếu một nghi ngờ nào đó mà nó vào xét nhà th́ không thể lường trước được điều nguy hiểm đến với mọi người trong căn hộ này.

Tất cả chúng tôi đều lo lắng, Thành nói:

- Bằng bất cứ giá nào chúng ta cũng phải giải quyết xong trước chiều mai. V́ thời hạn chấm dứt vào lúc mười tám giờ ngày mai (15-6-1975) quay sang Diễm Châu, Thành nói tiếp – Ḿnh hỏi Linh Lan có được không?

- Ừ đúng đấy. Cả hai anh em Lan đều biết anh Định, hy vọng là được. Ḿnh chỉ nhờ ít ngày thôi, sau đó sẽ tính.

Mười giờ đêm Thành trở về, vừa dựng xe anh vừa nói:

- Xong rồi, Linh Lan sẽ đón chúng ta lúc sáu giờ chiều mai tại trước cổng trường đại học Vạn Hạnh. Họ sẽ nhường cho anh Định pḥng trong cùng. Nhưng chỉ chấp thuận một tuần lễ.

- Cũng tốt rồi – Diễm Châu tiếp lời – Trong một tuần chúng ta có đủ th́ giờ t́m một nơi khác thay thế.

Trong bữa cơm chia tay trưa ngày 15-6-1975, tôi nói lời cám ơn mọi người trong gia đ́nh. Nhất là anh Thành và Diễm Châu, đă giúp tôi tận t́nh cả về vật chất lẫn tinh thần.

Hai giờ trưa tôi ra đi. Tay xách một chiếc túi nhỏ. Đựng vài bộ đồ cũ kỹ và mấy thứ cần thiết. Thành và Diễm Châu cũng đi tiễn chân tới Sàig̣n trên chuyến xe lửa bốn giờ rưỡi chiều. Chiếc xe Peugeot 203 cùng ch́a khoá và giấy chủ quyền, tôi để lại nhà Thành.

Vượt qua khoảng sân rộng của cư xá Đống Đa. Chúng tôi đi với dáng điệu công khai, vui cười. Để mọi người biết rằng tôi đi tŕnh diện cải tạo.

Trước sáu giờ chiều đă tới điểm hẹn. Cô Linh Lan đang đứng chờ. Sau lời chào xă giao cô nói ngay:

- Thật là một điều đáng tiếc. Sáng hôm nay có một tiểu đội công an đến đóng ở căn nhà kế cận phía ngoài mà người chủ đă di tản. Anh Thịnh (anh của Lan) lo ngại v́ nhà có con gái, tụi nó sẽ hay ra vào th́ khó có thể che dấu được. V́ vậy xin lỗi hai anh v́ đă thất hứa – quay sang Diễm – Đừng buồn ḿnh nhé. Đó là điều làm cho ḿnh băn khoăn từ sáng đến bây giờ. Cô nói tiếp: Chúc anh Định gặp nhiều may mắn.

Sau khi chia tay, đích đến của chúng tôi chưa có, cả ba đều lo ngại. Trên mọi con đường đầy rẫy những chốt chận xét giấy tờ người qua lại của công an, bộ đội. Chỗ nào cũng thấy có người đàn ông ngồi trên lề đường v́ bị t́nh nghi.

Xuyên qua mấy con đường hẻm về phía Lăng Cha Cả. Tôi hỏi Thành:

- Bây giờ chúng ta đi đâu?

- Tôi đang nghĩ – anh ta trả lời – có lẽ phải liều vào một nhà quen ở đây.

- Ở đâu? Sự liên hệ của anh với gia đ́nh đó ra sao?

- Tên ông bà ta là Lư, chúng tôi thường gọi là anh chị Lư. Nhà ở đường Bùi Thị Xuân Phú Nhuận. Tôi quen rất thân với em chị.

Nh́n bề ngoài ngôi nhà khá sang trọng. Ba tầng lầu đúc. Có sân trước và cổng sắt ra vào. Trước cửa, một chiếc xe Toyota màu trắng c̣n mới chứng tỏ khả năng kinh tế gia đ́nh của chủ nhân khá giả. Nghe Thành kể, bà ta là một người buôn bán vàng và kim cương. Từ sau 30-4 bà tự lái xe đi lùng mua kim cương ở khắp nơi, đem về Sàig̣n bán cho đám khách hàng ngoài Bắc vào. Nhưng không phải bán bằng tiền mà đổi lấy vàng. Sau ngày đánh chiếm miền Nam, bọn cộng sản vơ vét vàng bạc không kể xiết, và đó là nhưng thỏi vàng mà đă đem đổi lấy kim cương của bà Lư.

Để chắc ăn hơn trong việc làm ăn từ Sàig̣n ra miền Trung kể cả miền Tây, bà Lư nuôi một tên đại uư bộ đội đào ngũ. Bắt hắn mặc đồ lính mang quân hàm ngồi bên cạnh, khẩu K54 lủng lẳng bên hông. Qua mặt các chốt chận trên trục giao thông dễ như nguời ta vào chợ mua bó rau.

Hai ông bà Lư vừa ăn cơm tối xong, đang ngồi uống trà ở pḥng khách th́ chúng tôi buớc vào chào. Bà Lư reo lên:

- Ồ Thành hả? Sao lâu quá không thấy các em lên chơi? C̣n ai nữa đây?

Sau khi chúng tôi được mời ngồi, Thành giới thiệu:

- Đây là Diễm Châu, anh chị đă biết rồi. C̣n đây là anh Định bạn của tụi em. Hôm nay hơi rảnh rỗi, chúng em đi Sàig̣n và ghé thăm anh chị. Việt có ở nhà không chị?

- Có lẽ nó đi uống cà phê cũng sắp về bây giờ. C̣n cô Diễm bao giờ lấy chồng?

- Thời cuộc đổi thay chị ạ - Diễm nói – Họ đi hết cả rồi. Chắc phải kiếm anh bộ đội nào đó thôi chứ lấy ai bây giờ.

- Đừng thèm, toàn cái thứ dân quê mùa dốt nát, trông như con ma đói, thà ở vậy sướng hơn lấy tụi nó.

Từ lúc bước vào nhà, vừa nghe và góp ư vào những câu chuyện vui vẻ, tôi vừa quan sát vừa thăm ḍ chủ nhân.

Bà Lư độ 40 tuổi. Tính t́nh cởi mở. Ông chồng vào khoảng gần năm chục. Nét mặt có vẻ đăm chiêu, khó hiểu. Ông chưa hề nói câu nào từ lúc chúng tôi vào nhà.

Thấy không khí vui vẻ, Thành vào đề:

- Thưa anh chị, và cũng có một việc muốn nhờ anh chị giúp đỡ.

- Có việc ǵ cần em cứ nói đi – Chị Lư nói với Thành.

- Lúc năy em đă giới thiệu với anh chị, đây là anh Định, bạn rất thân của tụi em. Anh Định là một trung tá, trốn tŕnh diện cải tạo. Hôm nay hết hạn tŕnh diện của sĩ quan cấp tá. Khắp mọi nẻo đường đều có những toán khám xét rất kỹ lưỡng để lùng bắt người bị t́nh nghi. Đi ngoài đường bây giờ rất nguy hiểm. Chúng em xin anh chị cho anh Định tạm trú vài ngày trong nhà, rồi sẽ t́m nơi khác sau.

Tôi vô cùng hồi hộp v́ nếu đêm nay không có nơi trú ẩn th́ chắc chắn khó thoát khỏi tay công an. Nh́n qua ông Lư, tôi thấy thất vọng hoàn toàn. Mặt ông tái xanh, môi run run như muốn nói mà không nên lời. Hết nh́n vợ lại nh́n sang tôi.

Về phần bà Lư. Sau khi nghe Thành tŕnh bày, bà lên tiếng:

- Tưởng chuyện ǵ quan trọng. Cứ ở đây không sao đâu, bao lâu cũng được. Nhà tôi rất rộng, trên lầu ba c̣n để trống. Đám uỷ ban Ấp khỏi lo, họ là thợ xây nhà cho tôi trước đây mà. Bà gọi chị giúp việc - “Chị dọn sạch sẽ căn pḥng cô Lan ở trước đây rồi dẫn cậu Định lên nghỉ”.

Bà giải thích thêm, Lan là cháu, nhà ở Hố Nai lên đây trọ học, cô ta đang theo năm thứ 2 luật khoa th́ cộng sản tràn vào. Phải bỏ học về lại với ruộng rẫy, nơi bố mẹ cô đang sinh sống.

Lúc gần nửa đêm, bốn bề yên lặng. Trong giấc ngủ chập chờn tôi thoáng nghe tiếng đánh tín hiệu của một cái máy truyền tin nào đó. Tỉnh hẳn, tôi bước tới cửa sổ nh́n xuống. Trời tối như mực không thể trông thấy một vật ǵ rơ rệt. Nhưng tiếng tín hiệu vẫn đều đều.

Sáng hôm sau thức dậy lúc bảy giờ. Đứng ở của sổ nh́n xuống mới biết đây là văn pḥng Ấp. Lá cờ Việt Cộng nằm ủ rũ trên đầu cột v́ buổi sáng trời không có gió. Tôi thấy tự ḿnh phải đề pḥng mọi mặt.

Như mọi ngày, bà Lư đă ra đi từ sáng sớm với anh “đại uư cận vệ”. Sau khi uống cà phê với anh Lư, tôi trở lên pḥng nằm đọc sách. Có ư định làm một giấc ngủ ngon lành. Nhưng khi vừa gấp sách th́ nghe có mấy hồi c̣i ở phía dưới. Tôi bước ra cửa sổ, nh́n qua lá sách để quan sát văn pḥng ấp. Giữa khoảng sân cờ rộng, có chừng ba trung đội bộ đội và khoảng hai trung đội vừa công an lẫn du kích. Có mấy người đang đứng quanh viên chỉ huy tay cầm bản đồ thành phố, tay kia đang vẽ những đường nét cong queo lên trên bản đồ, sau đó cả bàn tay này giơ lên vẽ vào khoảng không. Và cuối cùng, viên chỉ huy nh́n lên pḥng tôi, tất cả mọi người đứng gần đều nh́n lên.

Tôi hiểu ngay sự việc. Đây là cuộc hành quân cảnh sát. Nhớ lại tối hôm qua bà Lư nói: Căn pḥng bỏ trống từ đầu tháng 5. Suy luận chớp nhoáng trong đầu óc “căn pḥng không người ở trên một tháng. Bây giờ đột nhiên có người đàn ông lạ xuất hiện – từ tối hôm qua tôi đă sơ ư về điểm này, mở cửa, bật đèn sáng và đứng nơi cửa nh́n xuống v.v… chắc chắn toán quân này sẽ lên đây xét pḥng”.

Chạy xuống nhà dưới gặp anh Lư, tôi cho anh biết rơ sự t́nh kể cả suy luận của tôi. Anh Lư hoảng hốt nói không rơ tiếng: “Chết rồi, vậy th́ làm sao bây giờ?”

 

 

 

Kỳ 3

Nghĩa Đồng Bào

Một điều may mắn bất ngờ đến với tôi. Đúng lúc đó, anh Thục, người bạn thân đồng nghiệp của anh em Thành mà tôi cũng có quen. Từ Biên Hoà lên Sàig̣n th́ gặp Thành và Diễm ở bến xe. Nghe nói tôi đang tạm trú tại đây cho nên anh ta ghé thăm. Thấy anh bước vào tôi mừng quá:

- Anh Thục, tôi bị kẹt rồi, anh giúp tôi một lối thoát, nếu không sẽ gặp nguy hiểm ngay bây giờ. Tôi kể lại đầu đuôi sự việc cho Thục nghe – Anh ta kêu lên:

- Đúng rồi đang có một cuộc hành quân cảnh sát ở vùng này. Ngoài đầu đường đông nghẹt công an và bộ đội. Trong nhà này không thoát đâu. Ra xe ngay tôi chở đi.

Ngồi sau chiếc xe Honda, Thục đi vào những con đường nhỏ hẹp mà chưa bao giờ tôi đi qua. Anh băng ngang chợ Ông Tạ; Ngă Tư Bảy Hiền; Cổng trại Hoàng Hoa Thám, rồi tạt vào Ấp Tân Việt (Ấp này toàn người Bắc 54 cư ngụ). Tới nhà một người quen của anh ta nhưng chủ nhà chưa về. Trong khi chờ đợi, Thục cho tôi biết qua về người này:

Băng tụi tôi đều làm nghề dạy học. Thân với nhau nhất gồm có Diễm Châu; Thành, Tùng và tôi. Anh Tùng là chủ nhân nhà này mà lát nữa tôi sẽ giới thiệu. Anh ta rất tốt với bạn. Mới cưới vợ năm ngoái. Đứa con trai đầu ḷng chưa đầy một tuổi. Chị ta c̣n trẻ năm nay mới hai mươi ba tuổi. Sau ngày 30-4, chị mang con về nhà mẹ chồng ở Long Khánh để sinh sống bằng nghề làm ruộng. C̣n anh ta vẫn đi dạy học ở Sàig̣n bốn giờ chiều mới về. Tôi nghĩ không nên cho Tùng biết sớm lư lịch của anh nên tôi sẽ giới thiệu cách khác.

Tới đây th́ Tùng đă đạp xe về đến nhà. Chúng tôi bắt tay nhau hỏi rất thân mật. Sau khi giới thiệu, Thục nói với Tùng:

- Anh Định là bạn thân của tôi dạy học ở Cần Thơ. Anh đă bỏ nghề và bây giờ đi mua bán đồ chợ trời từ Sàig̣n đưa về cần Thơ bán. Hôm nay t́nh cờ tôi cũng đi chợ trời Lăng Cha Cả th́ gặp anh đang ngồi ủ rũ ở quán cà phê v́ lên cơn sốt. Tôi đưa anh về đây giới thiệu với anh và nhờ trú ngụ vài ngày cho khoẻ hẳn rồi mới về lại Cần Thơ được.

- Ồ bạn bè cả với nhau mà – Tùng nói ngay – Anh cứ ở đây đừng ngại ǵ. Tôi chỉ có một ḿnh ở nhà – Vợ tôi và cháu nhỏ ở Long Khánh với bà nội lâu lâu mới về một lần. Tôi ở đây sáng sớm đi đến trường. Cơm trưa ăn qua loa. Tối về ăn cơm ở nhà ông bà ngoại cháu cách đây mấy căn. Trong nhà có nhiều sách cho anh đọc. Cứ nằm nghỉ cho thoải mái.

Tùng mời tôi đi ăn cơm tối ở nhà ông bố vợ nhưng tôi từ chối. Ăn cơm xong trở về, chúng tôi đang ngồi uống cà phê th́ có hai người bạn của Tùng vào chơi. Theo lời giới thiệu, tôi được biết hai người này thuộc ban trị sự Ấp Tân Việt. Một người là trưởng ban, người kia là phó an ninh Ấp.

Trong khi tṛ chuyện, Tùng hỏi:

- Khuya đêm qua xóm trên có chuyện ǵ không mà chó sủa dữ thế?

- Có chứ, hai tên trốn tŕnh diện cải tạo, một trung tá, một thiếu tá nguỵ. C̣ng tay xúc đi luôn. Tôi thấy hơi “rét” nhưng cũng cười với họ cho “vui”. Họ ngồi chơi độ một tiếng đồng hồ rồi cáo từ.

C̣n lại hai chúng tôi, Tùng hỏi:

- Anh định bỏ dạy luôn thật à?

- Có lẽ phải như vậy anh ạ. Nghề dạy học trong chế độ này sớm chết đói lắm. Khoảng tháng nay tôi cứ từ Cần Thơ lên mấy chợ trời trên này nhắm có thứ ǵ mua được rồi đem về bán. Thấy cũng kiếm ăn tương đối dễ dàng.

- Cũng hay đấy. Anh cứ nằm nghỉ ở đây cho khoẻ. Mua đồ về để tại đây, khi nào đủ chuyến hăy đi bán. Ngay chỗ đối diện với cổng trại Sư Đoàn Dù, có một tiệm ăn b́nh dân tạm được. Anh có thể ra đó ăn cơm, hoặc nếu c̣n mệt th́ nấu ở nhà. Trong bếp có đủ gạo, muối mắm, cá khô và than củi. Anh cứ tuỳ nghi xử dụng.

Tôi nằm trên căn gác xép, phía dưới là giường của Tùng. Suốt ngày hôm nay tinh thần rất căng thẳng. Tôi cố gắng t́m một giấc ngủ cho lại sức nhưng trong đầu óc luôn luôn nuôi dưỡng niềm băn khoăn duy nhất “ngày mai sẽ ra sao?”

Lời giới thiệu tôi với Tùng lúc chiều của anh Thục có lẽ đă ứng nghiệm vào tôi. Cảm thấy trong ḿnh lạnh buốt và khát nước, tôi ṃ xuống nhà bếp t́m lu nước và múc uống như người đi trên sa mạc. Tùng đang ngủ ngon, tôi cố gắng không để phát ra một tiếng động. Cho đến khi thấy động, tôi mở mắt ra nh́n ngơ ngác. Tùng đang ngồi bên cạnh hỏi tôi:

- Trong nguời anh thấy thế nào. Tôi lo quá. Gần như anh bị bất tỉnh ngay đầu cầu thang. Tôi vừa đo nhiệt độ cho anh lên tới ba mươi chín độ. Trên này không có đèn. Để tôi d́u anh xuống giường dưới, tôi sẽ chăm sóc cho anh. Cạo gió uống thuốc, đi làm về tôi sẽ t́m lá về đun nước xông là hết.

Khởi đầu cuộc hành tŕnh phiêu lưu mạo hiểm, tôi đă gặp được vài nguồn an ủi, đó là những tấm ḷng tốt. Ngoài gia đ́nh anh Thành v́ đă quen biết từ lâu. Ở đây tôi muốn nói đến chị Lư và anh Tùng, cả hai đều xa lạ với tôi. Sau buổi trưa thoát chạy khỏi nhà chị Lư. Tôi được biết không đầy hai mươi phút kế đó th́ đám hành quân cảnh sát đă vào nhà chị Lư. Họ lên thẳng căn buồng mà tôi vừa rời khỏi. Không thấy dấu vết ǵ. Nó hỏi anh Lư:

- Người đàn ông đêm qua ở trên lầu ba đâu?

Anh Lư b́nh tĩnh trả lời – làm cho bọn công an tin ngay chứ không như tôi đă xét đoán lầm:

- À, có thằng cháu ở Hố Nai Về. Trước ngày cách mạng vào giải phóng, em gái nó là con Lan trọ học ở đây trên lầu ba đó. Nhưng bây giờ trường đại học Luật không dạy nữa nó về lại quê cha mẹ làm rẫy. Chiều hôm qua anh nó ghé lấy một ít đồ dùng con Lan c̣n để lại. Nó định về ngay nhưng thấy quá muộn nên tôi bắt nó phải ngủ lại đây. Sáng ăn cơm sớm là nó về từ trưa rồi chứ có ai xa lạ đâu …”

Rồi đến anh Tùng, không thể lường được tai hoạ đến với tôi nếu không gặp được những tấm ḷng này. Sang đến ngày thứ tư, tôi đă khoẻ hẳn, nhưng không dám ra khỏi cửa. Trong mấy ngày nằm liệt tại đây, băn khoăn và suy nghĩ nhiều về Tùng. Tôi phải có một quyết định.

Buổi tối sau khi Tùng đi ăn cơm về, chúng tôi ngồi uống cà phê như thường lệ. Anh hỏi:

- Hôm nay anh thấy trong người thế nào?

- Coi như khoẻ hẳn rồi. Cám ơn anh nhiều.

- Trông người anh xanh lắm. chưa khoẻ hẳn đâu. Cứ nằm lại tĩnh dưỡng mấy ngày nữa. Anh mà ra đường bây giờ coi chừng bị cảm lại.

Cảm động về những ư nghĩ trung thực của anh ta. Sau một phút suy nghĩ thêm, tôi nói:

- Anh Tùng à. Tôi có câu chuyện muốn nói với anh. Thấy Tùng chỉ ngồi im lặng nh́n mà không nói ǵ. Tôi tiếp luôn: Trước đây chúng ta chưa hề quen biết nhau, kể cả nghe tên anh cũng không, đúng là hai người xa lạ. trong mấy ngày bị bệnh nằm đây được anh giúp đỡ tận t́nh. Tôi rất cảm kích và mang ơn nhiều. Hôm nay hầu như đă trở lại b́nh thường. Anh đối với tôi quá tốt và không muốn để phải ân hận sau này cho nên tôi nói thực với anh một câu chuyện: Tôi là trung tá trong quân đội. Không ra tŕnh diện cải tạo. Hiện nay tôi là một người đang bị truy lùng, nằm lại đây rất có thể mang tai hoạ đến cho anh. V́ vậy tôi cần để anh biết rơ. Nếu anh thấy e ngại th́ tôi sẽ ra đi trong đêm nay.

Im lặng một lúc lâu, Tùng quay sang tôi mỉm cười:

- Khi nghe anh Thục giới thiệu tôi đă đoán ra anh là ai và đến đây với mục đích ǵ. Bởi v́ tôi là bạn thân của Thành và Diễm Châu, hai người này có nhắc tên anh vài lần. Tôi cũng biết ngày chấm dứt tŕnh diện của sĩ quan cấp tá trước khi anh tới đây một ngày. Vậy bây giờ anh định đi đâu? Đi đường nào cho thoát? Tôi đến trường thường xuyên mà không ngày nào không bị chận lại xét hỏi. Trên mọi ngă đường trong thành phố, các ngơ ra vào Sàig̣n v.v…, những chốt kiểm soát kín như một màng lưới. Biết rằng có nguy hiểm cho chúng ta thật nhưng anh cứ ở tạm lại đây ít lâu rồi t́m một lối thoát khác. And đừng ra đường. Gạo và đồ ăn khô trong nhà có sẵn. Cứ mỗi ngày đi làm về tôi sẽ mua đồ ăn tươi cho anh. Nhớ nhé, bất cứ ai kêu cũng không mở cửa. Khi đi làm tôi sẽ khoá bên ngoài để hàng xóm không nghĩ rằng trong nhà có người.

Từ ngày hôm đó tôi chỉ xuống nhà khi Tùng đi làm và lại leo lên lúc anh ta trở về. Có những đêm trên căn gác xép. Tùng hỏi tôi:

- Anh có nghĩ rằng cũng đă có nhiều người không ra tŕnh diện như anh không?

- Trước ngày cuối cùng của hạn định, tôi gặp mấy nguời bạn đang chuẩn bị hành trang đi tŕnh diện. Qua những câu chuỵện trao đổi thăm ḍ ư kiến lẫn nhau. Tôi hiểu được rằng rất nhiều người muốn trốn tránh nhưng ít người dám thực hiện. Điều đó không phải v́ họ nhút nhát hay sợ chết mà v́ gia đ́nh vợ con họ. Anh thử nghĩ xem, đối vơí bọn này th́ điều ǵ sẽ xảy ra cho gia đ́nh nếu chồng, con, em trốn tŕnh diện cải tạo? Công an sẽ bắt điều tra từng người, giam giữ làm áp lực như đă áp dụng đối với cấp uư trước đây, đó là chưa nói đến việc có thể dựa vào điều này để tịch thu tài sản nếu chúng nghi ngờ rằng thân nhân đă vượt biên ra nước ngoài.

Riêng đối với tôi, có thuận lợi hơn. Tôi sống độc thân từ lâu rồi. Trước 1975 rất ít gặp họ hàng. Sau 1975 không hề liên hệ với một ai. Và cũng có thể bọn họ tưởng tôi đă di tản. Nói tóm lại, tôi nghĩ rằng những người làm việc trong chính phủ cũ của ta không ai thích sống vui vẻ với cộng sản. Năm 1954, tám trăm sau mươi ngàn người di cư vào Nam. Và gần nhất, từ ngày 28-4 đến 30-4 hàng chục ngàn người bỏ nước ra di bất kể nguy hiểm dưới những trận mưa pháo kích của Việt Cộng rớt xuống đầu họ. Tính cho đến ngày hôm nay, hàng trăm ngàn người đă lọt được ra nước ngoài như chúng ta đă theo dơi trên đài truyền thanh ngoại quốc.

C̣n tôi, anh Tùng ạ, (kế hoạch vượt biên tạm ngưng lại) kế hoạch vào rừng được xúc tiến. Tôi được biết c̣n nhiều đơn vị sống lẻ tẻ trong rừng, nhất là qua các ngả từ vùng Hố Nai; Rùng Lá; Tân Uyên v.v… Dân chúng ở Biên Hoà đi làm rẫy đă từng gặp. Anh nói cho Thành biết để lưu ư thăm ḍ rồi cho tôi biết nhé. Càng sớm càng tốt.

- Được, anh yên trí – Tùng tiếp lời – Tôi sẽ gặp Thành khi thuận tiện. Nhưng bây giờ tôi muốn hỏi anh, nếu lực lượng Hoà Hảo ở vùng Thất Sơn; Ba Thê móc nối anh có đi không?

- Bất cứ một lực lượng vơ trang nào chống cộng, tôi đều theo hết.

- Nếu vậy th́ coi như xong. Tôi đă giới thiệu ba người vào vùng Thất Sơn thành công tất cả. Người mà tôi sẽ mời để anh gặp là một chức sắc của Phật Giáo Hoà Hảo. Rất đáng tin cậy. Chúng ta không c̣n lạ ǵ tinh thần chống cộng của Hoà Hảo rất cao.

Tính đến hôm nay, tôi ở nhà Tùng đă được muời ngày. Cầu mong việc giới thiệu của anh ta đạt kết quả cho đến khi tới mật khu an toàn. Hai ngày sau anh ta về nói cho tôi biết rằng đă gặp được người đại diện Hoà Hảo. Người này sẽ đến gặp tôi vào một buổi tối. Ông ta chỉ cần trao đổi với tôi vài phút trong khi vào rửa tay ở nhà trong v.v…

Nhưng mọi việc đều không được như ư ḿnh muốn. Trong tŕnh tạng hiện tại của tôi, cứ mỗi điều ǵ xảy ra đều gây cho tôi khó khăn đáng kể.

Một buổi sáng vào khoảng chín giờ. Đang ngồi dưới nhà một ḿnh, cửa đóng kín. Có tiếng gơ của, trước nhỏ sau lớn. Rồi có giọng nói phụ nữ: “Có ai trong nhà xin mở cửa dùm”. Rất lo ngại, ai đă cho người này biết “trong nhà có người?” Tiến ra nh́n theo khe cửa lá sách. Tôi thấy người thiếu phụ có bồng đứa con nhỏ trên tay. Một giỏ đồ đựng trái cây dưới chân. Tiếng nói giọng Bắc của một bà nào đó từ dẫy bên kia vọng sang: “Mợ cứ gọi lớn lên, trong nhà có người đấy.” Tôi biết đây là vợ con Tùng. Tiếng gơ cửa lại vang lên bên ngoài. Không thể không mở. Tôi đành lên tiếng rồi vặn khoá đẩy cánh cửa ra. Gật đầu chào người thiếu phụ rồi hỏi:

- Xin lỗi, tôi mở cửa hơi trễ. Chị hỏi ai?

- Tôi là vợ anh Tùng, anh ấy có ở nhà không ạ?

- Ồ xin lỗi chị, mời chị vào. Tôi là bạn thân của anh Tùng mới ở Cần Thơ lên th́ bị bệnh phải nằm nhờ tại đây. Xin chị thông cảm. C̣n anh Tùng th́ vẫn đi dạy học. Năm giờ chiều mới về đến nhà.

- Không có ǵ phiền anh đâu ạ. Quen với nhà tôi th́ cũng như quen với tôi. Anh cứ yên trí nằm nghỉ cho đến khi b́nh phục. Tôi đem cháu về thăm ba nó rồi mai về lại Long Khánh. Vừa về tới, tôi phải đưa cháu vào thăm ông bà ngoại ở gần đây. Anh nằm nghỉ nha.

Lúc vợ Tùng vào nhà th́ dù không muốn, tôi cũng phải mở hết các cánh cửa để tránh sự ṭ ṃ của lối xóm. Nhưng không tránh nổi, những người này đi qua lượn lại nh́n vào nhà. Vài ba đứa trẻ đứng ngay ngoài cửa chính mắt đăm đăm nh́n tôi. Khi chị Tùng bước ra, chúng đă rút lui, tôi mới vào nhà trong. Các cửa vẫn phải mở. Không có một lư lẽ nào cho phép tôi đóng cửa lại như trước khi chị Tùng vừa bước ra. Thật là tôi đang ở một t́nh huống bất ngờ.

Điều quan tâm hàng đầu bắt tôi phải có một hành động tế nhị trong trường hợp này. Một đôi vợ chồng mới cưới c̣n trẻ. V́ thời cuộc họ phải xa nhau. Lâu lắm mới về một lần, ngày mai người vợ lại ra đi. Căn gác lửng mà tôi vẫn nằm gần như kế cận với giường ngủ của chủ nhân. Bằng bất cứ giá nào tôi cũng phải tránh có mặt ở nhà này ít nhất một đêm. Ngồi hàng giờ để t́m một địa chỉ cho đêm nay. Và cuối cùng đă t́m được. Nhà ông Lê Đức ở đường Nguyễn Tri Phương nối dài. Ông là thiếu tá về hưu năm 1974. Tôi coi ông như một người anh trong quân ngũ.

Nhớ lại những năm xưa, khi tôi c̣n là một thiếu uư và phục vụ tại Bộ Tư Lênh Sư Đoàn 1 Bộ Binh tại Huế. Lúc đó ông Đức là trung uư đại đội trưởng đại đội Tổng Hành Dinh Sư Đoàn. Sĩ quan tham mưu trong Bộ Tư Lệnh đều là người Trung. Họ có gia đ́nh ngay tại địa phương. Ngoại trừ một ḿnh tôi là người xa lạ tới nơi này lần đầu tiên. Mướn một căn pḥng trọ bên ngoài cửa Thượng Tứ. Ăn cơm tại câu lạc bộ ĐĐ/THD. Thấy tôi sống đơn độc ở đây, ông Đức coi tôi như người em ngoan ngoăn. Ông Đức có vợ và ba con, hai gái một trai. Con gái lớn nhất trên mười tuổi, con trai nhỏ nhất khoảng hai tuổi. Cả nhà rất quí mến tôi cũng như tôi rất kính trọng hai ông bà và quí mến mấy đứa nhỏ.

Phục vụ tại sư đoàn được hai năm, tôi xin đi học khoá 13 tham mưu trung cấp tại Sàig̣n. Sau khi tốt nghiệp tôi được thuyên chuyển về pḥng Tổng Quản Trị Bộ Tổng Tham Mưu, và quên hẳn xứ Huế.

Trước Tết Mậu Thân (1968). Buổi chiều đi làm về, một mảnh giấy của ai đă nhét vào khe cửa. Khi mở ra đọc mấy hàng chữ: “Chú Định thân mến. Anh chị đă về miền Nam hai năm rồi. Hiện nay anh Đức đang ở tiểu đoàn Địa Phương Quân thuộc Tiểu Khu Biên Hoà. T́m măi mới thấy nhà chú. Chủ Nhật này cả nhà sẽ lên thăm chú. Đừng đi đâu nhé. Madame Lê Đức”.

Y hẹn, ngày chủ nhật đó hai ông bà tới thăm tôi. Sau mấy năm rồi, chúng tôi hàn huyên với tất cả chân t́nh. Sau hết, bà Đức nói:

- “Anh chị nghe chú đang ở pḥng tổng quản trị mừng quá. Khi chú rời sư đoàn I th́ anh Đức cũng ra đơn vị chiến đấu hành quân triền miên ngày đêm. Xin măi mới được thuyên chuyển vào Sàig̣n. Tưởng là đỡ hơn, ai ngờ lại về tiểu đoàn ĐPQ/Biên Hoà. Vất vả quá chú ạ …

- “Thời chiến mà chị. Ai cũng vất vả hết”.

- “Biết vậy rồi nhưng bây giờ anh đă lớn tuổi. Nếu được một nơi không phải đi hành quân th́ vẫn hơn. Anh lại là chuyên nghiệp quân sự quân báo. Chú xem có cách nào giúp anh về gần đây được không?”

- “Pḥng nào mà không phải đi hành quân hở chị? Hơn nữa theo nguyên tắc, một quân nhân muốn thuyên chuyển đi đâu, họ phải làm đơn theo hệ thống quân giai. Và đơn phải được sự chấp thuận của đơn vị cũng như đơn vị ḿnh muốn tới với lư do để bổ sung quân số (nếu c̣n thiếu). Hoặc một đơn vị nào đó xin đích danh v́ nhu cầu công vụ v.v…

- Anh chị hiểu điều đó – bà Đức ngắt lời tôi – nhưng dù sao chú làm ở đây, nếu có dịp thuận thiện nhớ để ư giúp anh nhé.

Hôm sau vào làm việc, tôi sang pḥng nh́ gặp thiếu tá Phạm Ngọc Thiệp (năm 1975 ông là đại tá) Trưởng pḥng. Tôi hỏi:

- Thiếu tá c̣n nhớ Lê Đức, trước đây là trung uư của Sư Đoàn I/BB, bây giờ là đại uư ở Tiểu Khu ĐPQ/BH. Hôm qua cả hai vợ chồng lên tôi than quá, v́ anh ta đă lớn tuổi mà phải hành quân liên tục. Nhờ tôi giúp đỡ. Chuyên nghiệp quân sự pḥng nh́ đấy. Quân số sĩ quan của P/7 chưa đủ. Thiếu tá có thể giúp anh ta được không? Nếu chấp thuận, gửi cho pḥng TQT một bưu điện xin bổ xung sĩ quan. Chúng tôi sẽ tŕnh lên.

Sau khi pḥng tổng quản trị tŕnh lên với đầy đủ văn kiện chứng minh và thủ tục hợp lư. Thiếu tướng Tham mưu trưởng Liên quân đă kư lệnh thuyên chuyển đại uư Lê Đức từ tiểu khu Biên Hoà về Pḥng Nh́ Tổng Tham Mưu.

Cả gia đ́nh ông bà Lê Đức mừng rỡ. Coi tôi như một ân nhân. Từ đó nối lại t́nh giao hảo c̣n đậm đà hơn khi ở Sư Đoàn I/BB. Ít lâu sau, ông được thăng cấp thiếu tá, về giữ chức vụ chỉ huy phó Trường QB Cây Mai. Được cấp một thửa đất rộng đủ xây cất ba căn nhà khang trang ngay mặt tiền đường Nguyễn Tri Phương nối dài.

C̣n tôi, cuối 1968, tôi cũng ra đơn vị (Tỉnh Tây Ninh). Mỗi khi về Sàig̣n đều ghé thăm gia đ́nh. Họ coi tôi như thượng khách. Hai cô con gái đă lớn, cô chị lấy chồng, một trung uư thuộc P/7. Cô em vừa xuất ngoại, nhân viên của toà Tổng Lănh Sự Việt Nam Tại Na-Uy.

Ngày 20-4-1975, bà Đức điện thoại về Biên Hoà mời tôi lên gấp. Tới nơi, bà đưa cho tôi đọc bức điện tín từ Pháp gửi về. Đây là cô con gái thứ hai, Hồng Hà:

“Ba Mẹ kính thương, con không c̣n ở Na-Uy nữa, đă về Pháp. T́nh h́nh Việt Nam không thể cứu văn được. Ba Mẹ, anh chị Khánh Hà, và hai em hăy rời bỏ Việt Nam. Mẹ nhắc chú Định cùng đi, đừng tiếc nuối ǵ cả. Ở bên này con đă thu xếp xong. Mọi vấn đề trong đời sống con chịu trách nhiệm hoàn toàn. Tin lời con Ba Mẹ nhé. Phải đi ngay th́ mới kịp. Tới địa chỉ như con đă ghi ở đây. Báo ngày lên đường cho con. Mong gặp Ba mẹ, chú Định, anh chị và hai em.”

Đọc xong bức điện tín, bà Đức hỏi tôi:

- Chú nghĩ thế nào?

- Không có chuyện “không thể cứu văn" được chị ạ. Hà quá tin vào dư luận thổi phồng của quốc tế đấy. Tháng 8 này hết nhiệm kỳ phục vụ ở nước ngoài. Chị tin em đi, chúng ta sẽ đi đón Hà tại phi trường Tân Sơn Nhất đúng ngày.

Nhưng rồi ngày 30-4-1975 đă đến trước ngày 2-8-1975 … Và hôm nay, nơi chọn lư tưởng nhất để tạm trú một đêm là nhà ông Đức.

Rời nhà Tùng lúc ba giờ chiều. Giờ này thường ít người đi trên đường, và những trạm kiểm soát cũng ít hoạt động mà phải từ bốn, năm giờ trở đi cho đến khuya. Gọi một xe xích lô, tới nhà ông Đức lúc bốn giờ chiều thiếu mười lăm. Ông Đức đang ngồi trước cửa pḥng sửa chữa một cái ǵ đó. Trông thấy tôi ông reo lên:

- A chú Định. Lâu quá hôm nay mới gặp chú. Hồi này ra sao? À, chưa đi tŕnh diện cải tạo à?

- Chưa anh ạ - Tôi phịa luôn - Ở Biên Hoà chậm hơn một tháng.

- Thế hả. Sàig̣n th́ đi rồi. Bạn bè chúng ta lên đường từ 15-6 … Nhưng mà tại sao lạ vậy? Một số bạn của tôi phục vụ tại các tỉnh trước đây, trong đó có cả Biên Hoà, đều về tŕnh diện tại đường Trần Hoàng Quân cả mà? Làm ǵ có chuyện chậm một tháng được? Hay là chú trốn tŕnh diện?

Tôi mỉm cười rồi nói với ông Đức:

- Thôi, chuyện đó là của riêng em. Hôm nay em đến thăm anh chị và xin ngủ lại đây một đêm …

- Không được. Tôi không thể để một người chống lại cách mạng như chú ở trong nhà tôi. Cách mạng đă mở cho chúng ta một lối thoát. Cấp tá chỉ đi học tập cải tạo có một tháng rồi về. Vậy mà chú c̣n làm khác đi. Hơn nữa, tôi là gia đ́nh cách mạng. Anh tôi và em tôi là cán bộ trung cấp mới vào Nam. Tuy không ở đây nhưng tôi cũng không thể để chú bước vào nhà tôi. Chú đi đi.

Bà Đức từ trong bếp chạy ra cửa bếp:

- Sao anh cay nghiệt thế? Chú Định làm ǵ có nhà cửa đâu. Chỉ nhờ ḿnh có một đêm mà anh cũng không cho à?

- Im đi, tôi nói một là một …

Ngoài đường lúc này đă đông người qua lại. Trước cửa pḥng khách, ông Đức có trồng một cây ổi, nó đă lên cao khoảng hơn một thước. Tôi lùi lại sát gốc của nó để nhờ sự che chở của nó. Một vài người ở nhà bên khi ông Đức nói quá lớn đă ra đứng ở cửa nh́n tôi. Thực sự lo ngại, trước kia khi c̣n hay tới lui nhà này, những người hàng xóm chắc vẫn nhớ mặt tôi.

Bây giờ không c̣n là lúc quan tâm đến vấn đề ḷng tự ái có bị va chạm hay không. Nghe ông ta nói với vẻ cương quyết, tôi năn nỉ:

- Anh không giúp được cả đêm th́ cho vào nhà ngồi tạm đến tám giờ tối. Nếu ra đi ngay chắc chắn sẽ bị bắt.

- Một giờ cũng không mà một phút cũng không. Để cho chú đi mà tôi không báo công an là tốt lắm rồi.

Từ trong bếp, bà Đức khóc nức nở chạy ra:

- Thật không ngờ, bây giờ tôi mới biết rơ bộ mặt thật của anh. Chú Định như một ân nhân của anh mà không biết sao? Từ một đơn vị chiến đấu vất vả. Bằng mọi cách đưa anh về đây, do ai? Cũng nhờ vậy mà gia đ́nh tạo được sự nghiệp như bây giờ. Anh là một con người bất nhân bất nghĩa. Mở miệng ra là “gia đ́nh cách mạng”. Tôi không muốn sống với một người chồng tàn nhẫn như anh nữa. Sẽ bỏ nhà này ra đi để cho anh sống với “cách mạng” của anh. Tôi không ngờ anh là một con người phản bội …

- Thôi được rồi – Ông Đức cướp lời vợ - Chú vào nhà trong mà ngồi. Em đi nấu cơm mau lên để ăn rồi chú c̣n đi lúc tám giờ.

Tôi ngồi trong góc căn pḥng thứ ba của ông. Pḥng này vẫn bỏ trống. Chỉ có một cái giường sắt cũ, không nệm, không chiếu. Tôi ngồi ở dưới chân giường. Không hề nghĩ tới một mảy may nào về lối đối xử của ông Đức dành cho tôi. Ngồi đây, tôi chỉ nghĩ đến điều thực tiễn nhất: “Tám giờ tối nay sẽ đi đâu và ở đâu”.

Lúc bảy giờ, bà Đức bước vào pḥng. Có lẽ thấy t́nh cảnh của tôi quá tang thương, bà oà lên khóc:

- Chú Định ơi! Đến nỗi thế này sao?!

- Không sao đâu chị ạ. Sắp tới giờ em phải đi rồi mà.

- Sao chú không ngồi đỡ lên cạnh giường có được không. Tôi khổ tâm quá. Từ đầu tháng năm đến bây giờ tôi vẫn mong tin và yên trí rằng chú đă đi cải tạo rồi. Hôm nay gặp được chú, tôi mừng quá. Nhưng rồi sự thể đảo ngược lại. Lúc năy tôi hết lời năn nỉ nhưng anh Đức nhất định không cho chú ở lại đêm nay. Đành chịu vậy chứ biết làm sao bây giờ. Mỗi người một tính cách một nết khác nhau. Xin Trời Phật cứu giúp chú. Cơm đă dọn sẵn rồi, mời chú ra pḥng ăn. Bà lau nước mắt và bước ra.

Bàn ăn hôm nay được đặt ngay cạnh bếp. Ông bà Đức ngồi đối diện nhau ở đầu bàn sát tường. Đầu ngoài, Khánh Hà ngồi đối diện với tôi. Bích Hồng, con gái út mới chín tuổi ngồi chiếc ghế nhỏ ở đầu bàn.

Ông Đức lấy chai rượu thuốc rót hai ly nhỏ. Đẩy sang tôi một ly không nói lời nào – và suốt bữa cơm ông cũng không nói một lời – Hoàn toàn yên lặng. Có chăng chỉ là tiếng nức nở của bà Đức và Khánh Hà.

Từ sáng cho đến bây giờ tôi chưa hề ăn một cái ǵ, ngoại trừ ly cà phê đang uống th́ chị Tùng về. Buổi trưa không nấu cơm v́ thấy ngại ngùng, không biết chị Tùng sẽ nghĩ ḿnh như thế nào về những sinh hoạt tự do trong nhà chị. Và tôi cũng yên trí rằng tối nay sẽ ăn cơm ở nhà ông Đức.

Với bầu không khí ngột ngạt trong pḥng ăn này. Tôi có cảm tưởng đang ở một nhà có đám ma. Tôi không thể ăn được chút ǵ. Bên kia bàn, mỗi lần bà Đức nâng chén cơm lên chưa tới miệng th́ lại đặt xuống, lấy khăn tay lau nước mắt. Khánh Hà cũng vậy. C̣n Bích Hồng, tuy c̣n nhỏ chưa hiểu ǵ nhưng thấy mẹ và chị khóc, nó cũng khóc.

Tám giờ thiếu mười lăm th́ ông Đức rời bàn ăn, ra ngồi ngoài pḥng khách. Bà Đức oà lên khóc:

- Tôi thương chú quá chú Định ơi. Rồi làm sao để sống. Làm sao để thoát khỏi bị bắt đêm nay? Ngày con Hồng Hà gửi điện tín về, tôi muốn đi lắm nhưng anh không chịu. Hỏi chú th́ chú lại quả quyết rằng “không sao đâu”. Đến bây giờ quá muộn rồi.

Câu nói của bà Đức nhắc tôi thoáng nhớ chuyện năm xưa. Mùng hai Tết – khi tôi c̣n ở trên Quận – Cả gia đ́nh ông Đức lên thăm – Trong bữa cơm, bà Đức nói:

- Hôm nay ngày Tết, anh chị và các cháu lên chúc Tết chú. Sau đó Hồng nó có chuyện riêng muốn hỏi ư kiến chú đấy.

- Chú ạ - Hồng nói luôn – cháu có cô bạn con ông giám đốc Nha Nghi Lễ Bộ Ngoại Giao cho biết, Bộ đang cần tuyển hai thiếu nữ thông thạo Anh ngữ sang phục vụ tại Toà Tổng Lănh Sự Việt Nam Cộng Hoà tại Na Uy. Nhiệm kỳ bốn năm. Cô ta rủ cháu cùng đi. Nếu cháu đồng ư, cô ta sẽ giới thiệu cho. Cháu c̣n đang phân vân v́ bốn năm lâu quá. Theo chú th́ cháu có nên đi không?

- Năm nay Hồng bao nhiêu tuổi rồi?

- Dạ, hai mươi mốt.

- Nhiệm kỳ bốn năm. Khi hồi hương mới hai mươi lăm tuổi. C̣n quá trẻ. Theo chú, cháu nên đi. Dịp may đến với chúng ta rất hiếm. Bốn năm ở nước ngoài nếu có chí học hỏi, khi trở về cháu đă có một mớ kiến thức khá rộng. Cần phải cầu tiến Hồng ạ. Đừng phân vân ǵ thêm nữa!

Bà Đức c̣n nói nhiều nhưng đă hơn tám giờ rồi. Tôi đứng lên nói với bà:

- Thưa chị, em cám ơn chị rất nhiều. Thái độ trung thực đầy t́nh người của chị đối với em suốt buổi chiều nay làm cho em rất cảm động. Em cũng không ngờ rằng hôm nay anh Đức đối với em như một kẻ thù. Đến bây giờ em cũng mới biết rằng ḿnh đă lầm, và cả quân đội cũng bị lầm. Chị nói cho anh Đức biết không bao giờ em trở lại căn nhà này nữa. Thôi, bây giờ em đi. Chào chị, chào Khánh Hà và Bích Hồng nhé. Chú đi.

Đột nhiên bà Đức níu tôi lại:

- Vài ba ngày nữa chú t́m cách trở lại đây được không?

- Để làm ǵ hở chị?

- Tôi vừa nhớ ra một cách giúp chú. Ngày mai tôi đi gặp ông Ba Giá ở Lái Thiêu. Chắc chú c̣n nhớ ông ta. Nhờ chú giúp đỡ mà ông ta làm ăn khá giả, luôn luôn nhắc đến và mang ơn chú nhiều lắm. Hiện bây giờ ông ta có hai chiếc xe chở hàng đi miền Trung. Phải mướn một tài xế. Tôi định nói ông để chú lái một chiếc. Tôi nghĩ nhân dịp, chú t́m cách làm giấy tờ giả là có thể thoát được …

Ông Đức từ ngoài bước vào cắt ngang câu chuyện:

- Ông Ba Giá là bạn tôi. Cấm hai người không được tới nhà ông ta để rồi lôi ông ta vào đường tội lỗi. Nếu không nghe lời tôi, tôi sẽ bắt giao chú cho công an ngay bây giờ.

Tôi lặng lẽ cầm chiếc áo mưa bước ra khỏi cửa, và về phía đường Tô Hiến Thành, cũng chẳng biết được đi con đường nào có lợi hơn mà chỉ nghĩ rằng, đường nào cũng sẽ dẫn tôi tới đồn công an.

 

Kỳ 5

Linh Mục Trần Học Hiệu và Mặt Trận Liên Tôn Kháng Cộng.

 

TranHocHieu.jpg

Khi gần tới ngă ba Lê Văn Duyệt, tôi vội quay trở lại v́ phía trước mặt, một trạm kiểm soát lưu động đang khám xét những khách bộ hành qua lại. Có khoảng vài chục người đàn ông bị giữ giấy tờ, họ ngồi trên lề đường để được chở về đồn điều tra lư lịch.

Theo đường Nguyễn Văn Thoại, tôi rời ngă tư Bảy Hiền. Nơi đây khám xét c̣n gắt gao hơn nhiều. Cả bốn ngă đường đều bị chận hỏi. Quay trở lui, không khẳng định được là ḿnh sẽ đi đâu. Bây giờ đă mười giờ ba mươi, sắp giới nghiêm. Đường vắng tanh không người qua lại. Quăng đường gần ngă tư Lữ Gia có rất nhiều xe vận tải đậu, và cả những chiếc rơ-moọc to lớn chứa đầy rác, tôi chui xuống một chiếc nhưng lại phải ra ngay v́ phía kho vật liệu trong hàng rào kẽm gai có vài ngọn đèn le lói, vậy nếu có người đi trên đường sẽ thấy rơ dưới gầm xe. Không thể chần chờ được nữa, tôi nhảy lên thùng rác hôi thối, bới một góc lấy chỗ ngồi, nhưng cũng không thể ngồi được một phút v́ mùi hôi thối, muỗi, chuột, ruồi và kiến.

Thật sự lo ngại, thất thểu bước đi không định hướng, đầu óc quay cuồng. Giật ḿnh đứng lại, tôi đang ở trước cửa nhà ông Đức. Trong không c̣n đèn sáng, biết rằng họ đă đi ngủ, nhưng một biểu tượng nguy hiểm đang đến với tôi.

Đối diện với nhà ông Đức là một trại lính cũ (h́nh như là trại quân báo). Bộ đội Việt Cộng đă chiếm đóng từ 30-4. Cổng trại nằm chếch về phái bên phải so với cửa chính nhà ông Đức. Tên bộ đội gác cổng thấy bóng người đứng bên kia đường, hắn lên đạn rồi tiến sang phía tôi. Hành động như một cái máy, tôi tiến thẳng về phía hắn. Chúng tôi gặp nhau ở giữa đường. Tôi lên tiếng trước:

- Mấy giờ rồi anh bộ đội?

- Giới nghiêm lâu rồi mà anh không biết à? Anh đứng đây làm ǵ? Nhà anh ở đâu?

- Nhà tôi đây mà – chỉ tay về phía nhà ông Đức – Chắc anh chị tôi ngủ cả rồi cho nên bấm chuông mà chưa thấy ai dậy.

- Chuông ở chỗ nào để tôi gọi cho.

Hoảng hồn, nếu bây giờ mà ông Đức biết được tôi vẫn lảng vảng ở đây chắn chắn số tôi đă đến ngày tận. Vội nói với hắn ta:

- Thôi được, cám ơn anh, để tôi vào cửa sau vậy.

Nói xong tôi bước ngay vào một ngơ nhỏ, bên trong là sân rất rộng. Chung quanh đều là gia đ́nh binh sĩ thuộc ngành quân báo. Thấy tôi có vẻ thật thà mạnh dạn, lại c̣n vừa đi vừa châm lửa hút thuốc. Hắn không nói ǵ và theo đàng sau, nhưng không vào sân nhà mà chỉ đứng ở đầu ngơ. Qua khỏi bức tường đầu căn nhà nằm cạnh ngơ, tôi quẹo vào sân và ngội thụp ngay xuống chân chiếc thùng phuy đựng rác đặt ngay sát góc căn nhà. Nh́n qua khe hở tên bộ đội đứng tại chỗ, khoảng một phút sau hắn trở về bên kia. Tôi ḅ ra lại đầu ngơ, thấy hắn đă tới giữa đường, quay lưng sang bên này, tôi lom khom chạy qua căn nhà đầu, tới cổng nhà ông Đức. Cánh cổng chỉ thấp gần một thước làm bằng những thanh gỗ thông. Nhảy qua cánh cổng, tôi chui vào đống thùng các-tông và vô số đồ văn pḥng phẩm phế thải, đổ đầy trước cửa căn pḥng trống mà tôi đă ngồi lúc chiều tối.

Từ lúc gặp tên bộ đội cho đến vừa rồi tôi rất b́nh tĩnh. Nhưng bây giờ chui vào đây được th́ lại thấy run quá, v́ chỉ sợ số ḿnh quá xui, ông ta thức dậy bất ngờ, mở cửa ra ngoài thấy tôi đang ngồi lù lù ở đó th́ thật là không c̣n ǵ để nói nữa.

T́nh h́nh thấy yên tịnh, tôi an tâm bên đống thùng cũ, chỉ hơn ở trong xe rác là không bị kiến, ruồi nhặng, mùi hôi thối, nhưng c̣n muỗi và chuột th́ cũng không thiếu.

Những tháng cuối của năm 1975, trời lạnh thấu xương không khác ǵ miền Bắc. Tôi lấy chiếc áo mưa trùm kín đầu cho đỡ lạnh và tránh muỗi, nhưng sau cùng, tôi bỏ áo mưa khỏi đầu để cho muỗi cắn th́ mới có thể thoát được cảnh ngủ quên cho đến khi có người đến đánh thức ḿnh dậy. Tiếng kẻng báo hết giới nghiêm khi bốn giờ sáng. Bước qua cánh cổng thấp, tôi trở về nhà anh Tùng và cũng thoát khỏi căn nhà mà sẽ không bao giờ trở lại đây lần nữa.

Ư định đưa tôi vào vùng Hoà Hảo của Tùng không thực hiện được v́ đường dây “tuyển mộ” bị bể, người đại diện bị bắt và mất đi nguồn hy vọng. Rồi một buổi tối, nét mặt có vẻ ưu tư lo lắng, anh nói với tôi:

- Có vẻ bị lộ anh Định ạ. Chiều hôm nay lúc ở trường về, tôi gặp đám du kích ấp này, chúng nó cũng là học tṛ cũ của tôi, nó hỏi: “Có phải trong nhà thầy có người lạ ở nhờ phải không?” Tôi cười nói, ông anh họ tôi đó chứ không phải người lạ đâu. Ông ấy dạy học ở Cần Thơ lên đây chữa bệnh đấy. Sắp khỏi rồi, chỉ mấy bữa nữa là về nhà … Chúng ta phải tính thế nào cho êm đẹp. Anh có ư kiến ǵ không?

Sau một lúc suy nghĩ, tôi nói:

- Không thể nào giữ kín măi măi được chuyện này, tôi đă nghĩ như vậy từ lâu. Chắc chắn phải thay đổi chỗ ở. Nhờ anh, một mặt t́m sẵn cho một căn pḥng nhỏ tại nơi nào mà tương đối có an toàn, mặt khác anh liên lạc với Thành cho biết ư định đó, đồng thời bằng mọi cách nào cũng phải đem bán chiếc xe của tôi c̣n để ở nhà Thành, thẻ chủ quyền và ch́a khoá xe anh ta giữ rồi. Nếu bán nguyên xe mà gặp khó khăn th́ nên tháo rời bán từng bộ phận có thể dễ hơn. Nếu không làm ngay thế nào cũng bị mất khi mà chúng nó biết tôi đang trốn tránh. Hơn nữa, cũng rất cần tiền để sống trong lúc này. Và sau cùng, tôi muốn biết tin về gia đ́nh Thành ra sao. Từ lâu rồi không gặp họ.

Ngay ngày chủ nhật gần đó, Tùng đi Biên Hoà rất sớm. Chiều tối anh mới về tới nhà, tôi được nghe kể lại như dưới đây:

“Nửa tháng sau khi anh đi th́ các giáo chức ở Biên Hoà Mới được gọi đi dạy học lại. Lương bổng của tỉnh phát theo chế độ tự trị cho nên rất thấp. Tỉnh có tiền th́ trả lương; nếu không có th́ thiếu lại. Chẳng ai dám nói ǵ".

"Ông bố và ông anh của Thành đang ở trại cải tạo B5 thuộc tỉnh B́nh Dương."

“Hôm đầu tháng bảy, một đám công an đến xem xét cư xá, rồi sau đó nhà Thành nhận được giấy trục xuất khỏi trại v́ là gia đ́nh nguỵ quân. Công an có hỏi về anh và chiếc xe của anh. Thành trả lời anh đă đi tŕnh diện cải tạo đúng ngày 15-6-1975. Chiếc xe anh giữ lại nhưng giấy chủ quyền và ch́a khoá xe anh vẫn giữ. Công an có ư muốn mượn xe lo công vụ nhưng Thành không bằng ḷng v́ anh nghĩ cũng đă sắp hết một tháng cải tạo. Nghe xong, một tên nói bâng quơ, “những tên ác ôn, có nợ máu với nhân dân th́ c̣n lâu mới về … “

"Bây giờ gia đ́nh Thành đă dọn ra ở tạm tại một căn nhà gỗ trên đường ṿng đai Biên Hoà".

“Việc bán xe, anh em Thành sẽ cố gắng. Họ hiểu được rằng nếu không bán, trước sau ǵ cũng mất, và họ cũng rất quan tâm để chỗ ở cho anh".

“Ngoài ra, về vấn đề t́m một “ đường dây” vùng Hố Nai có thể tiến hành được. Người dẫn đường đă liên lạc với Linh Mục Trần Học Hiệu, trung tá tuyên uư công giáo. Họ nói rằng Cha Hiệu có biết anh. Thành sẽ tin cho anh biết diễn tiến công việc này.

Chúng tôi ngồi nói chuyện trong bóng tối trên căn gác xép từ lúc mười giờ. Gần mười hai giờ th́ Tùng xuống đi ngủ. Năm phút sau đó tôi lại thấy anh ta ḅ lên. Quờ quạng đến sát chỗ tôi nói vào tai:

- Tụi du kích nó ngồi ngoài cửa nhà ḿnh.

- Thật hả? Đông không?

- Khoảng năm, sáu tên. Không biết nó tới từ lúc nào, ráng giữ im lặng tuyệt đối, bây giờ tôi xuống dưới. Anh tháo mùng và cuộn chiếu lên vứt vào trong xó. Nếu nó gơ cửa ngoài, tôi sẽ lên tiếng. Lúc đó anh phải thật lẹ xuống bếp ngồi vào phía sau đống củi, không c̣n chỗ nào khác hơn. Cầu xin đêm nay đừng xảy ra chuyện ǵ. Chắc chắn ngày mai tôi sẽ kiếm được chỗ ở khác cho anh.

Khoảng hai giờ đêm tôi leo xuống, rón rén ra cửa nghe ngóng bên ngoài. Nh́n qua khe cửa vẫn thấy tụi nó c̣n ngồi im lặng. Tùng vẫn thức, anh kéo tay tôi ra dấu bảo lên gác.

Cả hai chúng tôi đều thức trắng đêm. Cho đến gần hết giới nghiêm th́ tụi nó rút đi. Bây giờ mới là lúc tôi lo ngại nhất nhưng không dám nói rơ ư nghĩ của ḿnh cho Tùng biết: “ …Rất có thể sang hôm nay nó sẽ xét nhà. Sự kiện trong đêm chỉ là bao vây, án ngữ mà thôi.”

Nhưng rồi một ngày qua đi b́nh an. Sáu giờ chiều Tùng về cho tôi biết đă mướn tạm được một căn pḥng nhỏ. Tôi dè dặt ra đi người không. Túi xách th́ Tùng sẽ t́m cách chuyển đến sau.

Căn pḥng nằm trong con hẻm thuộc đường Nguyễn Minh Chiếu nối dài. Ngay khu Lăng Cha Cả. Chủ nhà là một trung sĩ quân cảnh.

Được Tùng báo tin, ba ngày sau Thành từ Biên Hoà lên thăm tôi. Việc đầu tiên là anh cho tôi biết qua sự nhận xét về nơi tôi đang ở:

- Anh Định à, quan sát quanh khu vực này tôi thấy ngán quá, toàn là áo vàng. Ở đây có chợ trời cho nên cứ chiều đến là bọn nó từ phi trường kéo ra. Ngay đầu ngơ vào đây là một văn pḥng Ấp, có công an và du kích túc trực thường xuyên. Anh phải hết sức cẩn thận. Nếu tụi nó biết được th́ chỉ có trời mới cứu nổi.

- Tôi đă thấy điều đó nhưng làm sao khác được trong lúc ngặt nghèo này. Và nếu không đi ngay th́ cũng rất nguy hiểm v́ ở nhà Tùng coi như đă bị lộ. Tụi này nó áp dụng tổ chức t́nh báo nhân dân rất hữu hiệu. Ḿnh sẽ đề pḥng tối đa. Những điều thiếu may mắn mà nó đến với ḿnh th́ cũng đành chịu. Mấy việc nhờ anh đến đâu rồi, nhất là vụ “Cha Hiệu”?

- Được biết là vào trung tuần tháng tám tới đây. Cha sẽ họp kín ở nội thành. Có thể anh sẽ được gặp vào dịp này. Tôi theo dơi và báo cho anh biết kết quả đúng lúc …

Về chiếc xe, có người định mua nhưng họ muốn phải có giấy uỷ quyền của anh. Họ nói tôi lên chỗ anh đang cải tạo làm giấy. Không cần chứng nhận của trại cũng được. Anh có biết người mua là ai không? Chính chủ tịch xă Bùi Tiếng đấy. Từ ngày dọn nhà ra ṿng đai, du kích vào hỏi nhiều lần về chiếc xe này. Nó hoạnh hoẹ tại sao không đi đăng kư sổ mới? ḿnh biết là nó kiếm chuyện. Sau đó nó hỏi nếu muốn bán sẽ giới thiệu cho. Rồi viên xă trưởng đến coi, chiếc xe như vậy mà nó trả một trăm ngàn đồng (tiền cũ). Cuối cùng cũng phải bán v́ sắp hết hạn đăng kư. Cách đó hai ngày, nó xuống đặc cọc. Khi chạy thử, xe bị chậm mở máy v́ từ ngày anh đi vẫn để nằm không. Nó đ̣i bớt mười ngàn để đổi b́nh mới. Vậy là chiếc xe chỉ c̣n có chín chục ngàn. Lát nữa anh viết mấy chữ uỷ quyền, tôi mang về cho nó rồi lấy tiền đưa lên anh.

- Thôi được, bao nhiêu cũng phải bán anh ạ, tiền th́ anh giữ lại, Bây giờ tôi đâu có ra ngoài được. Phải nhờ anh hoặc Diễm cứ một hoặc hai tuần một tiếp tế đồ ăn, nếu không th́ kẹt lắm đấy, anh nói với Diễm giúp cho như vậy nhé.

Hai ngày sau, Diễm lên Sàig̣n tiếp tế cho tôi. Cô ta hẹn mỗi tuần một lần vào chiều Thứ Bảy, v́ có nhờ được cô bạn thân nhận dạy giúp vào những giờ này.

Gần như đối diện với pḥng tôi, phía bên kia con đường hẻm là căn nhà của một người đàn ông xa lạ. Buổi tối đầu tiên tới đây, trước khi bước vào nhà tôi cũng đă trông thấy ông ta đứng ở cửa nh́n sang. Đó là người hàng xóm duy nhất mà tôi biết nhưng chưa hề nói chuyện với nhau lần nào trong suốt hai mươi ngày nay.

Sáng hôm qua khoảng mười giờ, ngồi trong nhà nh́n ra tôi thấy ông đi qua đi lại vài ṿng rồi sau đó bước vào nhà:

- Chào ông, xin bỏ lỗi v́ sự đường đột này. Thấy ông mới đến đây nên tôi sang thăm ông nói chuyện cho vui.

- Cám ơn ông nhiều. Quả thực tôi cũng có thiếu sót. Đáng lẽ ra phải đi thăm quí vị trước mới đúng nhưng v́ chưa sắp xếp xong chỗ ở nên chưa sang thăm ông và gia đ́nh.

- Ông ở đây có một ḿnh à?

- Vâng, chỉ có một ḿnh. Vài người em ở xa thỉnh thoảng mới về thăm.

- Xin lỗi, hỏi hơi ṭ ṃ. Trước đây ông ở đâu?

- Không nhất định ông ạ, v́ tôi chạy xe đ̣ miền Trung nên có khi ở Sàig̣n có lúc ở Quy Nhơn. Rồi từ tháng năm đến nay v́ không có khách nên chủ xe nghỉ chạy và tôi cũng phải nghỉ luôn.

Ông ta ngồi nghe nhưng có vẻ đang suy nghĩ điều ǵ. Tôi cảm thấy hơi ngại. Sau phút im lặng, ông nói với sự dè dặt:

- Tôi muốn nói một câu chuyện, nếu không vừa ḷng th́ xin bỏ qua cho tôi nhé.

- Xin ông cứ tự nhiên. Tôi nghĩ rằng khi mà ông đă quá bộ sang đây th́ chắc chắn bất cứ một đề tài nào cũng đáng nghe cả.

- Đúng vậy: Trước đây hai ngày có một người đàn ông lạ mặt cứ đi tới đi lui rồi nh́n vào nhà ông. Lúc đó tôi đang đứng ở cửa. Thấy vậy tôi hỏi ông ta kiếm nhà ai th́ ông ta trả lời đi thuê nhà, rồi hỏi tôi có biết ǵ về người mới tới thuê nhà này không? Trong khi nói chuyện, tôi nhận thấy h́nh như người lạ mặt này rất chú ư đến ông. Nếu chỉ có vậy thôi th́ cũng không cần quan tâm lắm, nhưng buổi tối hôm sau cũng vậy, người này vẫn qua lại và nh́n vào nhà ông. Rồi đến chín giờ tối, con gái tôi đi bán hàng về nó thấy ông ta đứng cách nhà ông hai căn. V́ vậy tôi nghi rằng người này đang muốn t́m hiểu ở ông điều ǵ đó, cho nên lúc năy tôi đă xin phép ṭ ṃ t́m hiểu về ông. Nếu đúng như lời ông vừa nói, “trước đây lái xe đ̣ miền Trung” th́ chẳng có ǵ để nói nữa. Đám này họ đa nghi lắm. Trong xă hội của họ ai cũng phải đi làm mới có ăn. C̣n ông, không đi làm ǵ mà vẫn sống được. Cái điều làm cho người ta nghi ngờ là ở chỗ đó. Đáng ngại nhất khi mà họ nghi thuộc thành phần do CIA gài lại …

Nói dứt câu, ông đứng lên cáo từ. Tôi cũng đứng lên bắt tay, cám ơn và hỏi luôn:

- Thưa ông, chắc trong chính quyền cũ ông cũng có giúp việc ǵ chứ ạ?

- Tôi làm ở Phủ Tổng Thống nhưng đă về hưu rồi.

- À ra thế - tôi nghĩ – cùng một cảnh ngộ với nhau cả.

V́ thận trọng, ông ta đă ngầm báo để tôi tự liệu lấy …

Vài ngày sau th́ Diễm lên, tôi nói cho cô ta nghe câu chuyện này. Diễm tiếp lời:

- Vậy th́ cũng đúng lúc rồi. Anh cần về Biên Hoà để tiện việc đón Cha Hiệu vào một ngày gần đây thôi mà chỉ được thông báo đúng lúc.

Tôi hỏi ngay:

- Tối hôm nay có được không?

- Được chứ. Ở nhà đă chuẩn bị chỗ ở cho anh bên vườn.

- Vậy bây giờ Diễm nên về ngay. Tôi sẽ rời đây lúc sáu giờ để kịp chuyến xe chót. Như vậy tiện hơn v́ khi tới nhà th́ trời đă tối hẳn. Ḿnh không biết lối vào vườn, nói anh Thành đón tôi ở đầu đường vào Trường Ḍng Vinh Sang theo ngả sau.

Mảnh vườn có rào kẽm gai vây quanh của nhà Thành rộng độ một ngàn thước vuông. Đối diện với nhà chính ở phía bên kia đường ṿng đai Biên Hoà. Trong vườn trồng đủ thứ tạp nhạp, khoai ḿ, khoai lang, bắp, mấy cây ổi, mấy bụi chối v.v… Góc trong cùng là một cái lều lợp bốn tấm tôn cũ, chung quanh che bằng phiên tre, trước đây là chỗ giấu chiếc xe của tôi. Bây giờ thay vào đó bằng chiếc ghế bố, đó là nơi tôi ngự trị. Bên ngoài ṿng rào kẽm gai cũng toàn ruộng khoai ḿ của những gia đ́nh khác. Đây là nơi trú ẩn lư tưởng đối với tôi.

Một buổi tối hạ tuần tháng tám, Thành chở tôi đến Ấp Bùi Chu, tới một ngôi nhà tranh nghèo nàn ở b́a ấp. Ông Rời – chủ nhà – đưa tôi vào căn pḥng nhỏ ở phía trong rồi bảo Thành ra về. Ông không quên dặn anh ta nhớ thay đổi lộ tŕnh ra đường cái. Sau đó ông nói chuyện với tôi:

- Mỗi khi Ngài – Cha Hiệu – về liên lạc nội thành, có ghé và ngủ lại ở pḥng này. Anh cứ nằm đây chờ, hạn chế việc ra ngoài ban ngày v́ thường có người đi làm đồng qua lại. Tuy vậy cũng đừng quá lo ngại. Ở đây xa nên tụi công an, bộ đội ít lai văng tới.

- Anh có biết rơ hôm nào Cha mới tới không – Tôi hỏi?

- Không thể nào biết được. Ngài kỹ lắm. Như vậy mới đúng. Chính sinh mạng Ngài và của bao nhiêu anh em nữa đều tuỳ thuộc vào tính cẩn thận hay bất cẩn đó.

Ban đêm ở đây thật là cô tịch ngoài tiếng ếch nhái kêu trên đồng ruộng. Ông Rời là một người đạo đức, tối nào cả nhà cũng đọc kinh cầu nguyện trước ảnh Đức Mẹ rồi mới đi ngủ.

Tôi ở đă tới ngày thứ ba vẫn chưa có tin tức ǵ. Hơi sốt ruột. Đến chiều tối đi làm về, ông Rời nói cho tôi nghe:

- Chuyến đi của Ngài gặp trở ngại phải hoăn lại. Một người trong nhóm ra đi từ sáng hôm qua đến nay chưa trở về, không biết tại sao. Ngài nói anh nên rời đây, sẽ liên lạc lại sau, ở trong đó cũng phải thay đổi vị trí. Anh đi ngay tối nay th́ chưa tiện v́ giờ này không c̣n xe chạy. Phải nán lại đến tối mai v́ đi ban ngày bất lợi.

==========

Sau đó TrT Định không bao giờ gặp được Cha Hiệu, ngoại trừ một thời gian ngắn bị giam trong pḥng kế bên Cha (không thấy mặt). Cha Hiệu bị bắt cùng với 19 chiến hữu khác trong Mặt Trận Liên Tôn Kháng Cộng. Năm 1976, toà án nhân dân Thành Phố Biên Hoà tuyên án tử h́nh Cha Trần Học Hiệu

 

Kỳ 6

Mặt Trận Dân Quân Phục Quốc

Ở nhà (cḥi) của Thành được ít hôm, lại bị bọn 30 chỉ điểm nhưng thời may trốn kịp, TrT Định chuyển sang tá túc tại nhà Trần Quang Hưng, một người bạn, cũng là bạn của Thành.

Một tuần sau, Ông đă t́m cách liên lạc và gặp mặt Nguyễn Việt Hưng, thủ lănh phong trào Dân Quân Phục Quốc.

==========

Mặt Trận Dân Quân Phục Quốc do Nguyễn Việt Hưng tức Nguyễn Đức Hùng cầm đầu. Thành phần chủ chốt mà sau này Việt Cộng coi là những người “có nợ máu” với nhân dân gồm có:

Bốn Linh Mục

- Nguyễn Hữu Nghị - Xứ Vinh Sơn

- Nguyễn Quang Minh - Xứ Vinh Sơn

- Trần Công Chức - Toà Giám Mục Sàig̣n

- Mai Đào Hiền – Ḍng Vinh Sang Biên Hoà

Luật sư Nguyễn Khắc Chính

Kỹ Sư Trần Đ́nh Nguyên

Dược Sĩ Nguyễn Duy Tống

Nhân sĩ Phạm Ngọc Đĩnh

Cảnh Sát QG: Phạm Văn Mậu (cựu Trưởng Ty Công An Tỉnh Hà Nam trước năm 1954)

Bốn quân nhân

- Trung Tá Nguyễn Đ́nh Hiện

- Trung Tá Trần Kim Định

- Thiếu Tá Nguyễn Ngọc Tiếp

- Binh nh́ Ali Hùng tức Nguyễn Xuân Hùng (lai Mỹ), Người Nhái HQ

Người cầm đầu Nguyễn Việt Hưng tự Nguyễn Đức Hùng.

Ông Tư – người lối xóm thường gọi là chú Tư – Người Việt gốc Hoa, chủ căn nhà mà tôi đang tạm trú. Đây là một ngôi nhà sàn nằm cạnh cầu sắt trên đường Tôn Thọ Tường Thị Nghè. Gác trên có hai pḥng, ông nhường pḥng trong cho tôi, pḥng ngoài cho con trai ông mới mười lăm tuổi c̣n đang đi học.

Ngày đầu tiên tới đây tôi và Nguyễn Việt Hưng đă gặp nhau. Chúng tôi cùng ḍ la t́m hiểu lẫn nhau. Với tôi, cần phải biết anh ta có thực là một người chống cộng, quả cảm và trung thành với tổ quốc không. Đó là những điểm chính yếu. C̣n về lư lịch của anh ta, tôi không quan tâm, v́ nếu khi phát hiện ra Nguyễn Việt Hưng là một con người lừa dối đồng bào, phản bội chiến hữu th́ dù lư lịch đẹp hay xấu cũng đều xứng đáng bị trừng trị.

Khi đă tâm đầu ư hợp, tôi gia nhập vào mặt trận này. Một lễ tuyên thệ đơn giản được tổ chức ngay trong pḥng ngủ của tôi.

Kế hoạch hoạt động của chúng tôi mới nghe qua th́ có vẻ “hoang tưởng”, nhưng chúng tôi đă làm thật, hành động theo chiều hướng “đánh địch th́ phải đánh toàn diện: Thông tin, Tuyên truyền, Kinh tế, Chính trị, Quân sự, Ngoại giao”.

Trung uư Lân, một kỹ sư điện tử đă phục vụ trong binh chủng truyền tin trước đây. Khả năng chuyên môn cùng với tài tháo vát và ḷng hăng say nhiệt t́nh cho tổ chức, anh lắp ráp được ba đài phát thanh “bỏ túi” với công suất gần năm mươi kilowat. Tuy công xuất c̣n thấp nhưng có thể di động hữu hiệu trong khu vực Sàig̣n, Chợ Lớn, Gia Định. Vỏ ngoài là một hộp gỗ to hơn một chút nhưng giống hệt như hộp đựng đồ nghề của mấy ông thợ hớt tóc dạo. Một máy được đặt ở gác sau nhà thờ Vinh Sơn đường Trần Quốc Toản (nay là đường 3 tháng 2) do Cha Trần Công Chức điều hành. Máy thứ hai đặt tại nhà riêng của anh Trần Nam (một chiến hữu) ở gần Cầu B́nh Triệu, do vợ anh Nam làm xướng ngôn viên. Máy thứ ba di động tuỳ vùng do chính Nguyễn Việt Hưng phụ trách. Cả ba máy này đều có tầng số giữa 40-41.

Đến cuối năm 1975, chúng tôi chuyển về Biên Hoà một máy đặt trên sân thượng trường trung học Vinh Sang do Trần Quang Hưng điều khiển. Cứ mỗi buổi chiều lúc bốn giờ, anh Hưng (lúc này đă là người trong tổ chức) phải về Sàig̣n đổi băng phát thanh vào lúc sáu giờ chiều. Cả ba đài đều phát vào giờ này mỗi ngày mà nhạc hiệu là bản “Việt Nam, Việt Nam”.

Một lần tại chợ trời đường Nguyễn Huệ, nơi đây bán rất nhiều loại máy radio cũ. Đám công an, bộ đội đang chọn mua và nghe thử th́ bắt trúng đài, nhạc hiệu vang lên. Đám bộ đội không hiểu ǵ nhưng người bán hàng th́ họ đă biết. Họ nh́n nhau mỉm cười lộ vẻ phấn khích. Thái độ của người dân như thúc đẩy chúng tôi tiến xa hơn nữa.

Kể từ đầu tháng 12-75 trở đi, t́nh h́nh an ninh xă hội của thành phố Sàig̣n có căng thẳng. Một viên chức cộng sản nói rằng khi chiếm Sàig̣n không tốn một giọt máu. Nhưng chỉ từ tháng 8 đến tháng 12-1975 đă có hàng chục chiến sĩ cách mạng bị sát hại. Nhà cầm quyền đă phải cảnh giác các đơn vị, binh sĩ không được ra đường lẻ tẻ dưới ba người và phải mang theo vũ khí cá nhân (tin này được xác nhận khi tôi ở trại tù Xuân Phước do một trung uư đặc công cộng sản tên là Nguyễn Xuân Hiên, Phường trưởng thuộc quận 5 Sàig̣n. Bị án tù mười hai năm về tội “bán băi” cho người vượt biên. Anh ta nói: … Phải kể hàng trăm th́ mới đúng con số thiệt hại chứ không phải hàng chục… ).

Trung b́nh chúng tôi rải truyền đơn hai lần trong một tuần. Mỗi lần rải ở những vùng khác nhau trong thành phố. Đó cũng là lư do mà việt cộng đă đưa thêm hàng ngàn công an ch́m từ Hà Nội vào tăng cường cho ba ngàn cảnh sát áo vàng tại đây.

Tôi chứng kiến một cảnh đọc truyền đơn đáng xúc động:

Sáng hôm đó vào quán cóc uống cà phê ở gần chợ Vườn Chuối. Bàn ở trong góc có một cụ già ngồi, tôi xin lỗi và ngồi chung. Sau dăm ba câu chuyện làm quen, ông cụ bạo dạn nói về thời cuộc:

- Đêm qua họ rải truyền đơn quá trời

- Ở đâu hở cụ?

- Trước cửa chợ đó

- Của đám nào vậy?

- Dân Quân Phục Quốc

Nếu nói rải truyền đơn th́ không đúng lắm v́ tôi “bỏ” truyền đơn mà thôi. Tối hôm qua tôi đă để ba bó, mỗi bó trên năm trăm tờ chung quanh chợ Vườn Chuối. C̣n ông cụ vẫn thao thao bất tuyệt mà trong đó có vài phần “thổi phồng”. Sau đó ông rút tờ giấy học sinh gấp nhỏ ra đưa cho tôi. Mở tờ giấy tôi hơi ngạc nhiên hỏi:

- Sao họ lại viết tay thế này hả cụ?

- Không phải, họ đánh máy nhưng không có nhiều, bản này tôi mượn chép lại của nhà kế bên đấy.

Chẳng phải đây là lần đầu tiên mà ở những nơi khác cũng có vài trường hợp người ta chép lại rồi chuyền tay cho nhau đọc. Rơ ràng chúng tôi đă thấy ḷng dân đối với cộng sản như thế nào. V́ chúng tôi cũng vậy, cũng đă nghĩ và nói với nhau rằng: “Thà không có tổ quốc c̣n hơn là nếu có mà lại bị cộng sản thống trị”.

Kỳ đổi tiền vào tháng 8 năm 1975 đă làm cho hầu hết dân chúng lâm vào cảnh nghèo đói. Nhà cầm quyền cộng sản ra lệnh giới nghiêm từ tối hôm trước. Tuyệt đối cấm không một người dân nào được ra khỏi nhà. Đến sáu giờ sáng người ta mới nghe thông báo đổi tiền mới. Trị giá một đồng bạc mới ăn năm trăm đồng bạc cũ. Bất cứ ai có bao nhiêu cũng chỉ được đổi lấy hai trăm đồng tiền mới, số c̣n lại coi như vô giá trị và đương nhiên nhà nước sẽ tịch thu. Cũng v́ vậy mà nhiều thương gia, nhất là vùng Chợ Lớn đă tự sát v́ sạt nghiệp.

Tiếp đó đến vụ đánh tư sản, phần lớn là người Việt gốc Hoa. Tài sản bị tịch thu, người th́ bị ra toà xét xử một cách vô lư, mà điển h́nh là nhà tỷ phú Lưu Trung. Trong chính phủ cũ, anh ta được phép nhập cảng mười tám mặt hàng mà chủ yếu là những máy móc dùng cho công, nông nghiệp. Trước khi sang Việt Nam, Lưu Trung đă là con một nhà tỷ phú tại Trung Quốc.

Khi Việt Cộng xâm chiếm miền nam anh bị bắt ngay từ ngày đầu. Sau khi xét xử, toà tuyên án “… Tên tư sản Lưu Trung có nợ máu với nhân dân. Y đă nhập cảng máy cáy để làm phí sức lao động của người dân. Toà tuyên phạt mười lăm năm tù ở. Truyền tịch thu toàn bộ tài sản”. (Gặp nhau trong tù, Lưu Trung cho tôi biết không thể ước lượng gia tài của anh ta có bao nhiêu. Chỉ biết rằng một kho hàng khổng lồ nhiều máy móc, trong đó có ba mươi tư chiếc máy cày; mười một tỷ rưỡi tiền trong ngân hàng; nhiều cơ sở kinh doanh v.v…)

Tiếp đó đến vụ Trương Dĩ Nhiên (cũng người Việt gốc Hoa) chủ rạp hát Đại Nam cũng vậy, cũng có nợ máu với nhân dân v́ đă chiếu những phim cảnh truỵ lạc để làm hại tinh thần đạo đức của người dân. Chịu bản án mười sau năm và tịch thu toàn bộ tài sản.

Vụ án khá độc đáo với bản án hai mươi năm và tịch thu tài sản là nhà triệu phú “vua kẽm gai” Hoàng Kim Quy. Trong bản cáo trạng có một đoạn: “… Khi c̣n là thượng nghị sĩ đă đệ kiến nghị thả bom Hà Nội. Cho con trai đi lính nguỵ mang đến quân hàm thiếu tá (Hoàng Kim Lân) để cầm súng chống lại nhân dân, chống lại cách mạng. Đă mua bán kẽm gai là một loại dùng trong quân đội để chống lại quân đội giải phóng …”

Thật là một “luật rừng” được áp dụng bởi một số người rừng.

Cũng v́ lối cai trị độc tài sắt máu của chính quyền cộng sản, thêm vào nạn đói kém khủng khiếp (trong khi đó th́ tại bến tàu Sàig̣n, năm nhà kho chất đầy gạo bị mốc meo đợi tàu chở sang viện trợ cho các nước cộng sản anh em) cho nên mọi tệ đoan xă hội bộc phát, trộm cướp, đĩ điếm, tham ô, gian lận, xảo quyệt đủ thứ mà trong đó có nạn làm bạc giả. Loại tiền này tung ra thị trường rất độc đáo. Người giao hàng lén lút chuyển đến tay con buôn tung bạc giấy mười đồng mới để đổi lấy bảy đồng tiền thật. Khi đổi cho khách, họ sẽ ăn lời một hoặc hai đồng (20%)

Có lần ngồi bàn thảo với nhau về một số vấn đề hoạt động, Việt Hưng quyết định đánh vào kinh tế của địch. Anh nói:

- Tôi đang suy nghĩ về việc tung bạc giả ra thị trường. Anh thấy thế nào?

Sau khi suy nghĩ và dè dặt, tôi trả lời:

- Anh có nghĩ đến một điều mà nếu tung bạc giả ra thị trường th́ sẽ ảnh hưởng đến sinh hoạt của dân chúng không?

- Có, tôi đă nghĩ tới nhưng chúng ta vẫn phải làm kể cả việc sẽ cho nổ một số kho tàng của bọn này để thế giới biết rơ cái tài nói láo của Cộng Sản Việt Nam.

Thực vậy, khi đi vận động, tuyên truyền để Việt Nam được vào Liên Hiệp Quốc, Nguyễn Duy Trinh (đại sứ lưu động) đă nhiều lần mở miệng: “… hiện nay đất nươc chúng tôi, triệu người như một. Tất cả đều hài ḷng về chế độ mới …”

Những lần khác hắn nói với báo chí: “ … Những người di tản ra nước ngoài là những người có nợ máu với nhân dân cho nên phải trốn chạy v́ sợ nhân dân trả thù…”

Và, “… Những người vượt biên ra nước ngoài chỉ là những kẻ lười biếng, sợ lao động cho nên đă trốn đi t́m nơi sung sướng hơn để hưởng thụ…”

Họ chỉ là một đám người chuyên nói láo, nói dóc từ trên xuống dưới và từ dưới lên trên. Nhớ lại sáng ngày 30-4, lúc mà tôi đang đứng trên lề đường trước chợ Thị Nghè nh́n quân đội cộng sản tiến vào trung tâm thành phố. Một đơn vị bộ đội được lệnh ngưng lại bên đầu cầu. Dân chúng bu quanh coi rồi hỏi chuyện:

- Hà Nội có lớn bằng Sàig̣n không các anh?

- Nhớn nhiều, vậy mà trước đây người ta nói Sàig̣n nhớn hơn Hà Nội. Chỉ nói phét.

Về sau này dân chúng đặt cho họ một biệt danh: “7 D”, (nói DAI, nói DÀI, nói DỞ, nói DẠI, nói DÓC, nói DỐI, nói DỐT)

…

Công việc t́m kiếm máy móc và vật liệu in bạc đă xong. Việt Hưng lùng mua được của người quen mười ram giấy cho lần đầu tiên, mọi thứ đều cất giấu tại căn lầu sau đầu nhà thờ Vinh Sơn, v́ đă được Cha Minh cho phép. Vấn đế khó khăn nhất là chuyên viên nhưng may mắn vẫn đến với chúng tôi.

Ông Nguyễn Duy Tống có một người cháu gái hai mươi bảy tuổi là nữ tu sĩ, Cô Hồng Trang. Có bằng cử nhân văn khoa và tốt nghiệp môn ấn loát hai năm tại Nhật Bản. Đă từng phục vụ cho nhà in Nguyễn Bá Ṭng nhiều năm.

Khi cộng sản chiếm miền Nam, chúng đuổi các nữ tu sĩ dưới bốn mươi tuổi về với gia đ́nh lấy chồng và lao động để “xây dựng đất nước”. Cô Hồng Trang hận cộng sản vô thần, cho nên lúc nghe ông Tống giới thiệu để cô giúp về chuyên môn in ấn cho một tổ chức chống cộng th́ cô nhận lời ngay.

Cũng trong thời gian trên. Một chiến hữu, thiếu tá Nguyễn Ngọc Tiếp, trước ở binh chủng truyền tin được giải ngũ v́ lư do sức khoẻ. Cho chúng tôi biết rằng tại Cần Thơ có một kỹ sư hoá chất tốt nghiệp tại Pháp. Sau đó sang làm việc cho ngân hàng Anh ở Luân Đôn. Ông ta mới về thăm quê hương th́ bị kẹt ở lại, hiện đang bí mật in tiền cho lực lượng Hoà Hảo. Tên Việt Nam của ông ta là Trần Đ́nh Nguyên. Người đưa tin cũng cho luôn địa chỉ.

Tới Cần Thơ, t́m nhà kỹ sư Nguyên không khó khăn lắm. Trong những câu chuyện trao đổi thăm ḍ, Việt Hưng ghi nhận đúng như tin tức mà anh Tiếp đă đưa. Sau khi nghe lời mời gia nhập tổ chức chống cộng, ông Nguyên từ chối và nói thẳng: “Tôi chỉ làm kinh tế chứ không làm chính trị”. Biết thuyết phục không được, trước khi từ giă ra về, Việt Hưng có nhă ư mời kỹ sư ra phố dùng nước giải khát. Ông nhận lời mời lên xe và ngồi băng sau với Việt Hưng.

Thấy xe chạy ra ngoại ô hướng về phía Sàig̣n, ông ta có vẻ ngơ ngác th́ Việt Hưng đă nói ngay:

- Khi xuống phà, tôi yêu cầu ông đóng vai một bệnh nhân đau nặng cần đem về Sàig̣n chữa trị gấp. Hai mắt nhắm nghiền, không được mở miệng nói một câu nào. Ông nghe rơ chưa?

Trong khi đó đầu súng đụng mạnh vào cạnh sườn làm ông ta thét lên:

- Nghe rơ rồi.

Xe chạy trót lọt đến nhà thờ Vinh Sơn. Kỹ sư được mời vào pḥng riêng trên lầu sau. Hai anh cận vệ, Ali Hùng và Nguyễn Dũng có nhiệm vụ canh giữ cẩn mật … Nhưng rồi cuối cùng th́ chúng tôi biết đă bị lầm, đây là một kỹ sư “dỏm”, không hề biết chút xíu nào về chuyên môn và chưa bao giờ bước chân ra khỏi nước Việt Nam lấy một ngày. Tŕnh độ học vấn chưa có bằng trung học đệ nhất cấp.

Phát hiện được là do Cha Trần Công Chức ông có người quen ở gần trường Lê Bảo Tịnh đường Trương Minh Giảng, ông nhận ra khuôn mặt này vẫn thường đi qua cửa nhà mỗi khi ông đến đây kể cả thời gian mà kỹ sư nói đang sống ở bên Pháp.

Đối với chúng tôi rất nan giải, phóng thích th́ không được, đành phải giữ lại nuôi ăn ngày hai bữa để phụ giúp Cô Hồng Trang.

Quả thực cô Hồng Trang là một chuyên viên giỏi. Bản mẫu mà cô đă làm xong có thể nói rằng ít ai biết được đó là tiền giả.                                                                          

Lúc đó nhà nước cộng sản cho phát hành ba loại tiền tệ: năm đồng, mười đồng, năm mươi đồng. Chúng tôi đă tính toán kỹ, loại năm đồng nhỏ quá, loại năm mươi đồng lớn quá nếu đem đi mua một món hàng ít tiền th́ người bán hàng khó có thể đủ tiền lẻ trả lại, nếu phải đem đi đổi sẽ bị phát giác. V́ vậy, chúng tôi quyết định in loại mười đồng.

Việt Hưng đă móc nối được với một nhân viên ngân hàng nhằm mưu toan đánh tráo tiền trong két bạc nhà nước. Đă có sự thoả thuận giữa đôi bên. Khi được coi bản mẫu ông ta nói: “Nếu tất cả đều được như thế này th́ coi như đă xong…”. Kế hoạch đánh kinh tế này dự tính bắt đầu vào cuối tháng 2 năm 1976.

 

Kỳ 7

Ba ngày tết đầu tiên sau ngày mất nước

==========

Hôm nay là ngày cuối cùng của năm âm lịch. Ngồi trên căn gác ọp ẹp trong ngôi nhà sàn nh́n xuống con kinh dưới gầm cầu sắt, ḍng nước đen ś từ từ chuyển động theo mực nước thuỷ triều đang xuống thấp, đáy con rạch là một lớp śnh lầy đầy rác rưởi, mùi hôi tanh nồng nặc bốc lên rất khó chịu. Vậy mà, trên mặt những lớp bùn bẩn thỉu đó, hàng chục em thiếu nhi đang lội b́ bơm lượm nhặt những thứ ǵ có thể bán ve chai. Sau lưng mỗi em đều có một cái bao tải kéo lê trên mặt bùn để đựng những đồ đă lượm được. Các em chui vào bất cứ một chỗ nào để lượm nhặt, dù trên đầu là nhà tắm, cầu tiêu hay nơi đổ rác từ trên nhà sàn tuột xuống.

Đêm nay là đêm giao thừa. Đúng ra các em phải được ở nhà để lo dọn dẹp chuẩn bị cho lễ cúng giao thừa như những năm trước đó. Nhưng giờ đây, chỉ nh́n qua cảnh tượng này chúng ta cũng đă thấy rơ cuộc sống bần hàn của người dân dưới ách thống trị của cộng sản.

Tết năm nay, ai cũng nghĩ vậy, là một cái tết buồn thảm, nghèo đói và rét buốt. Cái rét từ miền Bắc theo vào làm người dân miền Nam thêm lạnh giá, cho mọi người, cho gia đ́nh đang trông ngóng tin cha, chồng, con, anh em đi “cải tạo”. Theo đúng thông cáo của nhà nước th́ đă được về rồi mà sao vẫn biệt tăm hơi?! Gia đ́nh khác, những người thân liều chết ra đi t́m đất sống không biết có tới b́nh yên không?!

Tôi c̣n đang suy nghĩ miên man th́ anh liên lạc viên vào cho biết: “Nguyễn Việt Hưng cần gặp tôi gấp tại nhà thờ Vinh Sơn”.

Cha Minh cũng đứng với Việt Hưng trong sân sau nhà thờ. Anh ta chỉ tay vào chiếc xe La Dalat rồi nói với tôi:

- Đêm nay tôi phải có mặt trong rừng, mùng hai Tết mới về. Anh thay mặt tôi chúc Tết chiến hữu của chúng ta cả Sàig̣n lẫn Biên Hoà. Trên xe kia năm ngàn thơ chúc Tết. Anh mang đi được bao nhiêu th́ lấy bấy nhiêu. C̣n lại tôi sẽ chở về nhà anh Nam. Nếu anh đi Biên Hoà th́ chọn một người thay anh đến đó lấy cho vùng Sàig̣n.

Khi mới tới cổng nhà thờ tôi đă trông thấy chiếc xe đậu bên ngoài. Trên xe chất những bó sách báo cũ – tôi nghĩ vậy – cột buộc sơ sài. Với chiếc xe Honda 50, tôi chỉ có thể chở được bốn bó (bốn trăm tập). Về đến Tôn Thọ Tường mở ra coi tôi mới thấy cũng đáng ngại thật. Đây không phải loại truyền đơn b́nh thường quay ronéo, mà nó được in ấn đẹp đẽ. Đóng thành tập mười sáu trang. B́a mặt in mầu lá Quốc Kỳ nền vàng ba sọc đỏ. B́a sau một bản nhạc “Dân Quân Phục Quốc hành khúc". Bên trong, bài đầu tiên: Lá thư chúc Tết đồng bào. Kư tên thiếu tướng Nguyễn Việt Hưng. Bài tiếp là bài Xă Luận của Cụ Thái N, cùng với bài “Xây dựng một nước Việt Nam Mới” v.v…

Tôi gọi một anh bạn ở lại Sàig̣n. Lúc đó bốn giờ chiều. Trần Quang Hưng vừa lên tới để đổi băng phát thanh như thuờng lệ. Tôi hỏi:

- Trên đường từ Biên Hoà lên đây có mấy chặng khám xét?

- Có ba chặng: Ngă ba Tam Hiệp, ngă ba đi Vũng Tàu và ngă tư Thủ Đức.

- Ở Sàig̣n có thông báo bỏ giới nghiêm đêm giao thừa. Biên Hoà th́ sao?

- Cũng vậy, để dân chúng ăn Tết vui vẻ mừng chiến thắng mà.

- Anh Hưng à, tối nay tôi về công tác Biên Hoà. Thay mặt cho tổ chức chúc tuổi các chiến hữu ở đây. Anh về mời giúp tôi các anh đại diện có mặt ở điểm hẹn lúc chín giờ tối. Bây giờ anh hăy chọn một địa điểm nào đó thuận tiện nhất để chúng ta gặp nhau, hoặc là anh đón tôi ở nơi nào cho tôi biết ngay bây giờ. Sau hết, báo cho Thành biết giao thừa tôi sẽ có mặt tại nhà anh ta.

Hưng ra về rồi tôi cũng chuẩn bị để lên đường vào lúc trời sẩm tối.

Qua khỏi cầu Sàig̣n th́ trời đă tối hẳn. Thỉnh thoảng vẫn đưa tay ra sau kiếm soát “gói hàng”. Tôi chỉ mang theo hai gói, c̣n lại sẽ chuyển sau. Đề pḥng nếu có bất trắc trên đường th́ dễ xoay sở hơn.

Khi gần tới ngă tư Thủ Đức tôi hơi giật ḿnh v́ h́nh như có ánh sáng vàng khè của một chiếc đèn pin đưa lên đưa xuống ra hiệu ngừng lại? Đến gần hơn th́ không phải là “h́nh như” nữa mà là sự thật. Chẳng những ánh đèn làm hiệu mà c̣n một tiếng quát lớn “ĐỨNG LẠI”. Rồi một tên công an tiến ra giữa đường. Nếu con đường không bị ngăn đôi bởi một bờ tường thấp th́ tôi đă quay đầu trở lại. Thêm tay ga định vượt qua nhưng hai ba thằng nữa đă tiến xuống mặt đường.

Quẹo tay lái phóng lên lề bên phải, có ư định vượt qua đám cây thưa và nhảy luôn xuống ruộng. Tôi đă biết qua địa thế nơi này, nhưng v́ trời tối không nhắm đúng được hướng đi cho nên khi xe tới hàng rào th́ gặp ngay nơi có những bụi cây mọc dầy đặc. Chỉ thắng lại kịp khi bánh xe trước đă đụng vào gốc cây. Chỗ này cách lề đường khoảng gần hai chục thước. Đưa tay ra yên xe sau giật hai gói truyền đơn vứt vào gốc bụi rậm. Xui quá! V́ hành động quá mạnh. Cả hai đều bị đứt dây cột cho nên vừa buông tay ra th́ nó đă tung toé thành một đống ngay ở đầu xe. Phía sau, một tên công an cầm đen pin đang tiến vào.

Nó hỏi:

- Tại sao tôi kêu anh không đứng lại mà chạy vào đây?

- Xe tôi thắng không ăn.

- Giấy tờ ǵ nhiều thế này? Nó quơ đèn pin lên đống giấy.

- Tôi dạy học ở Biên Hoà về công tác thành phố lănh một số bản nhạc cho các em hát ngày mai. (Tôi nghĩ ra câu này để đối phó v́ nhờ có tất cả các tập truyền đơn khi rớt xuống đều nằm úp. Lúc soi đèn, nó chỉ lướt qua nhưng cũng thật là may mắn v́ nó không đọc thấy tên của các bản nhạc “DÂN QUÂN PHỤC QUỐC HÀNH KHÚC”).

- Đưa giấy tờ tôi coi.

Tôi móc ra một nắm giấy tờ đủ thứ: Chứng minh nhân dân; giấy giáo viên đi công tác; giấy xe v.v…, dĩ nhiên đều là giấy dỏm. Bây giờ mới là lúc tôi lo ngại thực sự. Trong khi nó đọc giấy tờ th́ tôi cúi xuống lượm đống truyền đơn lên. Không dám đặt trên yên sau v́ sợ sát bên cạnh nó sẽ đọc được tên bản nhạc, đứng phía bên này xe, tay trái kẹp chặt đống giấy, tay phải nhẹ nhẹ đưa vào túi quần. Tôi nghĩ, chắc chắn khi đọc xong gần mười thứ giấy tờ đó, nó sẽ đ̣i xem bản nhạc.

Trường hợp xảy ra đúng như vậy th́ không c̣n cách nào khác … liếc mắt về phía hàng rào cây thưa, bên kia là đám ruộng hẹp của dân, rồi đến một lối đi nhỏ dẫn ra đường vào trường bộ binh Thủ Đức, có mấy căn nhà thưa thớt nằm bên đường. Nếu chạy qua bên phải th́ sẽ thuận tiện ra bờ sông Cát Lái.

Nó đă đọc xong mảnh giấy cuối cùng, giấy xe. Nh́n số xe ghi trên giấy rồi lại cúi xuống nh́n bảng số xe. Tay nắm chặt báng khẩu súng ngắn ṇng, đưa ngón tay cái quay nấc an toàn. Tôi hồi hộp: “Lạy Chúa, thực sự con không muốn giết người”. Tay nó vẫn cầm nắm giấy, tay kia lia đèn pin t́m đống giấy nó chỉ cần lật b́a mặt của tập giấy này lên là tôi bị liền. Cương quyết không cho nó làm nổi việc đó, chỉ cần nó lên tiếng đ̣i coi bản nhạc th́ tôi phải nhanh hơn làn chớp để chuyển một viên đạn vào khoảng giữa hai chân mày th́ mới có cơ hội thoát ra bờ sông Cát Lái để vào Rừng Sát. Lúc này phải tính từng giây đồng hồ. Tôi lùi lại một bước đợi chờ …

Nhưng nó chưa kịp nói ǵ th́ ngoài đường vài hồi c̣i chát chúa rúc lên, tiếp đó tiếng xe gắn máy thêm ga nổ ầm ĩ, và ba phát súng vang lên. Nó vội vàng nhét nắm giấy vào tay tôi rồi chạy ra với đồng nghiệp. Tất cả diễn ra bất ngờ rất mau lẹ cùng một lúc. Tôi quay đầu xe cho nổ máy trong khi tay trái vẫn phải ôm đống giấy v́ sợi dây chằng đă rớt mất.

Đạp xe không nổ! Đẩy xuống đường đạp tiếp vẫn không nổ v́ bị ngộp xăng. Cố gắng đẩy cho xa tụi nó, càng xa càng tốt nhưng việc giải quyết giữa nó và đám bộ đội chạy ẩu đă xong. Tôi buồn quá khi thấy thằng lúc năy đang đi lại gần tôi. Chỗ này đă gần ngă tư, đèn rất sáng. Dịp may lại không đến hai lần. Tại địa điểm này dù tôi có liều lĩnh cũng khó thoát hơn chỗ lúc năy.

Tôi buồn quá. Tên kia đến gần bên, hắn hỏi tôi:

- Xe không nổ à? Ngồi lên tôi đẩy cho.

Tôi ngồi lên cầu mong cho nó nổ máy. Đă gần đến ngă tư, nó thở hồng hộc đẩy thêm tua cuối cùng, rồi tiếng máy nổ, nương tay ga, tôi vượt được sang bên kia ngă tư. Máy xe nổ b́nh thường. Qua một cuộc thần kinh căng thẳng đến tột cùng.

Lên đến đầu con dốc ngắn sau ngă tư, ngừng lại châm một điếu thuốc hút để thưởng thức giây phút lâng lâng hiếm có trong đời. Nhưng cũng chẳng được bao lâu. Người ta vẫn thường nói “hoạ vô đơn chí” lại hiện ra trước mắt tôi.

Qua cầu Đồng Nai, đến giữa đoạn đường xa lộ ṿng cung th́ thấy rơ ngă ba đi Vũng Tàu. Nơi đây c̣n nhiều ánh sáng của những ngọn đèn đường hơn ngă tư Thủ Đức. Tắt đèn xe, đi chậm lại, và khi đă đủ tầm quan sát th́ tôi ngừng hẳn v́ ngă ba, có hàng tiểu đội công an đang khám xét gắt gao xe cộ qua lại. Biết không thể vượt qua đám này mà trở về cũng không được v́ trên xa lộ từ Sàig̣n đến Biên Hoà, chỗ nào cũng có bờ tường ngăn đôi.

Bây giờ đă chín giờ hơn. Biết anh em đang chờ nhưng đành chịu vậy. Suy tính xong, tôi cho xe nằm xuống lề đường, đi bộ trở lại phía đầu cầu Đồng Nai. Căn trại nhỏ nằm dưới đầu cầu trước đây h́nh như của một đơn vị bộ binh hay hải quân trú đóng th́ phải, nay bộ đội cộng sản chiếm đóng. Lúc đi qua, trên cầu không có lính gác, trong căn trại này th́ nhiều tiếng nô đùa huyên náo. Có lẽ tụi nó đang mải nhậu nhẹt đêm giao thừa để vui mừng chiến thắng chăng.

Nếu đúng như vậy th́ nên …, tôi trở lại ôm hai bó thư chúc Tết đem rải hết từ đầu đến cuối bức tường nhà sau của căn trại. Nghĩ trong bụng. “Ai đọc cũng được. Bạn hay địch đều tốt cả”. Rồi trở lại chỗ cũ nhấc xe lên đường. Tại ngă ba đă hết khám xét. Tụi nó đang ngồi trong vọng gác. Tôi quẹo sang trái và phóng thẳng về Sàig̣n, giữa lúc gia đ́nh ông Tư đang chuẩn bị cúng giao thừa.

Ông chủ nhà của tôi không phải là một thành viên trong tổ chức nhưng là một người tốt bụng, rất ghét cộng sản. Ông ta cũng biết rơ hoạt động của chúng tôi nhưng kín đáo. Đôi khi c̣n ngầm báo cho tôi biết những người lối xóm cần phải đề pḥng và những người hay vào nhà chơi thăm hỏi gia đ́nh. Khi thấy về vào giờ này, ông ngỡ ngàng hỏi:

- Ủa cậu nói là đêm nay không về mà?

V́ biết chắc là người đáng tin cậy, tôi thuật lại sự việc xảy ra trên đường đi cho ông ta nghe. Một giọng nói run run xúc động thốt ra trong khi cả hai tay ông nắm chắt lấy bàn tay tôi:

- Thượng đế đă cứu cậu. Nếu hôm nay mà cậu bị bắt th́ nó đánh cậu chết ngay. Tụi này dă man lắm. Thật là phúc đức. Phải tạ ơn Trời Phật.

Ông đứng lên thắp nhang lạy ba lạy trước bàn thờ Phật. (Cho đến khi ra khỏi tù, tôi t́m đến thăm ông nhưng căn nhà sàn đă gỡ bỏ. Người hàng xóm nói rằng ông bị bắt cải tạo ba năm v́ can tội chứa chấp và bao che cho phản động. Khi ra tù gia đ́nh ông phải đi kinh tế mới).

Sáng hôm sau (mồng một Tết, 1976) c̣n đang ngủ, tôi nghe văng vẳng có tiếng nói lao xao dưới nhà. Tiếng nói của Thành:

- Chú Tư ơi, đêm qua anh Định có ở nhà không?

- Có đó – ông Tư trả lời. Đến giao thừa mới về. Đang ngủ trên gác đấy.

Tiếp đó là những bước chân leo lên cầu thang gỗ. Trần Quang Hưng và Thành xuất hiện. Hưng hỏi ngay:

- Đêm qua anh đi ra sao vậy?

- Suưt nữa bị tóm. Câu chuyện hơi dài ḍng, ḿnh sẽ thuật lại sau. C̣n bây giờ cho ḿnh biết ở Biên Hoà tối qua như thế nào?

- Tất cả các anh đại diện có mặt tại khu gia viên trước chín giờ tối. C̣n tôi – Hưng nói tiếp – có mặt ở điểm hẹn từ tám rưỡi đến mười rưỡi đêm mới trở lại chỗ anh em đang ngồi chờ. Tất cả đều lo ngại, đoán chắc có chuyện ǵ xảy ra. Rồi giải tán trước giao thừa. Tôi và cả nhà anh Thành thức cho đến năm giờ sáng. Chúng tôi tới đây lúc sáu giờ. Diễm đang đứng đợi ngoài cầu Thị Nghè …

- Cô Diễm cũng lên à? Sao không mời vào đây luôn?

- Hôm nay là ngày đầu năm. Thành trả lời – đàn bà con gái nên nó ngại vào nhà người ta …

- Ồ, nếu vậy th́ anh ra trước đi, mười lăm phút nữa tôi sẽ gặp. Để cô ta đứng một ḿnh ở đầu cầu giữa ngày Tết coi không tiện.

Hưng tiếp lời ngay:

- Nhân dịp này. Hôm nay tôi mời hai anh và cô Diễm tới ăn Tết tại nhà má tôi ở Chợ Lớn. Sau đó sẽ bàn chuyện cần thiết.

- Đồng ư, tôi nói với Thành. Chúng ta cũng nên đến chúc tuổi bà cụ và gia đ́nh anh Hưng.

Sau bữa cơm trưa, bốn người chúng tôi kéo nhau lên gác. Tôi kể lại câu chuyện trọn vẹn từ đầu đến cuối rồi kết luận: “Qua sự việc xảy ra mà các bạn vừa nghe, tôi có cảm nghĩ như thế này: Thật lạ lùng nếu chưa dám nói là một phép lạ. V́ như tôi đă nói, thời gian quyết định hành động của tôi chỉ c̣n tính theo “giây” chứ không theo phút kể từ lúc tên công an coi xong bảng số xe, ngẩng đầu lên, tay phải quơ chếc đèn pin để t́m tập nhạc. Nếu lúc này tên công an chỉ cần mở miệng trước sự việc xẩy ra ngoài đường một giây đồng hồ mà thôi th́ sự thể đă thay đổi hẳn, dù tôi có chạy thoát lúc đó chăng nữa nhưng bản án tử h́nh vẫn luôn đeo trước ngực. Đối với cộng sản, nó không tha một người nào nếu đă bắn chết người của nó. Nhưng hai hồi c̣i, ba phát súng, tiếng xe gắn máy gầm rú đă đến đúng lúc như một hiệp sĩ phóng mũi phi tiêu trúng tay tên hung thần đang giơ lưỡi dao lên để hạ thủ đối phương. Sự việc xảy ra lúc này đă giúp tôi thoát nạn và tránh kịp một cuộc đổ máu”.

Buổi chiều, sau khi bàn luận chi tiết, Hưng về Biên Hoà trước sắp xếp cuộc gặp gỡ. Số truyền đơn c̣n lại hôm qua được một chị phụ nữ đang mang thai (chị là một cảm t́nh viên) t́nh nguyện chuyển về Biên Hoà. Đi theo quốc lộ 1 cũ, chín giờ tối tôi đă có mặt ở điểm hẹn. Bốn giờ sáng hôm sau trở lại Sàig̣n. Công tác đă hoàn thành.

Ba ngày Tết qua đi, Việt cộng th́ hân hoan ăn một cái tết mừng chiến thắng, c̣n dân ḿnh – dân miền Nam – th́ đây là một cái Tết thê lương nhất từ trước đến nay: Tiền bạc không có. Thiếu vắng người thân. Trong khi đó bọn xâm lược tự cho ḿnh là kẻ chiến thắng, giải phóng dân tộc, được quyền vơ vét và hưởng thụ. Từ sau tháng năm trở đi, hàng ngày có những đoàn xe vận tải chở đồ đạc đă vơ vét được, đóng thùng như TV, tủ lạnh, máy móc, xe cộ các loại v.v… chở từ Sàig̣n ra Hà Nội.

Trước cuối năm 1975, báo Sàig̣n giải phóng đă có bài nói về nạn kẹt xe ở thành phố Hà Nội. Báo này cho biết, hàng ngày xe cộ lưu thông trên đường phố với hơn ba mươi ngàn xe ô tô và trên chín chục ngàn xe gắn máy đă tạo nhiều vụ kẹt xe đường phố. Một bài khác viết có tính cách phô trương: “Hiện nay trụ sở Quốc Hội nước ta đă được trang trí hệ thống bóng đèn nê ông thay thế cho những bóng đèn tṛn vàng khè cũ kỹ … “Và” … Trong các pḥng làm việc của cơ quan nhà nước hiện nay đă được gắn máy nội đàm (interphone) đỡ phí sức lao động cho các đồng chí liên lạc viên …”

Từ trước năm 1970, nhiều tiệm càphê, tiệm phở, tiệm ăn ở Sàig̣n không lớn lắm nhưng người ta đă dùng interphone trong việc kinh doanh chứ đừng nói đến các cơ sở lớn như vũ trường, khách sạn, tiệm buôn v.v… Với danh nghĩa một quốc gia, luôn luôn cho ḿnh là văn minh, giàu mạnh mà nếu không có cuộc vơ vét này th́ chắc có phen các cơ sở nhà nước cũng phải thắp đèn dầu thay thế cho những bóng đen tṛn vàng khè.

 

Kỳ 8

Mưu Sự Tại Nhân

==========

Nếu không v́ một vài hiện tượng sau đây th́ chương tŕnh in bạc của chúng tôi thực hiện đúng ngày.

Vào những ngày đầu tháng 2 năm 1976, Cha Nguyễn Quang Minh báo cho biết: “Ba ngày liên tiếp, cứ vào khoảng năm, sáu giờ chiều có một người đàn ông đến ngồi ở ngoài cổng nhà thờ, vai đeo chiếc radio nhỏ, tay cầm tờ báo, thỉnh thoảng rút thuốc lá ra hút, rồi đứng lên đi sau bảy giờ. Ngày kế tiếp, chúng tôi tạm ngưng buổi phát thanh thường lệ để theo dơi người lạ mặt này. Đúng giờ như những ngày trước, người đàn ông vẫn đến ngồi chỗ cũ. Cha Minh xác nhận chính là ông ta. Ngay đêm hôm đó chúng tôi đă di chuyển bộ phận phát thanh đi nơi khác.

Vài ngày cuối của thượng tuần tháng hai, Việt Hưng cho tôi biết đang móc nối với một lực lượng Việt Nam Quốc Dân Đảng. Đám này có một số súng cá nhân đủ loại chính họ cũng muốn hợp tác với mặt trận Dân Quân Phục Quốc. Nếu xong, chúng ta có thể khởi sự lập mật khu.

Với tôi, công tác móc nối cũng rất khả quan, thành phần đối tượng được nhắm vào các quân nhân và cảnh sát quốc gia cũ. Riêng vùng G̣ Vấp, Hạnh Thông Tây, Xóm Mới cũng có hàng trăm nhân viên cảnh sát muốn được kết nạp. Tính chung cả Sàig̣n và Biên Hoà, chúng tôi trên hai ngàn người thuộc mọi thành phần. Như vậy nếu việc móc nối của Việt Hưng vừa nói có kết quả th́ một lực lượng đáng kể sẽ được đem vào rừng huấn luyện khi mật khu lập xong.

Ngày 9 tháng 2 năm 1976 Việt Hưng đến gặp tôi, anh nói:

- Vấn đề Việt Quốc coi như gần xong. Tốt đẹp cả. Họ yêu cầu hai đại diện gặp nhau bàn thảo về chi tiết. Ngày giờ và địa điểm do ḿnh quyết định. Tôi thấy phải gấp rút để sớm có một mật khu dự pḥng cho lối thoát khi cần nên tôi quyết định ngày mai anh thấy thế nào?

- Nếu thật sự đáng tin cậy một trăm phần trăm th́ quá tốt, và cũng phải tiến hành sớm là đúng. C̣n về điểm hẹn th́ ở đâu? Kế hoạch ra đi như thế nào? Có cần hộ tống không?

- Điểm gặp tôi hoàn toàn giữ bí mật. Điểm hẹn là tại cuối nhà thờ Đức Bà. Người của họ đến đó trước sáu giờ chiều, mặc áo sơ mi trắng ngắn tay, quần xanh lơ. Anh cũng tới vào lúc đó. C̣n tôi, đi Honda 67. Xe chạy qua công viên đúng sáu giờ. Người của họ theo sau tôi. Anh phóng theo sau cùng. Chúng ta cùng đến điểm gặp, phe ta chỉ có anh và tôi. Cả hai bên đều không được mang vũ khí.

Chín giờ tôi đă tắt đèn, tôi muốn có một giấc ngủ ngon, để ngày mai c̣n nhiều việc phải làm nhưng không thể ngủ ngay đượcc. Nhiều băn khoăn, thắc mắc và lo lắng cho ngày mai cứ xáo trộn quay cuồng trong đầu óc. Trở dậy với ư định đứng ngoài hành lang vài phút cho thoải mái. Nh́n qua khe cửa trước khi bước ra, có hai người đàn ông đứng phía bên kia thành cầu, quay mặt sang pḥng tôi. Trở lại chỗ nằm. Một giờ sau đó vẫn chưa ngủ được, tôi tới khe cửa quan sát trên cầu, hai người đàn ông này c̣n đứng tại chỗ.

Nỗi băn khoăn thắn mắc của tôi đă có cơ sở: Ban đêm, ngoài trời rất lạnh. Hai người này đứng đây làm ǵ?

Mà lại chỉ có một hướng nh́n là pḥng ở của tôi? Đến mười giờ đêm tôi ra quan sát lần nữa. Bây giờ chỉ c̣n một người. Sáng hôm sau lúc ngồi uống cà phê với ông chủ nhà, ông cho tôi hay: “Đă ba đêm rồi, đêm nào cũng có một hoặc hai người đàn ông đứng trên đầu cầu thang nh́n sang đây. Khuya lắm họ mới bỏ đi …”

Không c̣n nghi ngờ ǵ nữa, chúng tôi đang bị theo dơi. Muốn gặp Việt Hưng ngay để bàn lại mọi vấn đề kể cả kế hoạch chiều nay nhưng không dễ ǵ t́m kiếm v́ anh ta ở nhiều nơi khác nhau. Tôi cầu mong ngày hôm nay êm đệp qua đi, trời mau tối để gặp lại anh ta, Riêng tôi cũng có ư định sẽ đổi chỗ ở vào ngày mai.

Theo dự tính, tôi sẽ ra đi lúc năm giờ chiều. Làm một ṿng qua nhiều ngả đường để đánh lạc hướng nếu bị theo dơi, đến sáu giờ thiếu năm phút có mặt điểm hẹn. Nhưng những hiện tượng đêm qua ám ảnh, tôi không thể ngồi yên và thấy cần phải ra khỏi nhà để có được một làn không khí dễ thở hơn. Trước khi đi tôi dặn ông chủ nhà nếu Trần Quang Hưng tới lúc bốn giờ th́ nói tôi đợi ở đầu cầu Thị Nghè.

Phóng xe đi lung tung không định hướng. Bốn giờ chiều trở lại đầu cầu đă thấy Hưng đợi ở đó. Tôi nói với anh ta:

- Chiều hôm nay tôi có việc và cả ngày hôm nay rối trí quá (không tiết lộ một điều ǵ với Hưng) nên chưa đi lấy băng. Vậy buổi phát thanh chiều nay tuỳ anh sắp xếp. Anh nên về ngay đi.

- Mấy giờ anh phải đi? Hưng hỏi.

- Năm giờ. Bây giờ là năm giờ kém mười lăm.

- C̣n mười lăm phút. Anh cho tôi quá giang ra ngă tư Hàng Xanh. Xe tôi bị hư. Lúc lên đây phải đi xe đ̣.

Không biết có phải bị ảnh hưởng v́ sự kiện đêm qua ám ảnh mà tôi bị tự kỷ ám thị, hoặc bản tính nhát gan, hay là linh tính đă báo cho tôi một điều xấu? V́ khi tôi và Hưng c̣n đang đứng nói chuyện th́ một người đàn ông lạ cưỡi xe Honda ngừng lại cách chỗ tôi đứng bộ bốn thước. Xe vẫn nổ máy, mỗi lần quay lại tôi đều bắt gặp cặp mắt đang nh́n tôi. Hưng không để ư nhưng tôi đă theo dơi người này từ lúc ngừng xe. Không thể không khả nghi v́ mỗi khi tôi nh́n lại th́ anh ta lại quay mặt đi nới khác. Và tôi dứt khoát trả lời Hưng (để đề pḥng lỡ có hại cho cả):

- Không được, bây giờ th́ không được. Anh tự túc đi.

Nói xong tôi nhảy lên xe rồ máy cũng phóng về ngả Hành Xanh.

Trần Quang Hưng là một người bạn rất tốt của tôi. Và là một chiến hữu rất trung thành, nhiệt t́nh đối với tổ chức. Không hiểu tại sao hôm nay tôi lại không có được một lời nói lịch sự mà lại thốt ra câu nói cộc cằn khiếm nhă đối với Hưng như vậy.

“Anh Hưng ạ. Tôi đoán chắc anh buồn tôi lắm. Nếu anh đọc được những ḍng tâm sự này th́ tôi tin rằng anh sẽ thông cảm cho tôi, v́ chỉ sau khi chia tay với anh đúng sáu mươi phút th́ tôi bị bắt”.

Sáu giờ kém năm, tôi có mặt ở điểm hẹn, công trường Hoà B́nh cuối nhà thờ Đức Bà. Chỗ tôi đứng là trạm xe buưt sau khi đă chạy hai ṿng quanh nhà thờ để quan sát địa điểm.

Thời tiết xấu, gió lạnh. Mới sáu giờ mà như đă tối hẳn. Trên công viên chỉ c̣n dăm ba người nhưng cũng sắp sửa ra về.

Tôi để ư t́m người đại diện phe kia, áo sơ mi trắng ngắn tay, quần xanh lơ nhưng chưa thấy. Sáu giờ ba phút, Việt Hưng cũng không thấy đi qua. Đúng sáu giờ năm phút, tôi nhảy lên xe chưa kịp đạp cho máy nổ th́ một chiếc Honda từ phía sau lướt tới chận đầu xe tôi. Người trên xe bước xuống vừa dựng xe vừa hỏi:

- Anh đứng đây làm ǵ?

- Tôi chạy xe ôm.

- Ở đây làm ǵ có khách mà chạy xe ôm? Hắn kéo tay tôi nói tiếp. Đứng xuống đất, dựng xe lên rồi ra chỗ đèn sáng cho tôi coi giấy tờ.

Ngay sau khi bị chiếc xe chận đầu, tôi đă biết là công an. Bị choáng váng mất vài giây đồng hồ. Đưa tay xuống túi quần th́ chợt nhớ không mang súng theo (cũng v́ thoả thuận hai bên không ai được mang vũ khí khi gặp mặt). Sờ gấu áo sơ mi để lấy viên độc dược nhưng không có. Thay sơ mi trước khi ra đi tôi đă quên không chuyển viên thuốc sang chiếc áo đang mặc. Rất bực ḿnh, đây là lần đầu tiên tôi không mang súng và thuốc độc trong người.

Tên công an nắm tay tôi kéo sang phía công viên. Tôi định giáng một cú đấm vào gáy nó rồi tẩu thoát nhưng suưt nữa bị hớ v́ nghe có tiếng động phía sau, quay nh́n lại, hai khẩu AK đang bám sát, lưỡi lê cắm trên đầu súng chỉ cách lưng tôi vài chục phân. Có điều chắc chắn là nếu hôm nay tôi mang theo súng th́ cũng sẽ bị chết, nhưng chết sau tên công an đang kéo tay tôi.

Sang tới chỗ đèn sáng gần sát lề công viên. Có một người đàn ông đúng đó mà tôi đă trông thấy khi trời chưa tối hẳn, vẫn tưởng đó là khách nhàn du. Nhưng bây giờ th́ biết ḿnh đă nhận xét lầm v́ khi vừa nh́n rơ mặt tôi th́ hắn đă lên tiếng:

- Đúng nó rồi. Người đi kèm tôi hỏi:

- Anh có phải là Trần Kim Định không?

- Đúng? (Tôi đă hiểu rằng bây giờ có giấu cũng vô ích)

- Anh có phải là Trung Tá Quận Trưởng Khiêm Hanh trong chế độ Sàig̣n không?

- Đúng?

- Có phải anh hoạt động trong tổ chức Dân Quân Phục Quốc không?

- Đúng?

Hắn ra lệnh cho tên đang đứng kèm tôi:

- Đưa nó về 89 Tôn Thọ Tường, B́nh Thạnh xét nhà.

Lập tức tên này móc chiếc c̣ng số 8 từ trong túi ra, nó bảo tôi đưa tay về phía sau rồi khoá lại. Tôi được dẫn đi theo phía bưu điện, ṿng qua đầu nhà thờ, băng sang vườn cây. Ở đấy đậu bốn chiếc xe du lịch, có khoảng vài chục người đứng lố nhố trong bóng tối. Phía xa hơn, tôi ước lượng có chừng một trung đội AK đứng tản mác như một ṿng rào vây chung quanh.

Nó đẩy tôi lên chiếc xe đầu tiên. Hai bên có hai tay súng K54 ngồi kèm. Một tên nói: “Chúng tôi được lệnh bắn hạ ngay nếu anh có thái độ chống cự”.

Qua cầu Thị Nghè, xe quẹo vào đường Tôn Thọ Tường dân chúng khu phố kéo ra đứng đông nghẹt hai bên đường, và có lẽ người ta biết được là v́ nơi tôi ở, có cả trung đội công an bao vây.

Tới nơi, nó bảo tôi dẫn lên pḥng ngủ của tôi. Từ xe vào đến căn gác luôn luôn có hai khẩu súng dí sát vào lưng.

Khi tôi mới tới ở đây, một cận vệ của Việt Hưng là Thiếu uư Đinh Đồng Khánh, sĩ quan thuỷ quân lục chiến cùng ở nhưng vào khỏang mười ngày trước đây, Khánh đă rời đi nơi khác.

Đứng trên gác, một tên hỏi tôi:

- Pḥng anh đâu?

Tôi hất đầu chỉ cho nó:

- Pḥng trong.

Nó gọi ông chủ nhà lên rồi nói:

- Bây giờ các anh đứng nghiêm túc để nghe tôi đọc “lệnh xét nhà”. Rồi nh́n vào tôi nó nói tiếp: Tôi nhắc lại cho anh nghe một lần nữa. Chúng tôi được lệnh bắn hạ ngay nếu anh có thái độ chống cự. Đọc xong lệnh xét nhà, nó đuổi ông Tư xuống và bắt đầu lục soát.

Tất cả những vật dụng, tài liệu của tôi chỉ có thể để trong mấy thùng sữa chứ không c̣n chỗ nào khác kín đáo hơn v́ đây là một căn nhà sàn, nó nằm biệt lập với những căn khác.

Hai tên khám xét ở pḥng trong, tôi ngồi pḥng ngoài với hai tên canh giữ. Bắt đầu từ lúc tám rưỡi tối đến mười giờ rưỡi mới chấm dứt. Hai thằng khuân chiến lợi phẩm ra pḥng ngoài.

- 5000 tờ truyền đơn kêu gọi đồng bào đứng lên lật đổ chế độ cộng sản khát máu.

- 4 loại giấy chứng minh thư, mỗi loại 100 tờ đúng mẫu, đă kư tên đóng dấu sẵn của giới chức có thẩm quyền: Ty an ninh nội chính Mỹ Tho, Ty an ninh nội chính Tân B́nh, Ty an ninh nội chính Biên Hoà, công ty Đông Lạnh (Của nhà nước).

- 4 con dấu của bốn cơ quan nói trên.

- 5 trái lựu đạn mini.

- 1 khẩu 22 ly ngắn ṇng & 500 viên đạn.

- 1 lá Quốc Kỳ Việt Nam nền vàng ba sọc đỏ. (lá cờ này tôi đă giấu ở gần trục lơi một cuộn lưới ruồi có đường kính sáu mươi phân của ông chủ nhà)

Khám trong người tôi, chỉ có quần áo đang mặc là không tịch thu c̣n bao nhiêu lấy hết: đồng hồ Rado, bút Parker, dây lưng, ví đựng tiền có bảy chục đồng và giấy tờ, quẹt Zippo, thậm chí gói thuốc lá c̣n có mấy điếu nó cũng tịch thu mời nhau hút, c̣n lại đút vào túi luôn.

Chiếc Honda mà tôi xử dụng khi bị bắt bị nó tịch thu c̣n có lư. Nhưng chiếc xe đang để trong nhà là của người bạn gửi tạm ngày hôm trước v́ xẹp lốp nó cũng khiêng ra luôn. Tôi phản đối, nói là của người bạn. Nó trả lời thẳng thừng: “anh là phản động th́ bạn anh cũng là thằng phản động tịch thu là phải?”

Sau khi lập biên bản, nó đưa tôi ra cùng với tang vật. Trước và sau xe tôi đều có xe hộ tống. Dân chúng bu quanh đông nghẹt ngoài cửa, họ chen lấn để ḍm cho được cái mặt của tôi. Mười một giờ đêm mới vào tới trại giam X.4, (Bộ Tư Lệnh Cảnh Sát Quốc Gia cũ). Nó đẩy tôi vào pḥng giam, vứt cho một cái chiếu. Trước khi bước ra, nó không quên c̣ng một chân tôi vào chấn song sắt.

Cả ngày hôm nay tôi chưa ăn uống ǵ ngoài một nửa ổ bánh ḿ và ly cà phê dùng lúc buổi sáng với ông chủ nhà. Khi khám nhà, tôi khát nước quá chừng nó không cho uống. Bây giờ vào pḥng giam, may mắn được một bạn giam chung cho tôi vài hớp nước lạnh. Anh ta tự giới thiệu nguyên là một đại uư pḥng hai quân đoàn IV. Bị bắt ngay từ ngày đầu, sau đó đưa lên đây đă ba tháng rồi mà chưa hỏi han ǵ. Mệt quá nằm xuống là ngủ ngay. Đến khi trở ḿnh th́ ai đó đă giật chân tôi lại. Vùng ngồi bật lên th́ mới nhớ ḿnh đang nằm trong tù, cũng không phải người nào đó giữ chân ḿnh lại mà chính là cái c̣ng số 8.

Trại tạm giam này nằm ngay phía sau Bộ Tư Lệnh Cảnh Sát Quốc Gia. Căn nhà tôi nằm gồm có hai dăy pḥng giam. Giữa là lối đi rộng hơn một thước. Mặt trước pḥng là chấn song sắt nhưng bên ngoài có tấm màn bằng vải che kín. Dăy đối diện là pḥng tập thể, bên chúng tôi là năm pḥng nhỏ. Tôi ở pḥng trong cùng, kế cận pḥng giam ông Nguyễn Xuân Oánh, ông Nguyễn Văn Lộc. Trong hay ngày ở đây, tôi thấy ông Nguyễn Xuân Oánh khiêng cơm đi phát cho tù vào những bữa ăn và quét dọn, làm vệ sinh trong pḥng, có lẽ ông làm trật tự hoặc trực sinh.

Ngày thứ nhất nó để tôi nằm yên không hỏi han ǵ. Sang ngày thứ hai, một tên cán bộ gọi tôi ra làm việc (lấy cung). Sau khi vào pḥng, hắn chỉ cho tôi ngồi trên chiếc ghế đẩu, nh́n từ đầu đến chân rồi mới lên tiếng:

- Chắc anh biết rơ tội lỗi của anh rồi, nó to như cái đ́nh làng. Tội anh phải đáng chém làm ba đoạn. Năm trăm ngàn quân Mỹ và một triệu quân nguỵ mà c̣n thua chạy có cờ. Các anh chỉ là các cái tăm mà dám chống một bè gỗ lim. To gan thật, rồi hắn rút trong túi ra một bọc thuốc rê, xé mẩu giấy vấn thuốc. Lúc này hắn đưa cả hai chân lên ghế, hai tay vê thuốc, c̣n miệng th́ nói: “Tôi á, tôi mà có quyền á, tôi sẽ không bắn chết anh ngay, mà tôi nhốt anh một trăm năm tù mới xứng đáng với cái tội của anh. Nếu bắn anh chết ngay th́ lại là sinh phúc cho anh rồi c̣n ǵ? Anh không đáng được hưởng điều đó đâu. Nhưng mà này, tôi nói cho anh biết, cách mạng rất khoan hồng đối với người biết ăn năn hối cải. Đánh người chạy đi chứ không bao giờ đánh kẻ chạy lại”. Rồi hắn đếm hai mươi tờ giấy quay ronéo và một cây viết bic đưa cho tôi. Hắn nói tiếp – Anh đem giấy bút về pḥng ngồi viết tờ tự khai. Viết cả hai mặt, nếu thiếu th́ nói trật tự lên báo, tôi sẽ cho thêm. Hăy viết thành thật và đầy đủ. Nên nhớ rằng, tội của anh một là tử h́nh, hai là đày ra hoang đảo, ba là đưa về quê hương anh tại miền Bắc để nhân dân kết án, bốn là ở tù dài hạn, năm là tha về ngay. Đấy, hăy tự quyết định lấy số phận của ḿnh. Thôi, anh về pḥng đi chiều tôi sẽ xuống lấy.

 

Kỳ 9

Trận Chiến Tại Nhà Thờ Vinh Sơn

 

Cầm xấp giấy bước vào pḥng tôi ngẫm nghĩ, bốn chục trang giấy khổ 21 x 33 này th́ viết cái ǵ cho hết mà nó c̣n nói thiếu th́ lấy thêm. Ḿnh đă lọt vào tay nó rồi, làm cái ǵ th́ làm, thế thôi, rồi tôi bắt đầu viết. Bản tự khai có bốn phần:

Phần 1: Họ tên, năm sinh, sinh quán, trú quán, nghề nghiệp.

Phần 2: Trước năm 1975 phục vụ trong quân đội Việt Nam Cộng Hoà. Cấp bậc cuối cùng. Đơn vị cuối cùng.

Phần 3: Sau 30-4-1975 trốn tŕnh diện cải tạo. Gia nhập tổ chức Dân Quân Phục Quốc. kêu gọi dân chúng đứng lên lật đổ chính quyền cách mạng.

Phần 4: Bị bắt lúc mười tám giờ ngày 10-2-1976 trong lúc đang đứng chơi ở cuối nhà thờ Đức Bà.

Dù cho có viết chữ lớn, khoảng cách rộng cũng không làm sao cho đầy được một trang giấy kể cả phần chữ kư và đề tên.

Năm giờ chiều hắn ta vào pḥng. Tôi đưa nộp xấp giấy. Hắn lật từng tờ rồi quắc mắt nh́n tôi:

- Chỉ có thế này thôi à?

- Th́ vậy đó, tôi đă khai sự thật cả trước 1975 và sau 1975 …

- Anh dám đùa giỡn với cách mạng hả? Rồi hắn giận dữ bỏ đi sau khi nói một câu: “rồi anh sẽ thấy hậu quả”.

Buổi tối sau khi kẻng báo giới nghiêm, tôi nghe có nhiều tiếng nói nhỏ bên pḥng tập thể nhưng không nghe rơ họ nói ǵ. Sáng hôm sau vừa dứt tiếng kẻng báo thức, cán bộ đi điểm danh vừa bước ra khỏi pḥng tập thể có tiếng gọi sang:

- Anh Ba, Anh Ba – Tên anh đại uư ở chung pḥng với tôi – hỏi anh bạn mới vào có biết ǵ về nhà thờ Vinh Sơn không?

Tôi giật ḿnh hỏi vọng ra:

- Có chuyện ǵ vậy?

- Đêm hôm qua anh trật tự vào pḥng cho biết, nhà thờ Vinh Sơn ở đường Trần Quốc Toản bị bao vây. Bắn nhau suốt đêm. Sáng nay radio đă loan tin …

Tôi lịm hẳn người đi! Hết tất cả! Buồn quá. Ngay lúc đó tay cán bộ hôm qua bước vào bảo tôi mang đồ cá nhân ra khỏi pḥng. Họ đem nhốt tôi ở xà lim số 11 bên dẫy nhà lầu đúc ba tầng mà nếu nh́n ở bên ngoài th́ ai cũng tưởng là một building tuyệt đẹp, nhưng bước qua cánh cửa chính rồi th́ mới thấy nỗi thê thảm tối tăm của ngôi nhà này.

Ánh sáng soi lối đi trong nhà chỉ có một bóng đèn tṛn yếu ớt. Tên đi trước đưa tay đóng tất cả mọi cánh cửa gió của các pḥng xà lim cạnh lối đi, đưa tôi tới pḥng cuối cùng. Dù thiếu ánh sáng tôi cũng đọc được chữ viết bằng phấn trên mỗi cách cửa đen ś của pḥng giam: “1 thằng, hai thằng, 1 con v.v…” Tôi hiểu đó là họ ghi số tù nhân đang bị nhốt trong các pḥng. Đến pḥng số 11 không có ghi trên cánh cửa, nó đẩy tôi vào. Một tên vẫn cầm súng đứng ngoài cửa. Nó vứt chiếc chiếu rách xuống sàn xi măng bẩn thỉu rồi quát: “ngồi xuống”. Chiếc c̣ng số 8 được chuyển từ hai tay xuống hai chân, cửa được khoá lại bên ngoài. Nó bước đi.

Ngồi quan sát pḥng giam 1m50, tường dầy bốn mươi phân sơn màu xám bẩn thỉu giống hệt như mặt sàn xi măng cho nên làm cho ánh sáng của ngọn đèn tṛn yếu ớt đă tối lại càng tối thêm.

Tôi không c̣n đồng hồ để biết giờ giấc nhưng đoán đă khuya v́ tiếng kẻng giới nghiêm đă điểm từ lâu. Đột nhiên có tiếng gọi nhỏ từ lỗ cửa gió vọng vào:

- Số 11.

Nghe “số 11” hiểu ngay có pḥng nào đó gọi sang. Tôi lê chân ra cửa gió (một lỗ nhỏ h́nh chữ nhật, đục nằm ngay trên cánh cửa sắt ra vào cho tù đỡ bị ngộp thở: 12 cm x 20cm) trả lời:

- 11 nghe đây – Số mấy gọi?

- Số 10 – Nói nhỏ chứ - Bị bắt bao giờ?

- Ba ngày - C̣n anh, bị bao giờ? Tội ǵ? Tên ǵ?

- Cuối tháng 11 – Chống cách mạng – Linh mục Trần Học Hiệu – C̣n anh.

Tôi run rẩy thốt lên:

- Lạy Chúa! Con đây cha. Trần Kim Định đây. Nhà thờ Vinh Sơn bị bao vây đêm hôm qua Cha biết chưa? …

Không nghe tiếng trả lời đang định nhắc lại th́ nghe có tiếng nói phía ngoài:

- Anh số 10, ra cửa này tôi hỏi. Anh vừa quan hệ ǵ với số 11?

Tôi biết ngay rằng cán bộ đi tuần nó đă bắt được quả tang. Rồi tiếng Cha Hiệu nói rất lớn:

- Đâu có, tôi chỉ đứng hít thở ngoài này thôi chứ có nói ǵ đâu. H́nh như anh nào mới nói hoặc hát ǵ đó chứ không phải tôi.

- Anh coi chừng đấy, vào nằm ngủ đi. Tôi mà c̣n bắt gặp anh đứng ở đây th́ tôi đóng cửa gió.

Quay sang pḥng tôi, hắn nói:

- Số 11, anh vừa nói chuyện ǵ với số 10?

Những lời nói lớn của Cha Hiệu vừa rồi đă giúp tôi trả lời tên này:

- Tôi mới bị đưa vào đây sáng này có quen biết ǵ với số 10 nào đâu. Không có mùng, muỗi nhiều quá, chân lại bị c̣ng. Tôi thấy bực bội nói lăng nhăng một ḿnh vậy thôi.

- Anh bị bắt bao lâu rồi?

- Ba ngày.

- Mới bị bắt chưa biết rơ luật lệ của trại giam th́ tôi nói cho anh biết, nội qui cấm chỉ sự quan hệ giữa pḥng này với pḥng khác. Nếu anh vi phạm th́ sẽ chịu h́nh phạt rất nặng. Nội qui cũng nghiêm cấm can phạm làm ồn ào huyên náo trong giờ nghỉ. Về chiếc c̣ng, đó là của Mỹ nguỵ để lại đấy. Nó c̣n có cả máy “nói sự thật” chứ không phải chỉ có vậy thôi đâu. Pḥng giam cũng vậy, đều là của Mỹ ngụy xây cất từ trước để giam giữ các chiến sĩ cách mạng đấy. Đối với xă hội chủ nghĩa, không bao giờ xây nhà tù mà chỉ xây dựng trường học, nhà thương và công viên mà thôi. Nằm xuống ngủ đi.

Sáng hôm sau có hai công an đến ở cửa pḥng số 10, gọi Cha Hiệu ra ngoài đem đi đâu tôi không biết. Và cũng từ đó tôi không c̣n được gặp lại Ông nữa.

Vài ngày đầu kể từ lúc chuyển vào biệt giam, chưa bị gọi đi thẩm vấn, tôi suy nghĩ lo âu nhiều về Nguyễn Việt Hưng có bị bắt hay không? Nhà thờ Vinh Sơn ra sao? Bị bắt? Bị sát hại? Có nổ súng th́ chắc chắn có đổ máu.

Phải chịu đựng nỗi băn khoăn này măi cho đến khi ra toà trên tám chuyến xe chở chúng tôi đi về và bốn buổi trưa được nhốt chung với nhau để ăn cơm trong một pḥng xử bỏ trống tại toà án nhân dân (toà Đại H́nh cũ) chỉ cách pḥng xử chính có một khu hành lang rộng. Trong số mười bốn người bị truy tố, có hai người mà bây giờ tôi mới biết mặt lần đầu: Ông Phạm Văn Mậu và luật sư Nguyễn Khắc Chính, v́ hai ông này đă bị bắt vào cuối năm 1975.

Trong cuộc gặp này, hai vấn đề tôi quan tâm đă được Việt Hưng, Ali Hùng và các vị tŕnh bày như dưới đây:

a) Việt Hưng tới điểm hẹn đúng giờ, nhưng khi xe vừa đi vào con đường một chiều bên hông nhà thờ Đức Bà th́ một chiếc honda từ lề đường phía vườn cây phóng ra chận đầu. Chỉ kịp thắng xe lại và chưa có phản ứng ǵ th́ hai công an từ một gốc cây nhảy ra chĩa súng vào lưng anh ta …

Tôi có đưa ra một câu hỏi: Con người mà anh gọi là đại diện cho phái Việt Quốc có đáng nghi ngờ không?

Câu trả lời là KHÔNG, v́ đă nắm vững lư lịch của người này.

b) Sáu giờ chiều ngày 12-2-1976, lúc đó tại pḥng khách nhà xứ Vinh Sơn gồm có: Cha Sở Nguyễn Quang Minh, Thiếu tá Phạm Ngọc Tiếp; Ông Nguyễn Duy Tống; Trần Đ́nh Nguyên. Trên lầu sau đầu nhà thờ: Cô Hồng Trang; Ali Hùng; Nguyễn Dũng, dàn máy in và máy chụp h́nh.

Ngoài đường Trần Quốc Toản, một chiếc xe GMC chở đầy công an và vũ khí đầy đủ, đổ quân xuống ngay cổng nhà thờ, họ dàn thành hai mũi dùi tiến vào hai bên hông nhà thờ Vinh Sơn.

Biết có biến, nhóm Cha Minh băng qua cửa ngang leo lên Tháp Chuông rồi leo lên mái nhà thờ. Trong khi đó nhóm ở nhà lầu không xoay sở kịp đành tử thủ tại chỗ.

Cánh quân công an tiến bên phải khi qua pḥng ngủ của Cha Minh, không có ai trong nhà. Tiến chầm chậm ra phía sau, viên thiếu uư mang bảng tên Nguyễn Văn Rạng nh́n lên trên lầu quan sát một hồi, tay nắm chặt khẩu súng K54 từ từ bước lên.

Ở trên lầu, hai tay thiện xạ về loại colt đă hườm sẵn [Dũng là cựu quân nhân Nhảy Dù, Ali Hùng xuất thân Người Nhái]. Rạng bước tới bậc thang thứ tư th́ Dũng khạc đạn. V́ tầm bắn quá gần lại rất chính xác cho nên viên đạn chui qua nón cối lọt vào trong sọ và có lẽ c̣n chui xuống ngực mới chịu ngưng lại. Không một tiếng kêu, xác hắn lăn từ cầu thang xuống văng ra khỏi cửa. Vừa nghe tiếng súng nổ lại thấy ngay xác cấp chỉ huy ḿnh rớt xuống, toàn bộ quân lính công an tháo chạy thục mạng ra ngoài đường. Cuộc chiến bắt đầu từ giờ phút này.

Trời đă tối hẳn, lệnh báo động cho các lực lượng vơ trang thành phố được ban hành. Những phần đường giáp với đường Trần Quốc Toản như Lư Thái Tổ; Nguyễn Tri Phương; Khu Chợ Cá v.v… đều bị cô lập. Lúc tám giờ tối, ba tiểu đoàn bộ đội chính quy và một đại đội công an đă bố trí xong ṿng vây nhà thờ Vinh Sơn, có chiến xa T54 yểm trợ. Các cao ốc chung quanh nhà thờ đều được đặt đại liên và đại bác không giật.

Súng bắt đầu nổ như một mặt trận. Thật sự khi mà những phát súng của Dũng bắn bâng quơ ra bên ngoài đă làm cho Việt Cộng nhận định sai t́nh h́nh đối phương trong đêm tối.

Đến đây tôi hỏi Ali Hùng: Các anh tính toán như thế nào mà lại bắn ra như vậy? Ali đáp: “Trời tối quá, tụi em như nằm trong hộp kín, cũng không dám ḅ xuống để quan sát t́nh h́nh địch ra sao cho nên phải khiêu chiến thăm ḍ”.

Những viên đạn từ trong bắn ra đă gây một tác động khủng khiếp cho địch, v́ cứ mỗi viên đạn từ phía bên này rớt sang bên kia đều làm cho họ tưởng lầm trong khu nhà thờ bắn ra.

Chín giờ tối, nhà cầm quyền thành phố phải lên gặp Đức Tổng Giám Mục Nguyễn Văn B́nh nhờ can thiệp, kêu gọi lực lượng trong nhà thờ đầu hàng.

Linh mục Lịch được Toà Tổng Giám Mục phái xuống. Dùng loa phóng thanh, Cha Lịch nói: “Hỡi các anh em trong lực lượng chống cách mạng. Tôi được Toà Tổng Giám Mục phái tới đây kêu gọi anh em hăy buông súng đầu hàng chính phủ cách mạng. Tôi bảo đảm các anh em sẽ được nhà nước khoan hồng.”

Tiếng nói của Cha Lịch vừa chấm dứt th́ trong nhà lầu, Dũng cũng dùng loa phóng thanh đáp lại (nhưng không phải để trả lời Cha Lịch): “Thưa toàn thể đồng bào. Chắc đồng bào đă hiểu rơ cộng sản là thế nào rồi. Xin hăy ủng hộ chúng tôi, các chiến sĩ Dân Quân Phục Quốc không bao giờ đầu hàng cộng sản. Thề sẽ chiến đấu đến người lính cuối cùng”.

Súng vẫn nổ lẻ tẻ. Quân bao vây đă đổi chiến thuật. Họ di chuyển xe tăng vào gần cuối nhà thờ. Quan niệm hành quân của họ lúc này là phải chọc thủng bức tường trên cung Thánh, tạo một đường tiến quân ra phía nhà lầu, tấn công nhà lầu và lấy xác tên Rạng. V́ theo họ, không thể tiến quân hai bên hông nhà thờ như phút đầu. Kế hoạch này được áp dụng vào lúc ba giờ sáng.

Phát đại bác đầu tiên bắn từ cuối nhà thờ lên xuyên thủng bức tường sau bàn thờ chính, lọt ra sau, trúng hồ chứa nước xây trên nóc nhà lầu, nước chảy tràn ngập khắp trong nhà thờ.

Ali Hùng nói tiếp: “Sau phát đạn khủng khiếp đó, cô Hồng Trang đưa cho tụi em mỗi người một viên thuốc và nói: “đừng để tụi nó bắt sống”. Nhận viên thuốc xong, em trở lại chỗ cũ để quan sát phía dưới th́ phát đại bác thứ hai nổ ngay chỗ cô Trang và Dũng đang đứng, hai người chết ngay tại chỗ. Súng nổ tiếp, c̣n lại một ḿnh không có nơi để tránh đạn, cách duy nhất là em nằm úp mặt xuống sàn gác. Hai xác chết và em đều được phủ một lớp bụi trắng xoá…”

Trời đă sáng. Tiếng súng im. Những ổ súng bố trí trên các cao ốc phía đầu nhà thờ dùng ống nḥm quan sát, họ phát hiện có người nằm trên máng xối mái nhà thờ. Không dám tiến lên bằng cầu thang tháp chuông, họ đă dùng thang trèo lên mái nhà thờ. Đội cảm tử của quân bao vây đă tới đúng chỗ “địch” nằm. Đám này bắt trọn vẹn bốn người điệu xuống dưới sân, lôi thật nhanh ra phía ngoài để khai thác t́nh h́nh. Bốn “tù binh”: Cha Minh; Thiếu tá Tiếp; Ông Tống; Trần Đ́nh Nguyên đều quả quyết trên nhà thờ chỉ có ba người, ngoài ra không hề có một lực lượng vơ trang vào trong khu nhà thờ. Tuy vậy đội cảm tử cũng tiến quân rất dè dặt đề pḥng bị đánh úp.

Khi lên được tới nhà lầu, thấy Ali c̣n sống nhưng đang nằm ngủ ngon, gần đó là hai xác chết …

“Nó lôi em xuống sân nhà thờ - Ali nói tiếp – bắt nằm úp mặt xuống tra hỏi. Có bao nhiêu lính? Có hầm bí mật không? Đường vào hầm bí mật ở chỗ nào? Em khai thực không có lính hay hầm hố hay ǵ hết. Sau khi lục soát kỹ biết chắc chắn không có ǵ, nó trở lại đạp mạnh lên lưng lên đầu em rồi nói: (Chỗ này tác giả xin lỗi quí vị được viết lại nguyên văn theo lời của Ali Hùng) “ĐM chúng mày chỉ có mấy thằng ôn con mà bắt mấy tiểu đoàn bố chúng mày thức suốt đêm”. Rồi cứ mỗi câu chửi tục là một vài cú đá hoặc đạp tới tấp trước khi lôi ra xe.

Quang cảnh nhà thờ Vinh Sơn sau vụ đụng độ:

Nhà chầu đặt ḿnh Thánh Chúa và ảnh tượng đều bay xuống đất hoặc bị vỡ nát. Bức tường sau bàn thờ bị cháy nám. Thế nhưng trong số báo TIN SÁNG do Ngô Công Đức làm chủ nhiệm, ra ngày 16-9-1976 đăng lời kết tội của chánh án Nguyễn Thành Vĩnh trong đó có đoạn viết: “ … Cách mạng rất tôn trọng tín ngưỡng, cốt bảo vệ nhà thờ và tượng Chúa cho nên bao vây chúng suốt mười ba tiếng đồng hồ mà không hề đánh phá … “ Ngoài ra, tờ Sàig̣n Giải Phóng c̣n in h́nh ảnh bên cạnh bài tường thuật, nhưng cộng sản vẫn luôn luôn để ḷi cái đuôi bịp bợm lừa dối ra trước dân chúng …)

So sánh tương quan lực lượng hai bên

Địch

Vũ trang: ba tiểu đoàn quân chính qui

Một đại đội công an

Nhiều chiến xa T54 và đại pháo

Tổn thất: một sĩ quan tử thương

Bạn:

Hai người hy sinh

 

Kỳ 10

Sau khi bị đưa qua các nhà tù Chí Hoà, X.4 trong các cuộc tra khảo, các chiến hữu trong Tổ Chức Dân Quân Phục Quốc bị đưa ra xét xử.

==

A-Lếch-Xăng-Đờ-Ro-Dét

Nửa tháng sau kể từ ngày bị nạn (bị cai tù kỷ luật, c̣ng một cánh tay qua song gió, cánh tay xoắn, kéo căng, cổ tay bị c̣ng treo lên tường ngoài, người tù chỉ biết nhón chân hết cỡ để giảm đau vai, chỉ được vài phút, sau cùng phải buông thả, xụi lơ toàn thân), công an kêu ra làm việc vào buổi chiều. Tới nơi thấy có mặt nhóm Vinh Sơn, và một số người lạ mặt. Một công an (có lẽ là giám thị trưởng) giới thiệu với chúng tôi:

- Đây là phái đoàn của viện kiểm sát thành phố HCM. C̣n bên này là các đồng chí “bào chữa viên” (luật sư).

Hôm nay chúng tôi báo cho các anh biết, nội vụ của các anh đă kết thúc. Sẽ được đưa ra sẽ xử công khai trước nhân dân tại toà án nhân dân tối cao của thành phố trong ngày gần đây. Bây giờ phái đoàn viện kiểm sát sẽ làm việc với các canh …

Sau đó là các người của toán hỏi chúng tôi về lư lịch để ḍ lại trong hồ sơ. Tiếp đến việc nhờ bào chữa viên, chúng tôi im lặng không ai cần phải bào chữa. Cũng từ chối luôn cả việc mời thân nhân đến chứng kiến phiên toà. Họ phát cho chúng tôi mỗi người một bản cáo trạng dài mười bốn trang quay ronéo trên khổ giấy 21x33, rồi đưa chúng tôi về pḥng.

Tất cả thở phào nhẹ nhơm v́ đă thoát được giai đoạn lấy cung, đằng nào th́ cũng vậy rồi, chấm dứt càng sớm càng hay. Khi c̣n đang làm việc, mỗi lần nằm nghe thấy những tiếng khua động đóng cửa gió các pḥng bên cạnh là thần kinh ḿnh bị căng thẳng. Nhất là vào ban đêm, hai giờ sáng, ba giờ sáng, nó đến mở cửa gọi ra làm việc. Vừa ra khỏi cửa là nó chộp hai tay ḿnh khoá lại. Nhiều khi nghĩ nó đem ḿnh đi thủ tiêu.

Trước khi bị bắt tôi đă gặp một vài sĩ quan đi cải tạo được về sớm, họ đă kể về chuyện này. Đối với quân đội mà tụi nó cho là ác ôn, có nợ máu với nhân dân, thường hay có màn kêu đi lao động ban đêm nhưng không trở về. Sáng hôm sau đám trật tự vào pḥng lấy đồ đạc cá nhân của những sĩ quan này. Nếu có ai thắc mắc th́ họ chỉ trả lời: “Các anh ấy được chuyển trại rồi”.

Nhưng một vài lần rồi ai cũng biết hết chuyện đêm nào mà có sự kiện như vậy xảy ra th́ cả pḥng không ai ngủ, họ chờ nghe những loại súng nổ từ phía xa xa vọng về. Lại cũng nhiều khi không nghe tiếng súng nổ, v́ lư do tiết kiệm đạn nên các anh đă được xử bằng cách khác.

Những trường hợp làm việc ban đêm của tôi: Lần thứ nhất vào khoảng sau nửa đêm. Tới pḥng làm biệc tôi thấy bốn người mặc thường phục ngồi ở ghế sát tường. Họ im lăng quan sát tôi. Những câu mà Dương Văn Giác nêu ra đều là những câu hỏi ở những lần trước rồi. (Tôi đoán đây có thể là một nhóm từ Bắc vào để theo dơi một vụ án chính trị đầu tiên). Họ ngồi độ một tiếng rồi đi ra. Sau đó vài phút nó cũng đưa tôi về pḥng. Nhiều lần khác, (có lẽ để khủng bố tinh thần tôi chăng) nó kêu lên ngồi một tiếng hoặc hai tiếng rồi đưa về.

Cầm xấp giấy trên tay bước vào pḥng, Văn hỏi tôi:

- Đi làm việc về có ǵ không anh? Tài liệu ǵ vậy?

- Chẳng có ǵ, hỏi lăng nhăng. C̣n đây là tài liệu học tập cán bộ vừa phát cho.

- Tôi đọc được không?

- Không, cán bộ cấm cho người khác đọc.

- Cái ǵ mà dữ vậy, tài liệu học tập th́ ai đọc chẳng được, chắc là họ cho anh học tập để hiểu rơ đường lối chính sách của nhà nước rồi về đấy. Trung uư trốn tŕnh diện th́ có ǵ nặng lắm đâu [TrT Định không để lộ thân phận]. Đi tŕnh diện th́ mười ngày về. Trốn tŕnh diện th́ mười tháng là quá đáng rồi, Anh đă ở được sáu tháng, vậy học tập độ ba, bốn tháng nữa th́ về đấy.

[Văn bị nhốt chung pḥng với TrT Định, tự xưng là cháu TLHQ ĐT Hồ Tấn Quyền, 7 tuổi đảng, trước 75 hoạt động chung nhóm Huỳnh Tấn Mẫm, bị bắt v́ tội hối lộ]

Tôi nằm đọc bản cáo trạng trong khi Văn cứ nhấp nhổm chờ đến lượt ḿnh. Thầy tôi đọc xong, anh ta đưa tay định cầm lấy nhưng tôi rút lại:

- Có lẽ anh không đọc được đâu.

- Sao lạ vậy?

- V́ đây không phải là tài liệu học tập.

- Vậy nó là tài liệu ǵ?

- Để tôi suy nghĩ coi có nên cho anh đọc không đă. Sau cùng tôi đưa cho Văn và nói tiếp. Đấy anh muốn th́ đọc đi. Rồi đến khi hối hận th́ đă muộn.

Ánh sáng lờ mờ lại cận thị, anh ta đọc lâu lắm mới xong. Trả lại cho tôi anh nói:

- Tôi có nghe nói đến vụ này nhưng không ngờ lại là anh.

- Bây giờ anh đă thấy “hối hận th́ đă muộn” chưa”

- Hối hận cái ǵ?

- V́ đă trót biết rơ một người đă chống lại cái mà ḿnh đang phụng thờ. Tư tưởng hai chúng ta khác nhau, anh là đảng viên cộng sản, c̣n tôi chống lại cộng sản. Sẽ mất vui khi đối xử với nhau chỉ là xă giao và giả tạo.

- Tôi hối hận thật, nhưng không phải vì “trót gặp anh”, mà hối hận v́ trót lỡ đă là một đảng viên có bảy tuổi đảng …

Tôi lái qua chuyện khác hỏi Văn:

- Theo anh th́ tôi sẽ mang bản án nào?

- Năm năm là cùng.

- Sao rẻ thế?

- Chắc chắn như vậy. Dù anh có nặng tội th́ nó cũng sẽ xử nhẹ để khỏi mang tiếng là trả thù, nhỏ mọn. Đang cần lấy ḷng dân mà.

Trước khi ra toà năm ngày chúng tôi được đưa về trại Phan Đăng Lưu (trước cửa chợ Bà Chiểu, Gia Dịnh). Họ săn sóc chúng tôi tận t́nh, nào là kiểm soát quần áo nếu rách th́ thợ may trại vào lấy ra vá víu. Đầu tóc râu ria được hớt tỉa gọn ghẽ. Về sức khoẻ, nếu ghẻ lở sẽ được chữa trị tận gốc. Trường hợp không có bệnh th́ cũng phải uống thuốc bổ hằng ngày. Họ tốt như vậy không phải v́ nhân đạo đâu, mà v́ sắp đưa chúng tôi ra xử công khai, muốn khe khoang cái chế độ nhà tù “tốt đẹp” của xă hội chủ nghĩa. Có vậy thôi.

Rồi buổi chiều trước ngày ra toà, viên trưởng toán chấp pháp thành phố mời tôi lên văn pḥng (tôi viết đúng từ của hắn dùng: “mời”). Tới nơi, hắn chỉ một chiếc ghế để sẵn gần bàn:

- Mời anh ngồi. Hôm nay tôi mời anh lên đây để nói với anh vài câu chuyện. Như anh đă biết, vụ nhà thờ Vinh Sơn đă kết thúc về pháp lư. Tôi nói như vậy có nghĩa là theo kết quả điều tra th́ Nguyễn Việt Hưng là người lănh đạo. Nhưng toàn thể cán bộ trong ban chấp pháp thành phố đều tin rằng anh mới chính là người lănh đạo. V́ không thể một trung sĩ lại có đủ khả năng và tŕnh độ để điều hành một tổ chức, vậy anh có thể đưa ra một lư luận nào để tin được rằng dưới quyền một trung sĩ có nhiều sĩ quan cấp tá và nhiều người có tŕnh độ cao khác nữa không?

Tôi trả lời ngay không ngập ngừng:

- Đối với tôi, Nguyễn Việt Hưng là người có khả năng lănh đạo, có tinh thần và dũng cảm. Tôi không chọn người có cấp bậc cao hơn để theo mà chọn người có những đặc tính như anh ta để theo, dù anh ta có là trung sĩ, binh nh́ hay một người nông dân cũng vậy. Trong trường hợp này nếu anh quan niệm theo sự so sánh về cấp bậc là sai v́ không phải đây là một đơn vị quân đội thuần tuư. Hơn nữa, trong lănh vực này, chưa chắc một sĩ quan đă là người lănh đạo xuất chúng và một hạ sĩ quan chưa hẳn là một người lănh đạo yếu kém …

Hắn cướp lời tôi rồi mới nói:

- Anh lư luận giỏi quá nhưng nên chấm dứt câu chuyện này ở đây v́ mọi việc đă đâu vào đấy cả rồi. Và bây giờ mới là vấn đề chính tôi muốn nói với anh. Như các anh đă biết, ngày mai vụ Vinh Sơn được đem ra xét xử trong bốn ngày. Đây là vụ án chính trị đầu tiên để từ ngày cách mạng chiến thắng miền Nam. Và cũng là phiên toà đầu tiên được xét tại toà án Nhân Dân Thành Phố.

Để cho thế giới biết nước ta cũng là một nước văn minh, xét xử theo luật pháp, dân chủ, tự do, cho nên nhà nước đă mời quan sát viên của tất cả các quốc gia nào có bang giao với nước ta. V́ vậy chúng tôi đề nghị với anh dùng uy tín của ḿnh thuyết phục anh em nên có cử chỉ đẹp trước con mắt người nước ngoài. Tôi cũng cần nói thêm cho anh biết mọi việc đă xong cả, các anh có căi cũng vô ích, tôi nói như vậy chắc anh đă hiểu. Và cũng đừng nên có ư đồ đánh cướp tù. Ngày mai các anh sẽ thấy một mạng lưới an ninh để bảo vệ cho các anh và bảo vệ toà án như thế nào. C̣n dịp thuyết phục anh em th́ anh sẽ lợi dụng những chuyến xe đi về để nói là tiện nhất. ư anh thế nào?

- Nếu những điều ǵ mà chúng tôi đă khai với chấp pháp th́ chúng tôi không căi. C̣n nếu bóp méo sự thật th́ chúng tôi phải căi. Về vấn đề “thuyết phục”, tôi không nhận đề nghị này, nhưng sẽ báo cho họ biết có quan sát viên ngoại quốc tới dự. Tôi tin rằng trong tất cả mười bốn người chúng tôi đều biết tự trọng. Các anh đừng ngại.

Bốn giờ sáng ngày 12-9-1976, trật tự đến đánh thức tôi dậy. Anh ta đưa một cái bánh tét nhỏ để ăn sáng trước khi ra toà. Họ nhân đạo như vậy chăng? Xin thưa không phải vậy, chẳng qua là v́ sợ chúng tôi lỡ té xỉu trước toà v́ đói quá th́ ê mặt.

Xe chở chúng tôi đă chạy vào tới cửa toà án nhân dân (Toà đại h́nh cũ) nhưng lại thấy quay đầu trở ra. Sau đó mới biết rằng họ cần quay phim. C̣ng được mở ngay trên xe, từng người một bước xuống xếp hàng.

Liếc quanh một ṿng, tôi ước lượng một đại đội công an sắc phục làm thành hàng rào vây quanh sân toà án, vào khoảng hai tiểu đội luôn luôn kèm sát chúng tôi. Ngoài cổng, dân chúng đông nghẹt. Có nhiều loa phóng thanh đặt trên cổng chính và các bức tường chung quanh toà án. Bên trong, khu hành lang rộng ở chính giữa được đặt kín ghế ngồi.

Họ đưa chúng tôi tới hành lang phía sau pḥng xử. Hai tiểu đội công an sắc phục vẫn bám sát. Nh́n qua cảnh tượng từ ngoài vào, quả thực họ sợ bị đột kích cướp tù, ngay trong pḥng xử, những hàng ghế phía sau ghế của phạm nhân đều là công an ch́m có vũ khí ngồi kín đặc.

Trên bục xử, hai máy thu h́nh của đài VTTH đặt tại hai góc pḥng. Những loại máy quay phim lớn nhỏ khác của báo chí và quan sát viên có trên năm chục, và có hơn hai mươi chùm micro đặt trên bục xử. Đèn chiếu sáng và đèn flash rọi vào chúng tôi liên tục trong bốn ngày.

Sau hồi chuông báo thành phần xét xử đă đăng đường, công an đưa chúng tôi vào ghế bị cáo.

Ngồi ghế chánh án là Nguyên Thành Vĩnh khoảng trên sáu mươi tuổi, mái tóc bạc trắng, nói giọng bắc, mặc sơ mi dài tay để ngoài quần. Bốn phụ thẩm mỗi người một mầu áo khác nhau, tay áo ngắn tất cả đều để áo ngoài quần. Tất cả đều đội nón cối.

Ghế công tố là bà Nghệ Hà (đại diện viện kiểm sát) khoảng trên năm chục tuổi. Thân h́nh đẫy đà, phúc hậu với trọng lượng ước đoán độ gần bảy chục kư. Làn môi sơn mầu huyết dụ điểm trên khuôn mặt bầu bĩnh tṛn trịa với lớp phấn trắng như vôi quét tường. Và trong bốn ngày xét xử, bà đă mặc tám chiếc áo dài khác nhau.

Sau khi thư kư toà đọc bản chương tŕnh tràng giang đại hải th́ đến lượt bà Nghệ Hà đọc bản cáo trạng dài mười bốn trang với đại ư: “… Khởi đầu từ khi tên cố đạo A-Lếch-Xăng-Đờ-Ro-Dét (Alexandre Rhodes) sang nước ta. Y đă mang mầm mống đạo gia tô ngoại lai vào gieo rắc trên đất nước Việt Nam … Rồi qua các thời đại đô hộ … phong kiến … thực dân … đế quốc … tay sai v.v…, đă làm hư hỏng các tầng lớp thanh niên ưu tú, ảnh huởng đó đến bây giờ vẫn c̣n rơi rớt trong xă hội chúng ta, một xă hội mà nhân dân mong đợi từ lâu. V́ ư thức được quyền làm chủ của ḿnh, nên nhân dân đă tiếp tay với chính quyền, truy lùng bọn nguỵ quân trốn học tập cải tạo, bọn đội lốt tôn giáo, đưa chúng ra xử tội trước nhân dân. Lời Chúa đă phán trong kinh thánh: “một con chiên đạo đức phải có ḷng mến Chúa yêu nước … “ Nhưng bọn này đă làm ngược lại, hại dân hại nước, phải được trừng trị thích đáng v.v…

Mụ Nghệ Hà c̣n đọc thao thao, giọng mụ the thé phát ra chua như dấm, nghe chát chúa như tiếng hô xung phong của đám đặc công Việt Cộng. Tay phải của mụ luôn luôn xỉa xói về phía chúng tôi như trong đầu mụ đă có sắn một mối thù truyền kiếp.

Rồi đến mục ông chánh án yêu cầu các đồng chí phục vụ chuyển tang vật ra tŕnh diện trước toà.

Hai ngươi đàn bà luống tuổi (một bà dáng điệu nông dân miền Bắc, đầu quấn khăn vành rế, mặc áo cách nâu, quần đen đi chân đất. Bà thứ hai, răng trắng, mặc áo bà ba) khệ nệ khiêng một tấm vải bạt từ phía trong đi ra. Họ ngồi xếp lại những tang vật cho có thứ tự:

- 3 đài phát thanh “bỏ túi” và một số băng ghi âm

- 1 máy chụp h́nh, film ảnh, bản kẽm và mười tờ giấy bạc 10 đồng, in thử một mặt.

- 10 ram giấy trắng.

- Một số phụ tùng khác.

- Một số súng ngắn các loại và đạn.

- Một số lựu đạn và chất nổ các loại.

- Một máy chữ, máy quay ronéo, giấy trắng, truyền đơn.

- Con dấu của một số đơn vị - cơ quan cộng sản.

- 1 lá Quốc Kỳ nền vàng ba sọc đỏ.

- Và một số linh tinh khác …

Tôi nghĩ chẳng phải kể lại chi tiết của vụ xử làm ǵ cho mất thời giờ của bạn đọc, nhưng nên đưa ra một vài nét độc đáo nào đó đáng nói, như vậy đỡ rườm rà hơn. Ở đây – đối với tôi có những điểm cần được đưa ra để chúng ta thấy rơ con người “trí thức” sống trong một xă hội “văn minh” lúc đó.

Ngày thứ hai của phiên ṭa. Linh Mục Nguyễn Hữu Nghị đến lượt ra đứng trước vành móng ngựa. Quan ṭa hỏi:

- Động cơ nào thúc đẩy anh làm phản?

Cha Nghị ung dung trả lời:

- Chúng tôi không ngờ rằng miền Bắc đă xé bỏ, không thi hành hiệp định Ba Lê, cho nên chúng tôi đă đứng lên chống lại điều vi phạm đó.

Ông Nguyễn Thành Vinh trả lời Cha Nghị rất ôn tồn:

- Ṭa không định đem vấn đề này ra đây, nhưng v́ anh đă nhắc đến th́ ṭa nói cho anh nghe. Dứt câu ông ta giơ tay đấm xuống bàn một cái rất mạnh, nét ôn tồn đă biến mất để hiện ra một bộ mặt ghê gớm với tiếng quát. Chỉ một tháng nữa thôi anh biết không? Chỉ một tháng nữa thôi mà quân đội giải phóng không vào kịp th́ hai mươi lăm triệu dân miền Nam sẽ chết đói v́ bao nhiêu lúa gạo Mỹ đă vơ vét hết ...

Đúng là khỉ, nếu ông ta nói câu đó ở Hà Nội th́ c̣n có thể có người tin, v́ chính sách ngu dân trong đường lối cai trị của Cộng sản, đă vậy, người dân c̣n bị khép kín bên trong bức màn sắt th́ mấy ai hiểu rơ được t́nh h́nh bên ngoài. Nhưng ở đây là Sàig̣n chứ không phải Hànội, thủ đô của một miền Nam trù phú, ruộng đất ph́ nhiêu, người dân sống rất thảnh thơi. Trong khi đó tại miền Bắc, hàng năm bị thiên tai hoành hành, lụt lội, mầu mùa, đói khát và chết chóc. Dân miền Nam ai cũng biết dđiều iều đó, vậy mà ông ta vẫn nói được. Tài thật! (và điều này cũng đă được xác nhận, đó là khi nằm ở trại tù Xuân Phứơc (Phú Khánh) gặp một tay bộ đội cũng bị nhốt ở đây. Đem câu chuyện trên ra kể. Anh ta nói: “Trước khi chưa vào tới miền Nam, toàn dân Bắc đều nghe nhà nước nói cần phải giải phóng gấp miền Nam để dân khỏi chết đói v́ khi rút đi, Mỹ đă vơ vét hết lúa gạo của dân chúng…”

Kỳ cuối

==========

Một vấn đề nữa được đề cập tới.

Như đă tŕnh bầy ở phần trên, khi Linh mục Lịch đến, kêu gọi đầu hàng ở nhà thờ Vinh Sơn th́ phản ứng tức khắc bên trong là Dũng (theo lời kể của Ali Hùng) anh ta dùng loa phóng thanh kêu gọi đồng bào ủng hộ và cương quyết không đầu hàng Cộng Sản. Đến sau ba giờ sáng th́ Dũng và cô Hồng Trang đă chết v́ đại pháo của Cộng Sản. Từ cuối nhà thờ bắn lên … Hôm nay là ngày thứ ba của phiên toà, ông chánh án hỏi Ali Hùng đang đứng trước vành móng ngựa:

- Có phải chính anh đă dùng loa phóng thanh nói ra ngoài khi linh mục Lịch đến kêu gọi đầu hàng không?

- Không – Ali trả lời – Đó là Dũng.

- Có phải chính anh đă bắn chết một đồng chí công an khi bước lên thang nhà lầu phía sau để làm nhiệm vụ an ninh không?

- Không phải tôi và cũng chính là Dũng.

- Bây giờ tôi trở lại câu hỏi đầu – lời ông chánh án – vừa rồi anh khai rằng, người nói trong loa phóng thanh không phải anh, có phải vậy không?

- Đúng vậy.

Ngay sau đó, chánh án Nguyễn Thành Vĩnh ra lệnh mời nhân chứng là linh mục Lịch ra trước toà. Sau khi linh mục Lịch đă đứng ở vị trí nhân chứng, chánh án hỏi:

- Ông linh mục, toà yêu cầu ông làm chứng sự thật. Có phải ông đă nghe thấy giọng nói trong loa phóng thanh từ nhà thờ Vinh Sơn phát ra lúc tám giờ tối ngày 12-2-1975 là chính giọng nói của Ali Hùng tự Nguyễn Xuân Hùng không?

- Thưa quí toà, tôi xác nhận giọng nói trong loa phóng thanh từ nhà thờ Vinh Sơn phát ra lúc tám giờ tối ngày 12-2-1976 chính là giọng nói của Ali Hùng tự Nguyễn Xuân Hùng.

Quay sang Ali Hùng, chánh án nói:

- Như vậy là đủ rồi. Anh về chỗ.

Ali Hùng muốn căi nhưng không được chấp thuận.

Theo tôi, h́nh như loại loa phóng thanh nhỏ cầm tay xài bằng mấy cục pin BA30, âm thanh của nó phát ra không được trung thực (loại loa mà Dũng đă dùng trong nhà thờ). Thêm vào đó, nhân chứng chỉ nghe được giọng nói trong loa vài phút đồng hồ giữa lúc tinh thần đang căng thẳng, tính đến nay cách đúng bảy tháng. Cho nên dù mà Ali Hùng không nói với tôi rằng cả hai hành động “giết công an” và phát thanh đều Dũng làm th́ tôi cũng vẫn nghi ngờ lời nói thiếu trung thực của nhân chứng. Và chúng tôi nghĩ rằng, lời xác nhận của nhân chứng là lư do chính đáng của toà án đưa Ali Hùng lên đoạn đầu đài.

V́ họ lư luận rằng việc nói trong loa phóng thanh do chính anh mà c̣n chối ch́ việc giết tên công an Rạng cũng vậy. Anh giết rồi đổ tội cho người đă chết. Mà luôn luôn những vụ án có bạo động và có chết người của họ th́ không bao giờ thoát khỏi từ một đến ba hoặc bốn án tử h́nh.

Vụ án đă bước sang ngày thứ tư 15-9-1976. Trước giờ nghỉ buổi trưa, chúng tôi được nói “lời nói cuối cùng”. Tất cả đều nêu ra vấn đề Bắc Việt không tôn trọng hiệp định Ba Lê, và phản đối ṭa áp dụng luật 003. V́ luật này ra đời ngày 15-3-1976, sau khi chúng tôi bị bắt hai mươi bảy ngày. Đó là chưa kể hai người bị bắt ngày 31-12-1975. Riêng Trần Đ́nh Nguyên lạy lục xin tha v́ bị bắt cóc đi theo làm việc.

Buổi chiều. Sau một tiếng đồng hồ nghị án. Toà tuyên bố:

3 án tử h́nh:

- Nguyễn Hữu Nghị

- Nguyễn Việt Hưng tức Nguyễn Đức Hùng

- Ali Hùng tự Nguyễn Xuân Hùng

3 án chung thân:

- Nguyễn Khắc Chính

- Trần Công Chức

- Trần Đ́nh Nguyên

6 án 20 năm:

- Nguyễn Đ́nh Hiệu

- Nguyễn Quang Minh

- Phạm Văn Mậu

- Nguyễn Ngọc Tiếp

- Phạm Ngọc Đĩnh

- Trần Kim Định

1 án 10 năm:

- Nguyễn Duy Tống

1 án 3 năm:

- Mai Đào Hiền

Trên xe về trại, Ali Hùng nói với tôi: “Em thật không ngờ ông Cha Lịch lại nhẫn tâm làm chứng gian cho em. Từ việc bắn chết tên Rạng đến việc dùng loa phóng thanh đều là Dũng làm”.

Tôi tin lời Ali v́ ngay ngày đầu tiên nghỉ ăn trưa tại toà án, tôi đă hỏi và Ali cũng nói như trên. Toà án đă cố t́m chứng cớ để cho đủ bản án tử h́nh. V́ vậy, chúng tôi quyết định kháng án để có thể hy vọng phần nào cho ba bản án tử h́nh này chăng.

…

Đầu tháng 8 năm 1976, phiên toà xử phúc thẩm bắt đầu. Thành phần xử án lần này cũng giống như lần trước. Về bị cáo, khiếm diện một người: Anh Nguyễn Ngọc Tiếp.

Sau khi xét xử, toà tuyên bố y án (kể cả Nguyễn Ngọc Tiếp). Ngoại trừ Trần Đ́nh Nguyên tù chung thân giảm xuống hai mươi năm. Lư do – theo lời kết án của chánh án … "Y can đă biết ăn năn hối cải. Giúp đỡ chính quyền tố giác thêm tội phạm …”

Về Nguyễn Ngọc Tiếp. Toà tuyên bố: “ … Trả tự do cho y can. V́ y đă chết về bệnh sốt xuất huyết … “ (cho đến sau này th́ chúng tôi đă biết, anh Tiếp chết ngay trên xe khi trên đường đưa đến bệnh viện).

Bốn giờ sáng hôm sau – Sau ngày xử án – V́ đă có bàn luận và dặn ḍ từ tối hôm trước. Cha Nguyễn Quang Minh dâng thánh lễ cầu nguyện cho linh hồn anh Nguyễn Ngọc Tiếp. Chúng tôi ngồi nghiêm chỉnh trong mùng riêng của ḿnh. Âm thầm tham dự qua các tín hiệu do Cha Minh qui định.

Vụ án đă kết thúc. Tất cả được đưa về lại biệt giam Phan Đăng Lưu. Ba án tử h́nh: Linh mục Nguyễn Hữu Nghị; Nguyễn Việt Hưng tức Nguyễn Đức Hùng; Ali Hùng tự Nguyễn Xuân Hùng, có mười ngày làm đơn xin giảm án gửi lên chủ tịch nhà nước.

Tới đây tôi trở lại với Ali Hùng. Anh mới lấy vợ cũng là một thiếu nữ lai da trắng. Con trai đầu ḷng mới hai tuổi. Nhà nghèo. Ali có giọng ca truyền cảm. Trước 1975 anh thường hát trong những chương tŕnh phát thanh quân đội. Tôi biết Ali buồn lắm. Hằng ngày cứ vào lúc sau sáu giờ chiều, vắng bóng đám cán bộ, anh ta thường ghé miệng ra cửa gió hát những bản thật buồn. Bất cứ bản nhạc nào được yêu cầu của hai mươi lăm pḥng biệt giam, anh ta đều đáp ứng đầy đủ, rồi cứ sau mỗi bản nhạc, nhiều tiếng hô “bis” của cả hai dăy pḥng vang lên.

Rồi một lần theo yêu cầu của tất cả anh em, Ali mới cất tiếng được hai câu đầu: “Anh không chết đâu em. Anh chỉ vừa bỏ cuộc hôm qua …” th́ tên cán bộ an ninh ṃ tời “hỏi thăm sức khoẻ”. Nó cấm Ali không được hát nhạc vàng mà chỉ được hát những bản nhạc cách mạng. Nó phạt đóng cửa gió bốn ngày, c̣n hăm dọa nếu tái phạm sẽ đóng vĩnh viễn.

Cả khu C.2 buồn mất bốn ngày, bàn định với nhau rằng từ lần sau đừng ai lên tiếng mà chỉ huưt sáo cổ vơ để tránh ồn ào. Sáng ngày thứ năm, sau khi điểm danh, cửa gió pḥng Ali được mở. Chiều đến, cũng vẫn giờ giấc thuận lợi, Ali ghé miệng ra cửa gió quát lớn “số 1 xin chào”, anh em lại náo nhiệt đáp bằng dấu hiệu huưt sáo. Đồng thời họ cũng đề nghị Ali huưt sáo thay cho lời ca. Anh ta cống hiến bản “Hoà b́nh ơi!”. Âm thanh thật độc đáo, không thua ǵ Hoài Trung, Hoài Bắc trong ban hợp ca Thăng Long thuở nào. Kế đó lại trở về với bài “tủ” Anh Không Chết Đâu Em nhưng mới được nửa bản, tên cán bộ an ninh và tay trưởng khu đă xuất hiện. Hắn nói:

- Tại sao hôm nọ tôi đă cấm mà hôm nay anh vẫn hát.

- Tôi đâu có hát, tôi chỉ huưt sáo. Mà hôm đó anh đâu có cấm tôi huưt sáo?

Có lẽ hắn bí về lư lẽ của Ali cho nên sau một phút im lặng, nh́n anh ta với thái độ căm thù rồi hỏi:

- Từ ngày bị bắt đến bây giờ anh được vợ con thăm nuôi bao nhiêu lần rồi?

- Chưa có lần nào.

- Tại sao vậy.

- V́ nhà tôi nghèo

- Không phải.

- Sao anh biết là không phải. Người dân ở xă hội này có ai giầu đâu mà không phải!

- Anh có muốn biết tại sao vợ anh không thăm anh không?

- Tại sao?

- V́ khi mà vợ anh biết rơ anh là một tên hại dân hại nước th́ vợ anh bỏ anh luôn, không muốn có một người chồng phản động như anh. Biết không. Thôi, dọn hết đồ cá nhân mang ra ngoài. Nói xong hắn cúi xuống mở khoá cùm (khoá bên ngoài tường) rút cây quyện ra hẳn bên ngoài cho Ali lấy chân ra, rồi hắn đứng chờ ngoài cửa, sau đó hắn đưa Ali Hùng đi khỏi khu C.2.

Chúng tôi rất buồn và băn khoăn không biết nó mang Ali đi đâu? Nhưng đến chiều hôm sau th́ được anh em trật tự cho biết, Ali bị nhốt vào pḥng tử h́nh tại khu B.

Một tháng sau đó kể từ ngày Ali chuyển khu. Sáng hôm sau đứng trong cửa gió nh́n ra sân, tôi nhận thấy h́nh như có chuyện ǵ lạ xảy ra ở bên ngoài v́ đám y tế và trật tự khu đang chụm đầu vào nhau nói ǵ đó mà tôi nghe không rơ, nhưng nhìn nét mặt người đang diễn tả và những người đang nghe th́ tôi tin chắc có vấn đề ǵ.

Đến giờ phát cơm, tôi hỏi anh trật tự đứng ngoài cửa gió:

- H́nh như có chuyện ǵ phải không anh?

- Ali Hùng tự sát bên khu B.

Chỉ nghe được có vậy v́ tên quản giáo đang bước tới gần. Buổi chiều tôi thông báo cho anh em biết những lời nghe được như trên.

Cho tới một tuần lễ sau, đến lượt biệt giam từng pḥng được ra hớt tóc, thợ là một tù nhân h́nh sự mang bản án chung thân. Quê ở Hànội cũng là đảng viên nhiều tuổi, bất măn với chế độ mà anh ta đă tôn thờ nhiều năm. Anh ta nói: “Tôi là một giáo sư dạy ở trường đại học tổng hợp. Bị tụi nó ghép vào thành phần không trung thành với chế độ …”

Hỏi thăm ḍ về vụ Ali Hùng ở khu B. Anh ta nói:

- “Sáng hôm đó lúc sáu giờ, cán bộ trực trại đi điểm danh. Khi gần tới pḥng giam Ali Hùng th́ thấy có một vệt máu đỏ, biết rằng ḍng máu đỏ từ trong pḥng Ali Hùng thoát ra. Nh́n vào cửa, Ali vẫn đang nằm trên bục xi măng mà không dậy điểm danh như thường lệ. Cán bộ kêu tên liên tiếp mấy lần nhưng anh ta không dậy. Ông ta quay về kêu thêm cán bộ an ninh rồi mở cửa vào. Phát hiện một vũng máu đă đông đặc từ cổ tay Ali chảy ra. Anh ta vẫn c̣n thoi thóp thở. Lập tức được chở đi cấp cứu, và cứu sống, nhưng rất yếu. Tuần lễ sau đó đă gần b́nh phục, anh ta được gọi lên làm việc. Những câu trả lời của anh ta đă giải đáp được thắc mắc của đám bác sĩ và y tá trại, họ cho rằng không hiểu tại sao ḍng máu đang chảy như vậy mà lại ngừng lại được, th́ đây là câu trả lời: “Ali cắt mạch máu cổ tay bằng một miếng mảnh chai thủy tinh mà anh ta đă lượm được từ đâu đó lúc khoảng ba giờ sáng. Máu đă tuôn ra, anh lịm đi dần dần. Rồi có một lúc tỉnh lại thấy máu vẫn chảy mà ḿnh chưa chết. Anh ta với tay lấy gói thuốc rê đưa vào miệng nhai nuốt hết, hy vọng nhờ chất “phê” của thuốc sẽ giúp ḿnh mau chết hơn. Rồi anh lại ngất đi …” và đây là kết luận của bác sĩ: “Chất nhựa thuốc có một đặc tính cầm máu rất hữu hiệu. Những người dân quê – nhất là miền Bắc – từ trước tới nay mỗi khi bị đứt tay, chân hoặc một thương tích không trầm trọng lắm, họ thường hay lấy một nhúm thuốc lào, thuốc rê hay thuốc điếu xé ra, đắp vào vết thương, chỉ mấy giây sau máu đă ngừng chảy.

Hết

==========

Về cái chết của Thiếu Tá Nguyễn Ngọc Tiếp: Trong thời gian cả nhóm Vinh Sơn bị giam tại Phan Đăng Lưu chờ ngày ra toà phúc thẩm, Th/T Nguyễn Ngọc Tiếp đột nhiên bị đưa đi An Khê. Khi trở về th́ Ông đă bị sốt rét nặng. Một hôm Ông than mệt; sáng hôm sau răng, miệng, mũi rướm máu, khắp ḿnh có vết máu tươi. Ông đă chết trên đường đi bệnh viện cấp cứu, chỉ kịp trối lại một câu với anh em khi được cơng ra gần đến xe: “Tôi chết anh ạ. Chào các anh ở lại và cầu nguyện cho tôi nhé”.

Ba án tử h́nh của Vụ Án Nhà Thờ Vinh Sơn được thi hành lúc tám giờ sáng ngày 15-3-1978.

Nhóm Vinh Sơn sau đó bị đưa về khám Chí Hoà. Trung Tá Trần Kim Định thọ án 20 năm, bị chuyển ra trại trừng giới A20, Xuân Phước; sau về Xuân Lộc. Ông được thả về nhà tù lớn năm 1992 và sau định cư tại Hoa Kỳ.