Chương kết- T́m lại thân t́nh cũ
Năm 2008, sau 22 năm xa xứ tôi trở lại
Việt Nam thăm mẹ tôi, khi đó đă 86 tuổi rồi.
Trước đó vợ tôi đă trở lại vài lần
để thăm cha mẹ nàng rồi sau đó để
tiễn song thân nàng ra đi về nơi miên viễn. Ba tôi
đă mất năm 1992, chỉ hơn một tháng trước
khi vợ con tôi được sang Canada.
Lần đó
để có cơ hội gặp lại những người
bạn cũ, học tṛ cũ và đánh dấu ngày sum họp
với người thân, tôi tổ chức một tiệc
sinh nhật ở khách sạn New World.
Đến với vợ chồng tôi hôm đó
có mẹ tôi, hai con tôi, gia đ́nh hai đứa em trai tôi và
gia đ́nh các đứa em vợ tôi. Bạn tôi th́ có Trịnh
Văn Dĩ, Nguyễn Văn Quan. Huỳnh Đạt Bửu,
Nguyễn Văn Lư, Huỳnh Bá Lạc, Từ Phán, Trần
Thị Mỹ Ngọc...là đồng nghiệp ở Trà
Vinh; Vơ Tấn Định, Nguyễn Xuân Dĩnh...bạn học
cũ; một số đồng ngiệp cũ dạy ở
trường Nguyễn Trăi; học tṛ cũ ở Trà Vinh có
Nguyễn Thị Kim Huệ, Trần Tuấn Kiệt...Riêng
các đồng nghiệp và học tṛ cũ ở trường
Ngô Quyền, Biên Hoà và học tṛ cũ ở trường
Nguyễn Trăi tôi chưa liên lạc được.
Buổi họp mặt sau nhiều thập
niên xa cách của hơn một trăm người thật
cảm động nhưng không thiếu phần vui vẻ.
Tôi đă nối lại mối thân t́nh với người
nhà, bạn bè, học tṛ mà nếu không liên lạc trước,
khi gặp ngoài đường chúng tôi không nhận ra nhau
được. Có những đứa cháu, khi tôi rời Việt
Nam chưa sinh ra đời.
Tôi cũng gặp lại những “camarades de
bouteille” cũ như Tiến, Tâm và bạn “cải tạo”
như Nghiêm Dũng. Tiếc rằng, sau này Nghiêm Dũng bận
đi chữa bệnh miễn phí cho người nghèo nên tôi
không có dịp gặp lại anh ấy.
Những kỷ niệm xưa sống lại
trong tôi mồn một như mới ngày hôm qua. Nhớ một
lần tôi và Tiến vào cửa hàng ăn uống quận 4,
uống bia hơi kèm mồi, Tiến ngồi quay lưng ra
ngoài nên không trông chừng được chiếc xe đạp
dựng ngoài cửa đến chừng đi về, kẻ
gian lấy mất xe, đành lội bộ về nhà.
Tâm từng làm ở pḥng giáo dục quận 4
rồi công ty du lịch thành phố nhưng v́ nhậu nhẹt
với bạn bè nên không được thăng tiến
trên bước “hoạn lộ”.
Trong trại cải tạo, tôi là con gà đá
độ được Nghiêm Dũng dẫn đi đấu
cờ tướng với các con gà ở các đội khác.
Huấn luyện viên Nghiêm Dũng ra dấu chỉ nước
cho tôi thắng các đối thủ làm họ tức tối
v́ thua một tay cờ amateur như tôi.
Cuối năm 2009, tôi nhận được một
email của Nguyễn Hồng Đức, bác sĩ chuyên khoa
lồng ngực cho biết là học tṛ cũ của tôi,
anh nhờ xem trang web của Hội Ái Hữu Cựu Học
Sinh Ngô Quyền mới biết tôi đang ở Montreal, Canada . Anh nói anh đă từng dự hội
thảo quốc tế các bác sĩ chuyên khoa lồng ngực
tại nơi tôi ở nhưng không biết tôi ở đó
để đến thăm. Tôi viết email trả lời
và hỏi anh ở tiểu bang nào của Mỹ. Anh email trả
lời anh ở Việt Nam và làm việc tại bệnh viện
Phạm Ngọc Thạch Sài G̣n.
Thế
là đầu năm 2010, khi tôi về Việt Nam th́ Đức
hẹn tôi để đem xe hơi đến đón vợ
chồng tôi đi lên Biên Ḥa chơi. Anh chở tôi đến
nhà của anh Trần Trung Thu học cùng lớp tứ 1. Thu
không nhận ra tôi, hơi ngạc nhiên khi gặp tôi nên nói
chào anh. Đức nhắc: “Đây là thầy Huỳnh Công
Ân, dạy Toán lớp tụi ḿnh”, Thu mới nhớ ra . Thật ra gần 40 năm đă qua, những
cậu học tṛ tuổi 16, 17 và ông thầy trẻ ngoài 20
lúc đó, bây giờ th́ cũng đă thành những ông già trên
dưới 60, nếu gặp ngoài đường làm sao nhận
ra được. Thu đă từng nối nghiệp giáo
sư Toán của tôi nhưng sau này để thích ứng với
xă hội mới, anh đổi nghề và hiện nay làm
đại lư thuốc Tây, có vẻ khấm khá lắm.
Thu gọi điện thoại cho một số bạn học
cũ báo tin có tôi về thăm Biên Ḥa, không quên gọi họ
đến nhà hàng Hoài Cổ bên bờ sông Đồng Nai họp
mặt. Thu và hai vợ chồng tôi lên xe của Đức
đến nơi hẹn. Một lúc sau, mọi người
lần lượt đến.
Qua sự giới thiệu của Đức và
Thu, tôi gặp lại Trần Thành Lập, Nguyễn Phùng
Phước và một số học sinh cũ khác mà tôi không
nhớ tên. Riêng Phước ở Mỹ về và là rể
của quán ăn Thu Hà. Anh nầy, dù ngày nay đă lớn tuổi
nhưng vẫn c̣n nét đẹp trai, hèn ǵ đă lọt vào
đôi mắt xanh của giai nhân quán Thu Hà. Tôi c̣n được
biết Phước là một vơ sư. C̣n Trần Thành Lập
được coi là liên lạc viên của nhóm.
Thầy tṛ có biết bao chuyện để hàn
huyên sau 40 năm vật đổi, sao dời
. Chúng tôi hỏi thăm về cuộc sống. Có những
mẩu đời thành công như Đức và Thu. Có mẩu
đời bay bướm, hào hoa như Phước. Có những
mẩu đời thăng trầm như Lập và tôi. Chúng
tôi đă ghi lại h́nh ảnh cuộc gặp gỡ này bằng
máy ảnh.
Nếu không liên lạc được với
Đức th́ tôi không có cuộc hội ngộ này . Tôi cảm thấy ấm ḷng v́ trong buổi
hoàng hôn của cuộc đời, tôi t́m lại được
sự nồng ấm của t́nh thầy tṛ. Trong một xă
hội băng hoại về mọi mặt hiện nay, những
người học tṛ cũ của tôi vẫn c̣n giữ
được tinh thần tôn sư trọng đạo.
Điều này khiến tôi nghĩ rằng ḿnh đă không sai
lầm khi chọn nghề dạy học.
Lần trở về VN năm 2013, một niềm
vui mới đến với tôi là việc gặp lại
các học sinh cũ của tôi ở trường Nguyễn Trăi, Sài G̣n.
Vốn sống ở quận 4 và dạy học
ở Nguyễn Trăi thuộc địa bàn quận 4, thế
mà 5 năm kể từ năm đầu tiên trở về
VN, tôi đă gặp lại các học sinh cũ ở Trà
Vinh, Biên Ḥa nhưng chưa gặp lại một học
sinh cũ nào của Nguyễn Trăi dù biết rằng các em
đang ở đâu đây trong quận 4 .
T́nh cờ một hôm mở mail tôi nhận
được mail của em Nguyễn Thị Diễm, là cựu
học sinh Nguyễn Trăi cho biết đă thấy tên tôi trên
Diễn đàn Nguyẽn Trăi ở Hoa Kỳ. Nhờ đó
tôi đă bắt liên lạc được với các em cựu
học sinh Nguyễn Trăi sau ba thập niên tôi rời trường.
Buổi gặp gỡ đầu tiên là tại
quán cà phê Trung Nguyên, đường Hoàng Diệu, quận 4.
Các em Thu Nguyệt, Bùi Đức Hưng, hai em nữa tôi
quên tên (NT71) và em Bich (NT73) đă phải chờ tôi hơn nửa
giờ v́ tôi về từ chuyến đi chơi ở Cần
Giờ. Ngoài em Bích có học với tôi c̣n 4 em kia tuy không có học
với tôi nhưng biết tôi v́ niên khóa 77-78 là năm cuối
của các em ở Nguyễn Trăi cũng là năm đầu
tiên tôi về dạy ở Nguyễn Trăi sau khi ra trại học
tập cải tạo và được cho dạy lại.
Vài hôm sau Bích, ở gần nhà tôi, phone mời tôi
đi dự tiệc đầy tháng con của em Thanh Long
(NT73) ở nhà hàng Làng Nướng Nam Bộ ở đường
Nguyễn Thị Diệu, quận 3 . Khi
hai vợ chồng tôi đến nơi th́ rất đông
các em NT73 cùng ngồi một bàn dài đứng lên chào mừng
chúng tôi sau khi Bích cho biết tôi từ Canada về
. Buổi tiệc tối đó thật vui vẻ và
đầm ấm t́nh thầy tṛ. Các em không ngớt đến
chụp ảnh bên tôi .
Một hôm khác, vào buổi sáng, tôi đi tập
thể dục về và vừa tắm rửa xong th́ Bích gọi
tôi nói sẽ ghé chở tôi tới nhà Thái Ḥa (NT73) uống cà
phê với một số em NT73 tại đó. Thật bất
ngờ, nhà Thái Ḥa ở gần quán cà phê Góc, góc đường
số 48 và đường Vĩnh Hội, nơi mà sáng nào
tôi cũng ngồi uống cà phê với mấy đứa
em vợ.
Ngày thứ bảy 6-4, các em NT73 tổ chức
đi chơi dă ngoại ở khu du lịch sinh thái Bằng
Lăng Tím, quận Nhơn Trach, tỉnh Đồng Nai (Biên
Ḥa cũ). Khoảng hơn 20 em và vợ chồng chúng tôi
đi trên 4 chiếc xe hơi: Audi của Long, các em dành vinh dự
cho vợ chồng tôi ngồi trên xe này, Kia của Chinh.
Mitsubishi của Thái Ḥa và Toyota của Sơn. Đoàn xe chúng
tôi trực chỉ hầm Thủ Thiêm bằng ngă cầu Calmette.
Không may, khi gần tới địa điểm du lịch
th́ ba chiếc xe đi trước do xe Thái Hoà dẫn đầu
bi công an gọi lại v́ chạy quá tốc độ. May mắn,
xe Long chay sau cùng nên thoát nạn. Sau gần một giờ
đồng hồ lập biên bản, đ̣an xe mới
được công an cho phép tiếp tục lên đường
nhưng bằng lái của Ḥa, Chinh và Sơn bị công an giữ
lại chờ nộp phạt xong mới trả lại.
Nghe nói số tiền phạt 3 xe là khoảng 5 triệu VND
(tương đương 250 US).
Tới khu Bằng Lăng Tím, chúng tôi đậu
xe bên này bờ sông và một chiếc thuyền khá lớn
đưa hết chúng tôi qua bên kia bờ. Chúng tôi chọn một
căn nhà lá lớn, trải nylon trên sàn xi măng và các em nữ
bắt đầu dọn thức ăn ra. Chúng tôi ăn uống
và vui vẻ chuyện tṛ. Ai muốn nằm nghỉ th́
mướn vơng, ai muốn chèo thuyền th́ mướn thuyền.
Chúng tôi vui chơi đến chiều mới lên xe trở về.
Phước bất trùng lai, họa vô đơn chí, nếu
bận đi xe của Long không bi phạt th́ bận về
khi ở trên phà Cát Lái, chiếc xe deluxe mới cáu cạnh của
Long bi xe taxi quét trúng khi chuẩn bị lên bờ
. Chắc chắn là Long xót ruột cho chiếc xe
cưng của ḿnh!
Về đến địa điểm tập
trung ở nhà Thái Ḥa, chúng tôi lai quây quần làm một cử
cà phê chiều. Chưa đủ, mọi người c̣n kéo
tới quán Hàng Dương ở đường số 48 gần
đó làm một chầu nhậu nữa.
Ngày chủ nhật 14-4, 3 ngày trước khi tôi
lên máy bay trở về Canada, Thu Nguyệt nhắn tin cho tôi
mời vợ chồng tôi đi ăn buffet ở nhà hàng
Parkson đường Lê Thánh Tôn, quận 1. Nơi đây tôi
gặp các em cựu hoc sinh NT71, NT72 và đông đảo nhất
là các em NT73 . Thật là vui.
Chưa hết, tối đó các em c̣n hẹn gặp
tôi tại sân trước nhà Thái Ḥa để uống một
cử cà phê tạm biệt với tôi . Một
số em tặng tôi vài món quà lưu niệm .
Các em cựu học
sinh Nguyễn Trăi NT71, NT72 và NT73 đă cho tôi sống lại
t́nh cảm thầy tṛ đầm ấm trong những ngày
đầu tiên tái ngộ với các em.
Liên tiếp trong những
năm sau đó lần nào về Việt Nam tôi cũng
thường xuyên gặp các em cựu học sinh Nguyễn
Trăi, khi th́ uống cà phê sáng, khi th́ ăn uống buổi tối.
Thỉnh thoảng các em tổ chức đi chơi trong
ngày gần Sài G̣n như Nhơn Trạch, Cần Giờ, Nhà
Bè...hay đi chơi xa như Vũng Tàu, Phan Rang, Ban Mê Thuột...
Họp mặt với các em lớp 12D8, Nguyễn
Trăi
Riêng Vũng Tàu, chúng tôi
đi rất nhiều lần, ít nhứt là một lần mỗi
năm.v́ em Chinh có một căn hộ ở
chung cư Sơn Thịnh ở băi sau. Mỗi lần đi
chúng tôi ở đó ba hoặc bốn ngày. Sáng và chiều, vợ
chồng tôi và các em chỉ băng qua đường là tới
băi biển, Buổi sáng, sau khi vẫy vùng trên mặt nước
độ một tiếng đồng hồ, chúng tối
kéo nhau vê pḥng tắm nước ngọt rồi đi
ăn sáng và uống cà phê. Buổi
trưa, chúng tôi ăn cơm ở ngoài rồi đi chợ
mua hải sản và về nhà nghỉ ngơi. Buổi chiều,
sau khi tắm biển, về nhà các em nữ chuẩn bị
bữa nhậu hải sản và sau đó là hát Karaoke tới
khuya.
Lần đi Ban Mê Thuột đầu tiên, mồng
4 Tết năm 2016, một kỷ nệm khó quên là một
nhóm chúng tôi bị kẹt thang máy hơn nửa giờ. Hôm
đó, nhân viên khách sạn c̣n nghỉ tết, chỉ có một
nữ nhân viên phụ trách tiếp tân không biết xoay sở
ra sao. Các em ở phía ngoài gọi cứu hộ nhưng chờ
măi chẳng ai tới. May nhờ em Thái Ḥa lanh trí dùng dao phay
cạy cửa thang máy và để một cái quạt máy thổi
vào trong khi chờ đợi cứu hộ tới. Chúng tôi đến
khu du lịch Buôn Đôn cỡi voi và ăn uống . Sau
đó, chúng tôi viếng một thác nước và chụp nhiều
ảnh lưu niệm ở đó. Lần đầu tiên
tôi uống rượu cần ở nhà chị Điệp,
chị của Kim Vân tại Buôn Hồ.
Hai năm sau chúng tôi đi lên Ban Mê Thuột một
lần nữa với các em Chinh, Sơn, Trang, Kim Vân và lần
này, chúng tôi đi lên đến Pleiku và Kontum. Chúng tôi viếng đập
thủy điện Ialy ở Pleiku,
cầu Treo và nhà thờ gỗ ở Kontum.
Tháng 3
năm 2017, chúng tôi đi Phan Rang theo 2 nhóm, một nhóm đi xe lửa
và nhóm kia đi xe hơi. Chúng tôi viếng Đồi Cát, Tháp
Chàm, làng gốm Bầu Trúc, ăn tối trên băi biển Ninh
Chữ và tắm biển ở vịnh Cam Ranh.
Tháng 4 năm 2016, gần 30 em cựu
học sinh Nguyễn Trăi đă nhận lời mời của
vợ chồng tôi xuống thị trấn Mỹ An , tinh Đồng Tháp để dự tiiệc
cưới của con trai tôi.
Tắm biển
Vũng Tàu buổi sáng
Chụp ảnh
với các em Nguyễn Trăi trước khách sạn ở Ban
Mê Thuột
Cỡi voi ở
Buôn Đôn
Nhà
thờ gỗ ở Kontum
Các
em cựu học sinh Nguyễn Trăi và tiệc cưới con
trai tôi
Trong đời dạy
học của tôi, ngoài các trường tư ở Sài G̣n và
Trung Tâm Giáo Dục Hồng Bàng, th́ ba trường trung học
Vĩnh B́nh, Trà Vinh; Ngô Quyền, Biên Ḥa và Nguyễn Trăi, Sài
G̣n đă để lại trong ḷng tôi những thân t́nh sâu
đậm không thể quên.
Chỉ cách Sài G̣n có 30
cây số, nên Biên Ḥa là nơi tôi thường trở lại
để t́m những kỷ niệm của 6 năm làm việc
ở đó trong cương vị thầy giáo cũng
như quân nhân. Mỗi lần ngồi xe chạy qua cầu
Đồng Nai, tôi cố nh́n để t́m ra dấu tích một
thời làm lính gác cầu ở đây,
Nhưng những lần
về Biên Ḥa họp mặt với các em cựu học sinh
Ngô Quyền tôi mới thấy kỷ niệm xưa sống
lại trong tôi. Sau khi bác sĩ Nguyễn Hồng Đức
bắc được nhịp cầu liên lạc giữa
tôi và các cựu học sinh Ngô Quyền, hằng năm khi
tôi về Việt Nam tôi và Đức thường lên Biên
Ḥa gặp lại các em cựu học sinh khóa 10 (1965-1972).
Các em thường họp
mặt khi có bạn ở Mỹ như Nguyễn Phùng
Phước, Nguyễn Ngọc Ẩn G và vợ là Nguyễn
Thị Ngọc Sương A, Nguyễn Thị Ngọc
Sương B, Huỳnh Đồng... hay ở Canada như Trần Huy
Hoàng về thăm quê nhà . Khi đó nếu
tôi đang ở Việt Nam, các em thường gọi
điện thoại hay gởi email mời tôi lên tham dự.
Thường các em tổ chức tại nhà em Trầm Ngọc
Sương v́ nhà em đó có sân rộng răi. Trong một lớp
có tới ba em nữ tên Sương nên để phân biệt
các em gọi là Sương A, Sương B và Sương Trầm.
Có khi các em tổ chức
tại một nhà hàng như Nhă Viên, Hoài Cỗ ...hay quán cà
phê như Cầu Mát. Qua các cuộc họp mặt này tôi gặp
lại các em học sinh cũ của ḿnh mà nếu không có
các dịp đó khi gặp nhau ngoài đường chắc
chắn tôi không thể nhận ra. Tôi cũng được
nghe kể lại cuộc sống của một số em
trong quá khứ cũng như hiện tại. Tôi vui khi biết
em nào đó đạt được những thành công và buồn
khi có một em gặp việc không may. Nếu em Nguyễn Hồng
Đức là nhịp cầu nối lại thân t́nh thầy
tṛ th́ Sương Trầm là người tổ chức các
cuộc họp mặt thầy tṛ và bạn học. Tôi thích
thú khi gặp được em Hạnh (Ốc Gạo) mà
tôi từng đọc những bài viết tếu tếu
trên các trang mạng hay trên facebook. Tôi nh́n thấy bằng
xương bằng thịt các cây viết Hoàng Duy Liệu,
Đỗ Công Luận thay v́ chỉ đọc trên trang web của
hội Ngô Quyền. Tôi ngưỡng mộ “cặp đôi
hoàn hảo” Ẩn G và Sương A và ước ǵ ḿnh trẻ
lại để hoán đổi vị trí thầy dạy học
của tṛ Nguyễn Phùng Phước để làm môn đệ
của vơ sư Nguyễn Phùng Phước. C̣n nữa những
em khác như Long, Khánh, Lập, Phi, Thu, Giàu, Cang... hay Phạm
Lan, Anh Đào, Nguyệt, Như...mỗi em một cuộc
đời b́nh thản hay thăng trầm khác nhau. Tôi không
biết trong số các em có ai có cuộc đời nhiều
thăng trầm như tôi không?
Thầy tṛ đứng trước
nhà hàng Nhă Viên 2013 (nguồn: trang tứ 1 tứ 4)
Họp
mặt tại nhà hàng Nhă Viên 2013 (nguồn: trang tứ 1 tứ
4)
Hội
ngộ trong nhà hàng ven sông Đồng Nai 2016(
nguồn: trang nhà Ngô Quyền)
Hoàng
Duy Liệu, Hạnh Ốc Gạo và thầy cô Ân 2016(nguồn:
trang nhà Ngô Quyền)
Họp
mặt ở nhà Sương Trầm 2017 (nguồn: trang tứ1
tứ 4)
Thầy
tṛ hàn huyên tại nhà Sương Trầm 2017 (nguồn: trang
tứ1 tứ4)
Nhưng tôi cũng không
bao giờ quên h́nh ảnh những em học sinh cũ của
tôi ở trường trung học Vĩnh B́nh, Trà Vinh trong những
năm cuối của thập niên 60 (1965-1969) v́ các em là những
học sinh đầu đời dạy học của tôi.
Đầu năm 2019, các em từ hải ngoại và trong
nước đă họp mặt đông đủ tại
nhà hàng Uyên Ương, thành phố Trà Vinh để đánh
dấu năm mà đa số các em đă bước vào tuổi
70. Thật là điều buồn cười và cũng là niềm
hạnh phúc của tôi khi tôi có những cụ ông và cụ
bà là học tṛ của ḿnh. Rất tiếc v́ bận việc
tôi không về kịp để cùng tham dự với các em.
Nhưng những
năm trước, khi về Việt Nam tôi xuống
thăm Trà Vinh ít nhứt là một lần.Tôi
đă gặp lại các em nam như
Phú, Giàu, Cầm, Hạnh,Vân, Châu, Huỳnh Trung
Đông... và các em nữ như Huôl, Hồng Hoa...
Họp
mặt đầu năm 2019 của các cựu học sinh
trung học Vĩnh B́nh
Cũng tại Trà Vinh
tôi cũng từng gặp lại các em học tṛ cũ của
trường trung học Vĩnh B́nh từ nước ngoài
về như Mỹ Linh, Hải từ Úc, Kiệt từ
Đức, Hưng từ Pháp và vợ chồng Đức,
Viên, Cẩm Vân cũng như Minh,Thời...từ
Mỹ...
Riêng vợ chồng
tôi và hai em Kiệt và Hưng thường đi chơi các tỉnh
ở miền Tây bằng xe hơi do Kiệt lái, đôi khi
có vợ chồng bạn tôi là Huỳnh Bá Lạc đi cùng.
Ở
nhà hàng Hương Đồng cùng các em học tṛ cũ ở
Trà Vinh
Đối với những
em Huỳnh Kim Hồng, Tạ Ngọc Linh, Quang Khải ở
Sài G̣n th́ hàng năm, mỗi lần về Việt Nam tôi
đều gặp các em để mối thâm t́nh thầy
tṛ không v́ thời gian mà phai nhạt. Đó là không kể những
em tôi gặp ở Mỹ như Sơn vá Định, vợ
chồng Huy.
.Thầy tṛ Trà Vinh tại café Đà Lạt Phố Sài G̣n.
Là thầy giáo, ngoài mối
thân t́nh với học tṛ tôi c̣n mối giao t́nh với các
đồng nghiệp. Những ngày đầu tiên trong đời
dạy học ở Trà Vinh tôi kết thân với hai đồng
nghiệp quê tại đó là Huỳnh Đạt Bửu dạy
Triết và Nguyễn Quang Hiền dạy Pháp Văn. Bửu
có hai người em cũng trong ngành giáo là Huỳnh Ngọc
Diêu dạy Quốc Văn ở Bến Tre và Huỳnh Ngọc
Côn dạy Lư Hoá ở G̣ Công. Hiền có chị dâu là chị
Tiếng cùng dạy chung với chúng tôi ở trường
trung học Vĩnh B́nh. Tôi cũng làm bạn với Nguyễn
B́nh Tưởng dạy Sử Địa ra trường
trước tôi một năm. Đồng thời tôi c̣n những
người bạn cùng khoá như Nguyễn Văn Quan, Huỳnh
Bá Lạc dạy Quốc Văn, Trà Văn Gởi dạy Vạn
Vật hay các khoá sau như Lương Văn Kiệt, Trần
Kịm Hoàng, Nguyễn Văn Lư dạy Lư Hoá, Trịnh
Văn Dĩ dạy Toán và Nguyễn Trung Hiếu dạy Vạn
Vật. Cũng phải kể thêm Nguyễn Văn Thành dạy
nhạc, người ở Vĩnh Long.
Sau hơn hai thập
niên xa xứ, lần đầu tiên trở về Việt
Nam tôi đă cố ư t́m gặp các bạn nào c̣n ở Việt
Nam để nối lại mối thân t́nh ngày xưa.
Nhưng thời gian không chờ đợi ai đâu. Ngoài Kiệt
mất trước 75, có bạn tôi may mắn gặp một
vài lần rồi cũng phải ra đi như anh Hiền,
Tưởng, Quan, Thành, Bửu, Lư. Những bạn c̣n lại
như Lạc ở Trà Vinh, Dĩ ở Sài G̣n th́ khi về
Việt Nam, tôi luôn t́m gặp để đi chơi hay
ăn uống. C̣n các bạn ở hải ngoại như Hiếu
ở Montreal, Canada , Hoàng ở Virginia và Gởi
ở North Carolina, Hoa Kỳ th́ thỉnh thoảng tôi mới
gặp hay điện thoại.
Họp
mặt: Ân, Hiếu, Dĩ và Hoàng năm 2015 tại Montreal,
Canada
Lạc,
Mỹ Huol, Bửu, Ân và Mai ở Trà Vinh
Ở trường Ngô
Quyền Biên Ḥa, mối dây liên lạc với đồng
nghiệp hơi lơng lẽo hơn v́ đa số giáo sư
đều từ Sài G̣n lên dạy, mỗi người
độ hai ngày, đầu tuần, giữa tuần hay cuối
tuần tùy yêu cầu của từng người nên ít gặp
nhau. Tôi và Trần Thái Hùng cùng dạy hai ngày thứ hai và thứ
ba và cùng đèo nhau trên xe lambretta của Hùng mỗi lần
đi về Sài G̣n-Biên Ḥa cũng như cùng đi ăn
cơm trưa, ngủ trưa tại nhà cô của Hùng nên
chúng tôi thân thiết hơn. Hiện Hùng ở Việt Nam và
chúng tôi thường gặp khi tôi về Việt Nam
chơi. Ngoài ra tôi c̣n chơi khá thân với Nguyễn Phi Long.
Trần Văn Phúc và Nguyễn Thành Dũng v́ cùng thuộc
nhóm thầy giáo trẻ. Trần Văn Phú, dạy sử địa
đẫ mất. Tôi gặp lại Nguyễn Phi Long ở
Mỹ và thường lên Biên Ḥa thăm Dũng khi tôi về
Việt Nam.. Tôi cũng thân với Tô
Văn Phú, dạy Vạn Vật v́ chúng tôi đồng khóa 5
ĐHSP.Phú, nay cũng đă mất.
C̣n khi tôi về Trung
Tâm Giáo Dục Hồng Bàng v́ thời giân dạy học ở
đây ngắn ngũi tôi chỉ chơi thân với anh Lâm Vơ
Huỳnh, giám đốc của Trung Tâm v́ chúng tôi là "bạn
ve chai" từ trước. Anh cũng định cư ở
Montreal với tôi và đă mất năm 2017.
Sau 1975, khi dạy ở
trường Nguyễn Trăi tôi có người bạn vong niên
là Trần Xuân Hải, dạy Lư v́ cũng là "bạn ve
chai": của tôi ở quận 4, ngoài Tâm làm ở Pḥng
Giáo Dục quận 4 và Tiến dạy cấp 2, Những
năm đầu tiên về Việt Nam, tôi t́m Hải
nhưng không gặp, gần đây tôi nghe tin Hải đẫ
mất, tôi có gặp lại Tâm và Tiến và đă nhậu với
hai bạn cố tri tới bến. Tiến nay ở Mỹ,
c̣n Tâm biệt vô âm tín.
Tôi cũng đă từng
mời các đồng nghiệp cũ ở Nguyễn Trăi
như các anh Cẩm, Mạnh, Khoan, Hiệu, Phùng, Bá, Toán, Chứng,
Tám...đến nhà hàng Hương Cau 1, quận 4 và Quán Tre ở
đường Cao Thắng để họp mặt ôn lại
những kỷ niệm cũ khi cùng dạy chung dưới
một mái trường. Một số anh đă đến
chia buồn với tôi khi mẹ tôi mất năm 2011.
Nhưng những thân
t́nh ruột thịt vẫn là những thứ t́nh cảm
thiêng liêng nhứt đối với tôi. Cha mẹ tôi sinh ra
6 người con, 5 trai và một gái. Tôi là con trai trưởng
nên khi bắt đầu đi dạy tôi đă dành nửa số
lương của ḿnh để phụ giúp gia đ́nh. Lúc
dạy học ở Trà Vinh từ 1965 đến 1969, mối
tháng tôi lănh khoảng 10 ngàn đồng th́ tháng nào tôi cũng
ra bưu điện gởi về gia đ́nh 5 ngàn đồng.
Sau này về Sài G̣n dạy thêm trường tư khấm
khá, phần lớn tiền kiếm được tôi
cũng đưa hết cho má tôi. Đến khi tôi lập
gia đ́nh, vợ tôi thường trách tôi sau không để
dành riêng ḿnh để lo cho vợ con mai sau. Thật t́nh, tôi
cũng thấy ḿnh có lỗi với vợ con, nhưng lúc
đó tôi nghỉ mính có nghề nghiệp vững chắc,
sau này mính có gia đ́nh th́ dư sức nuôi sống vợ
con. Nhưng không ngờ, một tháng sau ngày cưới, miền Nam mất và như
ông Vơ Văn Kiệt đă nói:"Ngày 30 tháng 4 có triệu
người vui và có triệu người buồn", tôi nằm
trong số triệu người buồn đó. 10 năm huy
hoàng, phong lưu của tôi (1965-1975) không c̣n nữa.
Hai người em trai
tôi đă mất, một người trong chiến tranh và một
người v́ bệnh. Anh em tôi chỉ c̣n 4 người:
tôi và em gái tôi ở Canada, hai em trai c̣n lại ở Việt Nam.
May mắn những đứa con của chúng cúng có nghề
nghiệp ổn định. Phần tôi với hai con, một
trai, một gái đều có gia đ́nh và cuộc sống tốt.
Thêm những đứa cháu nội, ngoại là những nguồn
vui của tuổi già sau một chuỗi dài thời gian ch́m
nổi theo vận nước.(Hết)
Lời chú của tác giả: Với thời gian, những danh
tính và sự kiện trong tập hồi kư này có thể sai lạc,
mong người đọc thông cảm bỏ qua hay đính
chánh giùm. Tôi chỉ muốn ghi lên đây những ǵ mà tôi, một
người sống trong miền Nam đă trải qua từ
thời niên thiếu đến tuổi "thất thập
cỗ lai hi". Tôi không oán trách ai, hận thù ai v́ những
ǵ tôi kể lại là sự thật và không ai có thể sửa
lại lịch sử theo ư muốn của ḿnh.
Sài G̣n ngày 6/6 năm
2019
•