Chương
kết- T́m lại thân t́nh cũ
Năm 2008, sau 22 năm xa xứ tôi trở
lại Việt Nam thăm mẹ tôi, khi đó đă 86
tuổi rồi. Trước đó vợ tôi đă trở
lại vài lần để thăm cha mẹ nàng rồi sau
đó để tiễn song thân nàng ra đi về nơi
miên viễn. Ba tôi đă mất năm 1992, chỉ hơn
một tháng trước khi vợ con tôi được sang
Canada.
Lần đó
để có cơ hội gặp lại những
người bạn cũ, học tṛ cũ và đánh
dấu ngày sum họp với người thân, tôi tổ
chức một tiệc sinh nhật ở khách sạn New
World.
Đến với vợ chồng tôi hôm đó
có mẹ tôi, hai con tôi, gia đ́nh hai đứa em trai tôi và
gia đ́nh các đứa em vợ tôi. Bạn tôi th́ có
Trịnh Văn Dĩ, Nguyễn Văn Quan. Huỳnh
Đạt Bửu, Nguyễn Văn Lư, Huỳnh Bá Lạc,
Từ Phán, Trần Thị Mỹ Ngọc...là đồng
nghiệp ở Trà Vinh; Vơ Tấn Định, Nguyễn Xuân
Dĩnh...bạn học cũ; một số đồng
ngiệp cũ dạy ở trường Nguyễn Trăi; học
tṛ cũ ở Trà Vinh có Nguyễn Thị Kim Huệ,
Trần Tuấn Kiệt...Riêng các đồng nghiệp và
học tṛ cũ ở trường Ngô Quyền, Biên Hoà và
học tṛ cũ ở trường Nguyễn Trăi tôi chưa
liên lạc được.
Buổi họp mặt sau nhiều thập
niên xa cách của hơn một trăm người
thật cảm động nhưng không thiếu phần
vui vẻ. Tôi đă nối lại mối thân t́nh với
người nhà, bạn bè, học tṛ mà nếu không liên lạc
trước, khi gặp ngoài đường chúng tôi không
nhận ra nhau được. Có những đứa cháu,
khi tôi rời Việt Nam chưa sinh ra đời.
Tôi cũng gặp lại những “camarades de
bouteille” cũ như Tiến, Tâm và bạn “cải tạo”
như Nghiêm Dũng. Tiếc rằng, sau này Nghiêm Dũng
bận đi chữa bệnh miễn phí cho người
nghèo nên tôi không có dịp gặp lại anh ấy.
Những kỷ niệm xưa sống lại
trong tôi mồn một như mới ngày hôm qua. Nhớ
một lần tôi và Tiến vào cửa hàng ăn uống
quận 4, uống bia hơi kèm mồi, Tiến ngồi quay
lưng ra ngoài nên không trông chừng được chiếc
xe đạp dựng ngoài cửa đến chừng đi
về, kẻ gian lấy mất xe, đành lội bộ
về nhà.
Tâm từng làm ở pḥng giáo dục quận 4
rồi công ty du lịch thành phố nhưng v́ nhậu
nhẹt với bạn bè nên không được thăng
tiến trên bước “hoạn lộ”.
Trong trại cải tạo, tôi là con gà đá
độ được Nghiêm Dũng dẫn đi
đấu cờ tướng với các con gà ở các
đội khác. Huấn luyện viên Nghiêm Dũng ra dấu
chỉ nước cho tôi thắng các đối thủ làm
họ tức tối v́ thua một tay cờ amateur như
tôi.
Cuối
năm 2009, tôi nhận được một email của
Nguyễn Hồng Đức, bác sĩ chuyên khoa lồng
ngực cho biết là học tṛ cũ của tôi, anh nhờ
xem trang web của Hội Ái Hữu Cựu Học Sinh Ngô
Quyền mới biết tôi đang ở Montreal, Canada
. Anh nói anh đă từng dự hội thảo quốc
tế các bác sĩ chuyên khoa lồng ngực tại nơi
tôi ở nhưng không biết tôi ở đó để
đến thăm. Tôi viết email trả lời và hỏi
anh ở tiểu bang nào của Mỹ. Anh email trả
lời anh ở Việt Nam và làm việc tại bệnh
viện Phạm Ngọc Thạch Sài G̣n.
Thế là
đầu năm 2010, khi tôi về Việt Nam th́
Đức hẹn tôi để đem xe hơi đến
đón vợ chồng tôi đi lên Biên Ḥa chơi. Anh chở
tôi đến nhà của anh Trần Trung Thu học cùng
lớp tứ 1. Thu không nhận ra tôi, hơi ngạc nhiên
khi gặp tôi nên nói chào anh. Đức nhắc: “Đây là
thầy Huỳnh Công Ân, dạy Toán lớp tụi ḿnh”, Thu
mới nhớ ra . Thật ra gần 40 năm đă
qua, những cậu học tṛ tuổi 16, 17 và ông thầy
trẻ ngoài 20 lúc đó, bây giờ th́ cũng đă thành những
ông già trên dưới 60, nếu gặp ngoài
đường làm sao nhận ra được. Thu đă
từng nối nghiệp giáo sư Toán của tôi nhưng
sau này để thích ứng với xă hội mới, anh
đổi nghề và hiện nay làm đại lư thuốc
Tây, có vẻ khấm khá lắm.
Thu gọi điện thoại cho một số bạn
học cũ báo tin có tôi về thăm Biên Ḥa, không quên
gọi họ đến nhà hàng Hoài Cổ bên bờ sông
Đồng Nai họp mặt. Thu và hai vợ chồng tôi
lên xe của Đức đến nơi hẹn. Một
lúc sau, mọi người lần lượt đến.
Qua
sự giới thiệu của Đức và Thu, tôi gặp
lại Trần Thành Lập, Nguyễn Phùng Phước và
một số học sinh cũ khác mà tôi không nhớ tên.
Riêng Phước ở Mỹ về và là rể của quán
ăn Thu Hà. Anh nầy, dù ngày nay đă lớn tuổi
nhưng vẫn c̣n nét đẹp trai, hèn ǵ đă lọt vào
đôi mắt xanh của giai nhân quán Thu Hà. Tôi c̣n
được biết Phước là một vơ sư. C̣n
Trần Thành Lập được coi là liên lạc viên
của nhóm.
Thầy
tṛ có biết bao chuyện để hàn huyên sau 40 năm
vật đổi, sao dời . Chúng tôi hỏi
thăm về cuộc sống. Có những mẩu
đời thành công như Đức và Thu. Có mẩu
đời bay bướm, hào hoa như Phước. Có
những mẩu đời thăng trầm như Lập
và tôi. Chúng tôi đă ghi lại h́nh ảnh cuộc gặp
gỡ này bằng máy ảnh.
Nếu
không liên lạc được với Đức th́ tôi
không có cuộc hội ngộ này . Tôi cảm
thấy ấm ḷng v́ trong buổi hoàng hôn của cuộc
đời, tôi t́m lại được sự nồng
ấm của t́nh thầy tṛ. Trong một xă hội băng
hoại về mọi mặt hiện nay, những
người học tṛ cũ của tôi vẫn c̣n giữ được
tinh thần tôn sư trọng đạo. Điều này
khiến tôi nghĩ rằng ḿnh đă không sai lầm khi
chọn nghề dạy học.
Lần
trở về VN năm 2013, một niềm vui mới
đến với tôi là việc gặp lại các học
sinh cũ của tôi ở trường Nguyễn Trăi, Sài G̣n.
Vốn
sống ở quận 4 và dạy học ở Nguyễn
Trăi thuộc địa bàn quận 4, thế mà 5 năm
kể từ năm đầu tiên trở về VN, tôi
đă gặp lại các học sinh cũ ở Trà Vinh, Biên
Ḥa nhưng chưa gặp lại một học sinh cũ
nào của Nguyễn Trăi dù biết rằng các em đang
ở đâu đây trong quận 4 .
T́nh
cờ một hôm mở mail tôi nhận được mail
của em Nguyễn Thị Diễm, là cựu học sinh
Nguyễn Trăi cho biết đă thấy tên tôi trên Diễn
đàn Nguyẽn Trăi ở Hoa Kỳ. Nhờ đó tôi đă
bắt liên lạc được với các em cựu
học sinh Nguyễn Trăi sau ba thập niên tôi rời
trường.
Buổi
gặp gỡ đầu tiên là tại quán cà phê Trung Nguyên,
đường Hoàng Diệu, quận 4. Các em Thu Nguyệt,
Bùi Đức Hưng, hai em nữa tôi quên tên (NT71) và em Bich
(NT73) đă phải chờ tôi hơn nửa giờ v́ tôi
về từ chuyến đi chơi ở Cần Giờ.
Ngoài em Bích có học với tôi c̣n 4 em kia tuy không có học
với tôi nhưng biết tôi v́ niên khóa 77-78 là năm
cuối của các em ở Nguyễn Trăi cũng là năm
đầu tiên tôi về dạy ở Nguyễn Trăi sau khi ra
trại học tập cải tạo và được cho
dạy lại.
Vài
hôm sau Bích, ở gần nhà tôi, phone mời tôi đi dự
tiệc đầy tháng con của em Thanh Long (NT73) ở nhà
hàng Làng Nướng Nam Bộ ở đường
Nguyễn Thị Diệu, quận 3 . Khi hai vợ
chồng tôi đến nơi th́ rất đông các em NT73
cùng ngồi một bàn dài đứng lên chào mừng chúng tôi
sau khi Bích cho biết tôi từ Canada về . Buổi
tiệc tối đó thật vui vẻ và đầm ấm
t́nh thầy tṛ. Các em không ngớt đến chụp
ảnh bên tôi .
Một
hôm khác, vào buổi sáng, tôi đi tập thể dục
về và vừa tắm rửa xong th́ Bích gọi tôi nói
sẽ ghé chở tôi tới nhà Thái Ḥa (NT73) uống cà phê
với một số em NT73 tại đó. Thật bất
ngờ, nhà Thái Ḥa ở gần quán cà phê Góc, góc
đường số 48 và đường Vĩnh Hội,
nơi mà sáng nào tôi cũng ngồi uống cà phê với
mấy đứa em vợ.
Ngày
thứ bảy 6-4, các em NT73 tổ chức đi chơi dă
ngoại ở khu du lịch sinh thái Bằng Lăng Tím,
quận Nhơn Trach, tỉnh Đồng Nai (Biên Ḥa cũ).
Khoảng hơn 20 em và vợ chồng chúng tôi đi trên 4
chiếc xe hơi: Audi của Long, các em dành vinh dự cho
vợ chồng tôi ngồi trên xe này, Kia của Chinh.
Mitsubishi của Thái Ḥa và Toyota của Sơn. Đoàn xe chúng
tôi trực chỉ hầm Thủ Thiêm bằng ngă cầu
Calmette. Không may, khi gần tới địa điểm du
lịch th́ ba chiếc xe đi trước do xe Thái Hoà
dẫn đầu bi công an gọi lại v́ chạy quá
tốc độ. May mắn, xe Long chay sau cùng nên thoát
nạn. Sau gần một giờ đồng hồ lập
biên bản, đ̣an xe mới được công an cho phép
tiếp tục lên đường nhưng bằng lái
của Ḥa, Chinh và Sơn bị công an giữ lại chờ
nộp phạt xong mới trả lại. Nghe nói số
tiền phạt 3 xe là khoảng 5 triệu VND (tương
đương 250 US).
Tới
khu Bằng Lăng Tím, chúng tôi đậu xe bên này bờ sông
và một chiếc thuyền khá lớn đưa hết
chúng tôi qua bên kia bờ. Chúng tôi chọn một căn nhà lá
lớn, trải nylon trên sàn xi măng và các em nữ bắt
đầu dọn thức ăn ra. Chúng tôi ăn uống và
vui vẻ chuyện tṛ. Ai muốn nằm nghỉ th́
mướn vơng, ai muốn chèo thuyền th́ mướn
thuyền. Chúng tôi vui chơi đến chiều mới lên
xe trở về. Phước bất trùng lai, họa vô
đơn chí, nếu bận đi xe của Long không bi
phạt th́ bận về khi ở trên phà Cát Lái, chiếc xe
deluxe mới cáu cạnh của Long bi xe taxi quét trúng khi
chuẩn bị lên bờ . Chắc chắn là Long xót
ruột cho chiếc xe cưng của ḿnh!
Về
đến địa điểm tập trung ở nhà Thái
Ḥa, chúng tôi lai quây quần làm một cử cà phê chiều.
Chưa đủ, mọi người c̣n kéo tới quán Hàng
Dương ở đường số 48 gần đó làm
một chầu nhậu nữa.
Ngày
chủ nhật 14-4, 3 ngày trước khi tôi lên máy bay
trở về Canada, Thu Nguyệt nhắn tin cho tôi mời
vợ chồng tôi đi ăn buffet ở nhà hàng Parkson
đường Lê Thánh Tôn, quận 1. Nơi đây tôi
gặp các em cựu hoc sinh NT71, NT72 và đông đảo
nhất là các em NT73 . Thật là vui.
Chưa
hết, tối đó các em c̣n hẹn gặp tôi tại sân
trước nhà Thái Ḥa để uống một cử cà
phê tạm biệt với tôi . Một số em
tặng tôi vài món quà lưu niệm .
Các em cựu học sinh Nguyễn
Trăi NT71, NT72 và NT73 đă cho tôi sống lại t́nh cảm
thầy tṛ đầm ấm trong những ngày đầu
tiên tái ngộ với các em.
Liên tiếp trong những năm sau
đó lần nào về Việt Nam tôi cũng thường
xuyên gặp các em cựu học sinh Nguyễn Trăi, khi th́
uống cà phê sáng, khi th́ ăn uống buổi tối.
Thỉnh thoảng các em tổ chức đi chơi trong
ngày gần Sài G̣n như Nhơn Trạch, Cần Giờ, Nhà
Bè...hay đi chơi xa như Vũng Tàu, Phan Rang, Ban Mê
Thuột...
Họp mặt
với các em lớp 12D8, Nguyễn Trăi
Riêng Vũng Tàu, chúng tôi đi
rất nhiều lần, ít nhứt là một lần
mỗi năm.v́ em Chinh có một căn hộ ở
chung cư Sơn Thịnh ở băi sau. Mỗi lần đi
chúng tôi ở đó ba hoặc bốn ngày. Sáng và chiều,
vợ chồng tôi và các em chỉ băng qua
đường là tới băi biển, Buổi sáng, sau khi
vẫy vùng trên mặt nước độ một
tiếng đồng hồ, chúng tối kéo nhau vê pḥng
tắm nước ngọt rồi đi ăn sáng và
uống cà phê. Buổi trưa, chúng tôi ăn cơm
ở ngoài rồi đi chợ mua hải sản và về
nhà nghỉ ngơi. Buổi chiều, sau khi tắm biển,
về nhà các em nữ chuẩn bị bữa nhậu
hải sản và sau đó là hát Karaoke tới khuya.
Lần đi Ban Mê Thuột đầu tiên,
mồng 4 Tết năm 2016, một kỷ nệm khó quên là
một nhóm chúng tôi bị kẹt thang máy hơn nửa
giờ. Hôm đó, nhân viên khách sạn c̣n nghỉ tết,
chỉ có một nữ nhân viên phụ trách tiếp tân không
biết xoay sở ra sao. Các em ở phía ngoài gọi cứu
hộ nhưng chờ măi chẳng ai tới. May nhờ em
Thái Ḥa lanh trí dùng dao phay cạy cửa thang máy và để
một cái quạt máy thổi vào trong khi chờ đợi
cứu hộ tới. Chúng tôi đến khu
du lịch Buôn Đôn cỡi voi và ăn uống . Sau đó,
chúng tôi viếng một thác nước và chụp nhiều
ảnh lưu niệm ở đó. Lần đầu tiên
tôi uống rượu cần ở nhà chị Điệp,
chị của Kim Vân tại Buôn Hồ.
Hai năm sau chúng tôi đi lên Ban Mê Thuột
một lần nữa với các em Chinh, Sơn, Trang, Kim Vân
và lần này, chúng tôi đi lên đến Pleiku và Kontum. Chúng
tôi viếng đập thủy điện Ialy ở
Pleiku, cầu Treo và nhà thờ gỗ ở Kontum.
Tháng 3 năm 2017, chúng tôi đi Phan Rang
theo 2 nhóm, một nhóm đi xe lửa và nhóm kia đi
xe hơi. Chúng tôi viếng Đồi Cát, Tháp Chàm, làng
gốm Bầu Trúc, ăn tối trên băi biển Ninh Chữ
và tắm biển ở vịnh Cam Ranh.
Tháng 4 năm 2016, gần 30 em cựu học
sinh Nguyễn Trăi đă nhận lời mời của
vợ chồng tôi xuống thị trấn Mỹ An , tinh
Đồng Tháp để dự tiiệc cưới
của con trai tôi.
Tắm biển
Vũng Tàu buổi sáng
Chụp ảnh
với các em Nguyễn Trăi trước khách sạn ở Ban
Mê Thuột
Cỡi voi ở Buôn
Đôn
Nhà thờ gỗ
ở Kontum
Các em cựu
học sinh Nguyễn Trăi và tiệc cưới con trai tôi
Trong đời dạy học của tôi, ngoài các
trường tư ở Sài G̣n và Trung Tâm Giáo Dục
Hồng Bàng, th́ ba trường trung học Vĩnh B́nh, Trà
Vinh; Ngô Quyền, Biên Ḥa và Nguyễn Trăi, Sài G̣n đă
để lại trong ḷng tôi những thân t́nh sâu đậm
không thể quên.
Chỉ cách Sài G̣n có 30 cây số, nên Biên Ḥa là
nơi tôi thường trở lại để t́m
những kỷ niệm của 6 năm làm việc ở
đó trong cương vị thầy giáo cũng như quân
nhân. Mỗi lần ngồi xe chạy qua
cầu Đồng Nai, tôi cố nh́n để t́m ra dấu
tích một thời làm lính gác cầu ở đây,
Nhưng những lần về Biên Ḥa họp
mặt với các em cựu học sinh Ngô Quyền tôi
mới thấy kỷ niệm xưa sống lại trong
tôi. Sau khi bác sĩ Nguyễn Hồng Đức bắc
được nhịp cầu liên lạc giữa tôi và các
cựu học sinh Ngô Quyền, hằng năm khi tôi về
Việt Nam tôi và Đức thường lên Biên Ḥa gặp
lại các em cựu học sinh khóa 10 (1965-1972).
Các em thường họp mặt khi có bạn
ở Mỹ như Nguyễn Phùng Phước, Nguyễn
Ngọc Ẩn G và vợ là Nguyễn Thị Ngọc
Sương A, Nguyễn Thị Ngọc Sương B,
Huỳnh Đồng... hay ở Canada như
Trần Huy Hoàng về thăm quê nhà . Khi đó
nếu tôi đang ở Việt Nam, các em thường
gọi điện thoại hay gởi email mời tôi lên
tham dự. Thường các em tổ chức tại nhà em
Trầm Ngọc Sương v́ nhà em đó có sân rộng răi.
Trong một lớp có tới ba em nữ tên Sương nên
để phân biệt các em gọi là Sương A,
Sương B và Sương Trầm.
Có khi các em tổ chức tại một nhà hàng
như Nhă Viên, Hoài Cỗ ...hay quán cà phê như Cầu Mát. Qua
các cuộc họp mặt này tôi gặp lại các em học
sinh cũ của ḿnh mà nếu không có các dịp đó khi
gặp nhau ngoài đường chắc chắn tôi không
thể nhận ra. Tôi cũng được nghe kể
lại cuộc sống của một số em trong quá
khứ cũng như hiện tại. Tôi vui khi biết em
nào đó đạt được những thành công và
buồn khi có một em gặp việc không may. Nếu em
Nguyễn Hồng Đức là nhịp cầu nối
lại thân t́nh thầy tṛ th́ Sương Trầm là
người tổ chức các cuộc họp mặt
thầy tṛ và bạn học. Tôi thích thú khi gặp
được em Hạnh (Ốc Gạo) mà tôi từng
đọc những bài viết tếu tếu trên các trang
mạng hay trên facebook. Tôi nh́n thấy bằng xương
bằng thịt các cây viết Hoàng Duy Liệu, Đỗ
Công Luận thay v́ chỉ đọc trên trang web của
hội Ngô Quyền. Tôi ngưỡng mộ “cặp đôi hoàn
hảo” Ẩn G và Sương A và ước ǵ ḿnh trẻ
lại để hoán đổi vị trí thầy dạy
học của tṛ Nguyễn Phùng Phước để làm
môn đệ của vơ sư Nguyễn Phùng Phước. C̣n
nữa những em khác như Long, Khánh, Lập, Phi, Thu, Giàu,
Cang... hay Phạm Lan, Anh Đào, Nguyệt, Như...mỗi em
một cuộc đời b́nh thản hay thăng trầm
khác nhau. Tôi không biết trong số các em có ai có cuộc
đời nhiều thăng trầm như tôi không?
Thầy tṛ đứng trước
nhà hàng Nhă Viên 2013 (nguồn: trang tứ 1 tứ 4)
Họp mặt
tại nhà hàng Nhă Viên 2013 (nguồn: trang tứ 1 tứ 4)
Hội ngộ
trong nhà hàng ven sông Đồng Nai 2016( nguồn: trang nhà
Ngô Quyền)
Hoàng Duy Liệu,
Hạnh Ốc Gạo và thầy cô Ân 2016(nguồn: trang nhà
Ngô Quyền)
Họp mặt
ở nhà Sương Trầm 2017 (nguồn: trang tứ1
tứ 4)
Thầy tṛ hàn huyên
tại nhà Sương Trầm 2017 (nguồn: trang tứ1
tứ4)
Nhưng tôi cũng không bao giờ quên h́nh ảnh những
em học sinh cũ của tôi ở trường trung
học Vĩnh B́nh, Trà Vinh trong những năm cuối
của thập niên 60 (1965-1969) v́ các em là những học
sinh đầu đời dạy học của tôi.
Đầu năm 2019, các em từ hải ngoại và trong
nước đă họp mặt đông đủ tại
nhà hàng Uyên Ương, thành phố Trà Vinh để đánh
dấu năm mà đa số các em đă bước vào
tuổi 70. Thật là điều buồn cười và
cũng là niềm hạnh phúc của tôi khi tôi có những
cụ ông và cụ bà là học tṛ của ḿnh. Rất
tiếc v́ bận việc tôi không về kịp để
cùng tham dự với các em.
Nhưng những năm trước, khi về
Việt Nam tôi xuống thăm Trà Vinh ít nhứt là
một lần.Tôi đă gặp lại các em nam
như Phú, Giàu, Cầm, Hạnh,Vân, Châu, Huỳnh
Trung Đông... và các em nữ như Huôl, Hồng Hoa...
Họp mặt
đầu năm 2019 của các cựu học sinh trung
học Vĩnh B́nh
Cũng tại Trà Vinh tôi cũng từng gặp
lại các em học tṛ cũ của trường trung
học Vĩnh B́nh từ nước ngoài về như
Mỹ Linh, Hải từ Úc, Kiệt từ Đức,
Hưng từ Pháp và vợ chồng Đức, Viên, Cẩm
Vân cũng như Minh,Thời...từ Mỹ...
Riêng vợ chồng tôi và hai em Kiệt và Hưng
thường đi chơi các tỉnh ở miền Tây
bằng xe hơi do Kiệt lái, đôi khi có vợ chồng
bạn tôi là Huỳnh Bá Lạc đi cùng.
Ở nhà hàng
Hương Đồng cùng các em học tṛ cũ ở Trà
Vinh
Đối với những em Huỳnh Kim
Hồng, Tạ Ngọc Linh, Quang Khải ở Sài G̣n th́ hàng
năm, mỗi lần về Việt Nam tôi đều
gặp các em để mối thâm t́nh thầy tṛ không v́
thời gian mà phai nhạt. Đó là không kể những em
tôi gặp ở Mỹ như Sơn vá Định, vợ chồng
Huy.
.Thầy tṛ Trà
Vinh tại café Đà Lạt Phố Sài G̣n.
Là thầy giáo, ngoài mối thân t́nh với học
tṛ tôi c̣n mối giao t́nh với các đồng nghiệp.
Những ngày đầu tiên trong đời dạy học
ở Trà Vinh tôi kết thân với hai đồng nghiệp
quê tại đó là Huỳnh Đạt Bửu dạy
Triết và Nguyễn Quang Hiền dạy Pháp Văn. Bửu
có hai người em cũng trong ngành giáo là Huỳnh Ngọc
Diêu dạy Quốc Văn ở Bến Tre và Huỳnh
Ngọc Côn dạy Lư Hoá ở G̣ Công. Hiền có chị dâu là
chị Tiếng cùng dạy chung với chúng tôi ở trường
trung học Vĩnh B́nh. Tôi cũng làm bạn với
Nguyễn B́nh Tưởng dạy Sử Địa ra
trường trước tôi một năm. Đồng
thời tôi c̣n những người bạn cùng khoá như
Nguyễn Văn Quan, Huỳnh Bá Lạc dạy Quốc
Văn, Trà Văn Gởi dạy Vạn Vật hay các khoá sau
như Lương Văn Kiệt, Trần Kịm Hoàng,
Nguyễn Văn Lư dạy Lư Hoá, Trịnh Văn Dĩ
dạy Toán và Nguyễn Trung Hiếu dạy Vạn Vật.
Cũng phải kể thêm Nguyễn Văn Thành dạy
nhạc, người ở Vĩnh Long.
Sau hơn hai thập niên xa xứ, lần
đầu tiên trở về Việt Nam tôi đă cố ư
t́m gặp các bạn nào c̣n ở Việt Nam để
nối lại mối thân t́nh ngày xưa. Nhưng thời
gian không chờ đợi ai đâu. Ngoài Kiệt mất
trước 75, có bạn tôi may mắn gặp một vài
lần rồi cũng phải ra đi như anh Hiền,
Tưởng, Quan, Thành, Bửu, Lư. Những bạn c̣n
lại như Lạc ở Trà Vinh, Dĩ ở Sài G̣n th́ khi
về Việt Nam, tôi luôn t́m gặp để đi chơi
hay ăn uống. C̣n các bạn ở hải ngoại
như Hiếu ở Montreal, Canada , Hoàng ở Virginia
và Gởi ở North Carolina, Hoa Kỳ th́ thỉnh thoảng
tôi mới gặp hay điện thoại.
Họp mặt: Ân,
Hiếu, Dĩ và Hoàng năm 2015 tại Montreal, Canada
Lạc, Mỹ
Huol, Bửu, Ân và Mai ở Trà Vinh
Ở trường Ngô Quyền Biên Ḥa, mối dây
liên lạc với đồng nghiệp hơi lơng lẽo
hơn v́ đa số giáo sư đều từ Sài G̣n lên
dạy, mỗi người độ hai ngày, đầu
tuần, giữa tuần hay cuối tuần tùy yêu cầu
của từng người nên ít gặp nhau. Tôi và Trần
Thái Hùng cùng dạy hai ngày thứ hai và thứ ba và cùng
đèo nhau trên xe lambretta của Hùng mỗi lần đi
về Sài G̣n-Biên Ḥa cũng như cùng đi ăn cơm
trưa, ngủ trưa tại nhà cô của Hùng nên chúng tôi
thân thiết hơn. Hiện Hùng ở Việt Nam và chúng tôi
thường gặp khi tôi về Việt Nam chơi. Ngoài ra
tôi c̣n chơi khá thân với Nguyễn Phi Long. Trần Văn
Phúc và Nguyễn Thành Dũng v́ cùng thuộc nhóm thầy giáo
trẻ. Trần Văn Phú, dạy sử địa
đẫ mất. Tôi gặp lại Nguyễn Phi Long ở
Mỹ và thường lên Biên Ḥa thăm Dũng khi tôi về
Việt Nam.. Tôi cũng thân với Tô Văn Phú,
dạy Vạn Vật v́ chúng tôi đồng khóa 5
ĐHSP.Phú, nay cũng đă mất.
C̣n khi tôi về Trung Tâm Giáo Dục Hồng Bàng v́
thời giân dạy học ở đây ngắn ngũi tôi
chỉ chơi thân với anh Lâm Vơ Huỳnh, giám đốc
của Trung Tâm v́ chúng tôi là "bạn ve chai" từ
trước. Anh cũng định cư ở Montreal
với tôi và đă mất năm 2017.
Sau 1975, khi dạy ở trường Nguyễn
Trăi tôi có người bạn vong niên là Trần Xuân Hải,
dạy Lư v́ cũng là "bạn ve chai": của tôi
ở quận 4, ngoài Tâm làm ở Pḥng Giáo Dục quận 4
và Tiến dạy cấp 2, Những năm đầu tiên
về Việt Nam, tôi t́m Hải nhưng không gặp,
gần đây tôi nghe tin Hải đẫ mất, tôi có
gặp lại Tâm và Tiến và đă nhậu với hai
bạn cố tri tới bến. Tiến nay ở Mỹ,
c̣n Tâm biệt vô âm tín.
Tôi cũng đă từng mời các đồng
nghiệp cũ ở Nguyễn Trăi như các anh Cẩm,
Mạnh, Khoan, Hiệu, Phùng, Bá, Toán, Chứng,
Tám...đến nhà hàng Hương Cau 1, quận 4 và Quán Tre
ở đường Cao Thắng để họp mặt
ôn lại những kỷ niệm cũ khi cùng dạy chung
dưới một mái trường. Một số anh đă
đến chia buồn với tôi khi mẹ tôi mất năm
2011.
Nhưng những thân t́nh ruột thịt vẫn
là những thứ t́nh cảm thiêng liêng nhứt đối
với tôi. Cha mẹ tôi sinh ra 6 người con, 5 trai và
một gái. Tôi là con trai trưởng nên khi bắt
đầu đi dạy tôi đă dành nửa số
lương của ḿnh để phụ giúp gia đ́nh. Lúc
dạy học ở Trà Vinh từ 1965 đến 1969,
mối tháng tôi lănh khoảng 10 ngàn đồng th́ tháng nào tôi
cũng ra bưu điện gởi về gia đ́nh 5 ngàn
đồng. Sau này về Sài G̣n dạy thêm trường
tư khấm khá, phần lớn tiền kiếm
được tôi cũng đưa hết cho má tôi.
Đến khi tôi lập gia đ́nh, vợ tôi thường
trách tôi sau không để dành riêng ḿnh để lo cho vợ
con mai sau. Thật t́nh, tôi cũng thấy ḿnh có lỗi
với vợ con, nhưng lúc đó tôi nghỉ mính có
nghề nghiệp vững chắc, sau này mính có gia đ́nh
th́ dư sức nuôi sống vợ con. Nhưng không ngờ,
một tháng sau ngày cưới, miền Nam
mất và như ông Vơ Văn Kiệt đă nói:"Ngày 30
tháng 4 có triệu người vui và có triệu người
buồn", tôi nằm trong số triệu người
buồn đó. 10 năm huy hoàng, phong lưu của tôi
(1965-1975) không c̣n nữa.
Hai người em trai tôi đă mất, một
người trong chiến tranh và một người v́
bệnh. Anh em tôi chỉ c̣n 4 người: tôi và em gái tôi
ở Canada, hai em trai c̣n lại ở Việt Nam. May mắn
những đứa con của chúng cúng có nghề nghiệp
ổn định. Phần tôi với hai con, một trai,
một gái đều có gia đ́nh và cuộc sống
tốt. Thêm những đứa cháu nội, ngoại là
những nguồn vui của tuổi già sau một chuỗi
dài thời gian ch́m nổi theo vận nước.(Hết)
Lời chú của tác giả: Với thời gian, những danh
tính và sự kiện trong tập hồi kư này có thể sai
lạc, mong người đọc thông cảm bỏ qua
hay đính chánh giùm. Tôi chỉ muốn ghi lên đây những
ǵ mà tôi, một người sống trong miền Nam đă
trải qua từ thời niên thiếu đến tuổi
"thất thập cỗ lai hi". Tôi không oán trách ai,
hận thù ai v́ những ǵ tôi kể lại là sự
thật và không ai có thể sửa lại lịch sử
theo ư muốn của ḿnh.
Sài G̣n ngày 6/6 năm 2019