Chương
6 - Tuổi
trẻ
trong thời
chinh chiến
Cuối năm 1967, tôi đang dạy học
ở
trường
trung học
công lập Vĩnh B́nh,
Trà Vinh th́ nhận
được
lệnh gọi nhập ngũ khóa 27 sinh viên sĩ
quan trừ
bị Thủ Đức. Cùng có lệnh gọi như tôi có anh Trần Kim Hoàng dạy Lư Hóa, anh Nguyễn Văn Tâm dạy Anh Văn bên trường công lập và anh Văn Tường dạy Quốc Văn bên trường bán công. Biết rằng, làm trai trong thời loạn th́ nhiệm vụ phải bảo vệ quê hương, nhưng
đang làm thầy
giáo sống êm đềm cạnh bảng đen, phấn trắng và với sự kính yêu của học tṛ, nay phải từ giả môi trường thân thương đó lên
đường
cầm súng xông vào lửa đạn, làm sao tôi không tránh khỏi nỗi buồn.
Trước ngày lên đường trở về Sài G̣n để tŕnh diện nhập ngũ, mỗi lớp có tôi dạy đều tổ chức tiệc tiễn đưa hay đêm lửa trại từ giả tôi.
Buổi
chia tay nào mà không đầy nước mắt,
nhứt là các em nữ dễ cảm xúc v́ các em đều biết: xưa nay chinh chiến mấy ai về!
Nhưng
có quyến luyến nhau đến mấy
th́ giờ
phút xa cách nhau cũng phải đến. Một ngày gần Noel năm 1967, tôi lấy chiếc xe Honda 67 chở ba: Hoàng, Tưởng và tôi từ Trà Vinh về Sài G̣n. Tôi và Hoàng đi nhập ngũ c̣n Tưởng về Sài G̣n nghỉ phép.
Có
một sự bất công trong việc sắp xếp gọi nhập ngú các người trong ngành giáo dục thời đó. Khi bộ Quốc Pḥng đưa công văn
sang Bộ Giáo Dục để chọn số giáo sư nhập ngũ th́ những vị có thẩm quyền ở Bộ Giáo Dục
lư luận
rằng: nên cho nhập ngũ những người trẻ tuổi nhất v́ họ chưa nắm những chức vụ quan trọng trong ngành và những người lớn tuổi nhứt v́ nếu không th́ họ sẽ quá tuổi động viên. Rốt cuộc rồi th́ những người ở lứa tuổi lưng chừng không phải đi học sĩ quan v́ đến khi ông Trần Văn Hương lên làm thủ tướng, ông ban hành sắc lệnh cho động viên tại chỗ các giáo chức th́ mấy ông ở tuổi lưng chừng đó chỉ đi học 9 tuần cơ bản quân sự ở các Trung Tâm Huấn Luyên binh sĩ rồi trở về dạy học lại. Năm đó tôi mới 23 tuổi nên lọt vào danh sách nhóm trẻ tuổi nhất
phải
học khóa sĩ quan
và ra đơn vị.
Một số vị giáo sư lớn tuổi như các thầy Vơ Thế Hào, Nguyễn Thanh Liêm, Trần Bích Lan...th́ rơi vào nhóm già
nhứt đi học sĩ quan. Sau 1975, nhóm trẻ nhứt và già nhứt phải bị đi tù cải tạo v́ là sĩ quan, c̣n những ông "lưng chừng" đó , khỏi phải đi v́ mấy ông ấy chỉ là "binh nhi".
Tôi
tŕnh diện
tại sân vận đông Cộng Ḥa ở quận 5. Khi các chiếc xe GMC chở đám tân binh chúng tôi di chuyển trong thành phố để lên Trung Tâm 3 Tuyển Mộ Và Nhập Ngũ th́ tội nghiệp các anh cảnh sát đứng gác trên lộ tŕnh của những xe này bị các anh em tân binh trút sự bất b́nh nhứt thời của họ bằng cách ném các vỏ
lon nước
ngọt, mẩu bánh ḿ hay gói xôi đang
ăn dỡ vào người. Những người sắp cầm súng ra mặt trận cho rằng những anh cảnh sát được ân huệ ở lại hậu phương an toàn c̣n họ phải sắp sửa đối diện với cái chết. Tôi nghỉ rằng trong một xă hội phải có sự phân công, nhiệm vụ những anh cảnh sát là giữ an ninh ở hậu phương, thiếu mấy anh đó cũng không
được
dù cũng có những
sự chạy chọt để được vào cảnh sát khỏi đi lính tác chiến.
Đến Trung Tâm 3 Tuyển Mộ và Nhập Ngũ, sau khi điểm danh, chúng tôi được phát chiếu, mùng , mền và các đồ dùng cần thiết khác rồi được chỉ định khu ở. Mỗi dăy pḥng ở gồm nhiều giường sắt hai tầng. Nhóm thầy giáo chúng tôi ở những dăy pḥng gần nhau. Buổi chiều, theo tiếng kẻng chúng tôi tập họp ăn cơm ở nhà bàn. Tôi không thể nào nuốt trôi chén cơm màu hơi xanh
v́ được
thêm vitamin với
món cá mối
tanh tanh. Tôi đành bỏ đi và vào câu lạc bộ
ăn cơm sườn. Tôi tự trách sao ḿnh không thể thích ứng với hoàn cảnh sống mới. Vào đây tôi vẫn nhớ tới dĩa ḅ kho thơm phức ở quán Thanh Bạch trên đại lộ Lê Lợi hay tô bún suông nóng hổi ở nhà hàng Thanh Thế trên đường Nguyễn Trung Trực ở Sài G̣n hoặc tràng nem nướng ngon tuyệt của bà bán gánh trước nhà hàng Lạc Viên ở Trà Vinh.
Buổi tối các tân binh ngồi quây quần nhau trên giường ca hát hay đánh bài. Đi
đâu họ
đều mang theo cái mền mà trại phát cho ḿnh. Có anh bị mất cái mền, th́ tiếp sau đó có người khác bị mất và sự mất mát nầy trở thành dây chuyền. Anh nào bị mất mền th́ sẽ đánh cắp mền của người nào lơ đễnh. Nếu ai mất mền đi báo cáo với trại th́ sẽ bị nhốt. Đó là kỷ luật quân đội. Được vài người đến trước cho biết chuyện này nên tôi giữ kỷ chiếc mền của ḿnh, Có anh ngồi đánh bài nhưng không quên
lót chiếc
mền dưới đít ḿnh cho chắc ăn.
Ngày
hôm sau, mọi
người
được
gọi đi khám sức khoẻ.
Một
ông bác sĩ và một anh y tá quân y khám từng anh tân binh trần truồng như nhộng. Anh y tá cân sức nặng, đo chiều cao và ṿng ngực, c̣n ông bác sĩ th́ nh́n và nắn bóp khắp nơi trên người anh lính mới. Nếu một người không có bệnh hoạn ǵ nhưng chỉ số pignet trên 30 th́ được miễn dịch. Anh Tâm rơi vào trường hợp đó nên hôm sau anh trả lại trại các đồ dùng cá nhân được cấp và nhận giấy miễn dịch ra về. C̣n Hoàng, Tường và tôi ở lại chờ chuyển về trường bộ binh Thủ Đức.
Vài
hôm sau, người
ta đọc
danh sách những
tân binh được
chuyển lên trường bộ binh Thủ Đức thụ huấn khóa 27 sĩ quan trừ bị. Tất cả những người c̣n lại là khóa sinh thặng dư của khóa 27, được trả về đời sống dân sự chờ đi khóa sau. Tôi và Hoàng nằm trong số người đó. Tôi đinh ninh rằng ḿnh sẽ đi khóa 28.
Tôi
về nhà nghỉ ngơi định sau Tết sẽ trở xuống Trà Vinh. Nhưng trong đêm
giao thừa,
Việt Cộng bất chấp lệnh hưu chiến mà hai bên đă giao ước bất thần tấn công vào một số thành phố và tỉnh lỵ của Việt Nam Cộng Ḥa. Qua đêm mồng một, Quan, em kế tôi đi chơi khuya về cho tôi biết có những tiếng súng nổ chen lẫn với tiếng pháo ở gần bộ tư lệnh Hải Quân ở Bến Bạch Đằng. Sáng hôm mồng hai Tết, mọi người thức dậy trong tiếng súng nổ ở nhiều nơi trong thủ đô: Dinh Độc Lâp, ṭa Đại Sứ Mỹ, Bộ Tổng Tham Mưu, Bộ Tư Lệnh Cảnh Sát, Bộ Tư Lệnh Hải Quân., Ban đầu quân Việt Công ở thế thượng phong nhờ yếu tố bất ngờ: đa số các
đơn vị
của Quân Lực Việt Nam Cộng Ḥa ỷ y lệnh hưu chiến nên đă dễ dăi làm ngơ cho các quân nhân về nhà ăn Tết với gia đ́nh,
Nhưng
dần đần mọi người t́m cách trở về đơn vị, tiếp sức với đồng đội đẩy lui những mũi tấn công của Việt Cộng
Chúng phải
co cụm vào một số nơi và quân ta bao vây và cẩn thận tiêu diệt từng tên. Ở mặt trận Chợ Lớn, Việt công rút vào ẩn núp trong chùa Ấn Quang. Do hiếu kỳ tôi theo chân của toán Biệt Động Quân xem trận chiến tại đây.
Cuối cùng Việt Cộng phải tháo chạy ra khỏi thủ đô để lại số lớn đồng bọn chết và bị bắt. Tất cả các mũi tấn công của Việt Cộng vào các tỉnh lỵ và quận lỵ trên khắp lănh thổ Việt Nam Cộng Ḥa đều bị đẩy lui chỉ trừ ở cố đô Huế chúng cố thủ cả tháng trời và đă thảm sát hơn 3000 người ở đó trước khi rút lui.
Tháng
4 năm 1968 tôi được gọi
vào học khóa 2/68 sĩ
quan trừ
bị. Tháng trước, khóa 1/68 đă được triệu tập và Trần Kim Hoàng đă tham dự khóa đó.Vậy là sau khóa 27, các khóa kế tiếp được đặt tên là khoá 1/68. khóa 2/68. khóa
3/68...Với
cường
độ ác liệt của chiến tranh, lệnh tổng động viên được ban hành và hầu như mỗi tháng đều có một khóa sĩ quan trừ bị. Lối huấn luyện sĩ quan trừ bị cũng thay đổi. Thay v́ vào thẳng trường Bộ Binh Thủ Đức, các khóa sinh phải học giai đoạn 1 cơ bản quân sự 9 tuần như một người lính tại Trung Tâm Huấn Luyện Quang Trung rồi mới được chuyển lên trường Bộ Binh Thủ Đức học giai đoạn 2. Lúc học giai đoạn 1, chúng tôi được gọi là khóa sinh dự bị sĩ quan.
Tất cả khóa sinh khoá 1 được tập trung thành tiểu đoàn Nguyễn Huệ, c̣n khóa 2 chúng tôi đông
hơn được
chia thành 2 tiểu
đoàn: tiểu
đoàn Trần
B́nh Trọng
và tiểu đoàn Gia
long. Tôi ở
tiểu đoàn Trần B́nh Trọng và đại đội 3, sĩ quan cán bộ là trung úy B́nh mà mọi người gọi là B́nh ngọng. Đại đội được xếp thứ tự theo chiều cao của từng người. Tôi là người cao nhứt trong đại đội đáng lẽ mang danh số 1 nhưng ǵ anh Đàm, một người tốt nghiệp Cao Học Hành Chánh được cử làm khóa sinh đại đội trưởng nên anh ta mang danh số 1, c̣n tôi mang danh số 2. Anh và tôi ngủ chung một cái giường sắt hai tầng, anh ở tầng trên c̣n tôi ở tầng dưới.
Trong đại
đội tôi có một anh bạn đồng nghiệp là Nguyễn Thành Hải, tốt nghiệp cùng khóa 65 với tôi, dạy môn quốc văn ở trường trung học Nguyễn Trung Trực, Rạch Giá. Anh ấy nhỏ con nên đứng hàng cuối cùng trong khi tôi đứng ở hàng đầu.
Công
việc đầu tiên, sau khi được phát quân trang và quân dụng, của các khóa sinh là lên kho vũ khí
lănh súng. V́ một nửa quân số có công tác khác nên tôi nằm trong một nửa quân số c̣n lại phải vác một ḿnh hai khẩu garant M1 nặng trĩu. Về tới doanh trại, tôi gần như muốn xỉu. Rồi th́ 9 tuần huấn luyện quân sự của chúng tôi bắt đầu. Mỗi môn học: tác xạ, tháo ráp súng, lựu đạn, ḿn claymore, địa h́nh, ḅ hỏa lực, đoạn đường chiến binh, cận chiến, hành quân dă trại, trực thăng vận, tác chiến trong thành phố... được một sĩ quan huấn luyện viên giảng dạy và một hoặc hai hạ sĩ quan biểu diễn. Khi vừa chấm dứt bài học th́ anh hạ sĩ quan biểu diễn lôi trong thùng đạn đại liên
trên xe honda ra nào là nước ngọt, xôi, kẹo, bánh bán cho khóa sinh chúng tôi ăn uống. Mỗi khi một cá nhân hay tập thể vi phạm quân kỷ th́ bị phạt nhảy xổm hoặc hít
đất,
nhưng chúng tôi sợ
nhứt là bị phạt"chà láng"
·
Số là phía trước doanh trại của mỗi đại đội có một giao thông hào đă được các khoá sinh nào trước đó đào sẵn để pḥng thủ. Khóa sinh bị phat phải dùng ga men dùng đựng thức ăn của ḿnh chà thành của giao thông hào láng coóng như
xi măng mới
được
tha. Một ngày tháng 5
năm 1968, không nhớ
tôi vi phạm
kỷ luật ǵ mà bị phạt chà láng giao thông hào trước đại đội tôi, Lúc đó nhằm đợt tổng công kích đợt 2 của Việt Cộng vào Sài G̣n, tôi đứng dưới giao thông hào vừa chà láng vừa nh́n về hướng Sài G̣n trông thấy những cột khói bốc cao ngất trời mà lo lắng không biết gia đ́nh ḿnh có được b́nh an không v́ có tin Việt Cộng về tới Tân Quy Đông , bên kia sông
hướng
Nhà Bè đối
diện với
quận 4 và đang
giao chiến
với quân ta
Chúng
tôi đang học
giữa khóa th́ tất cả khóa sinh 1/68 đàn anh của chúng tôi ở tiểu đoàn Nguyễn Huệ măn giai đoạn 1 lên đường
vào trường
bộ binh Thủ Đức. Trần Kim Hoàng có sang gặp tôi để từ giả. Đồng thời lúc đó có tin đồn, khóa chúng tôi sẽ có phân nửa đậu lên trường bộ binh học sĩ quan và phân nửa rớt sẽ ra Nha Trang học khóa hạ sĩ quan ở quân trường Đồng Đế. Mọi
người
rất hoang mang, lo lắng v́ tin đồn c̣n cho biết tiêu chuẩn đậu rớt căn cứ vào điểm môn tác xạ. Riêng tôi, sự lo lắng càng nhiều hơn v́ bẩm sinh thể lực không bằng những người khác nên kềm khẩu súng garant không được chặt chẽ v́ vậy bắn không được chinh xác
Những ngày thi cuối khóa tới, tôi không lo môn nào khác chỉ lo môn tác xạ. Tôi
tác xạ
bên cạnh Đàm, khóa
sinh đại
đội trưởng. Đàm biết sự lo lắng của tôi nên hứa sẽ bắn qua bia của tôi, Đúng như anh đă
hứa, khi trông thấy tôi bắn bia trật nhiều quá
nên anh đă bắn giúp tôi vài phát vào bia của tôi. Nhưng tôi vẫn lo lắng không biết ḿnh có đủ điểm bắn không.
Buổi tối ngày măn khóa, t́nh h́nh ở hai tiểu đoàn khóa sinh Trần B́nh Trong và Gia Long rất căng thẳng. Chúng tôi được lệnh tập trung ngoài sân chờ lệnh. Trung úy B́nh cầm một tờ giấy đọc tên những khóa sinh được nói là phải mang quân trang tham dự một cuộc di hành. Những người không có tên ở lại chờ lệnh. Linh tính cho tôi biết là ai có tên là được đi học sĩ quan ở trường bộ binh, những người c̣n lại trong đó có tôi, sẽ đi học hạ sĩ quan. Sau khi những người may mắn đi rồi th́ những người xấu số bắt đầu nổi loạn. Quân cảnh được phái tới rất đông, Đại tá Lê Ngọc Triển đích thân xuống trấn an đám loạn binh nhưng vô hiệu. Cuối cùng, quân cảnh phải áp giải chúng tôi về trại
chuyển tiếp Nguyễn Tri Phương.
Tại đây chúng tôi làm một đêm không ngủ và có người đưa sáng kiến là trút tất cả quân trang trong sac marin bày cả lên giường để người ta không thể ép buộc chúng tôi di chuyển được. Gần sáng th́ quân cảnh tiến vào
pḥng áp tải
từng người ra xe GMC mặc dù mọi người lấy muỗng gỏ vào ga men báo động,
Cuối cùng, chúng tôi cũng bị chở ra phi trường Tân Sơn Nhứt để đưa ra quân trường Đồng Đế, Nha Trang. V́ số khóa sinh qúá đông nên việc chuyên chở ra Nha Trang kéo dài tới chiều. Sau một giờ bay, chúng tôi tới thành phố duyên hải. Từ phi trường gần biển đến quân trường Đồng Đế, xe chạy qua những quang cảnh rất đẹp.
Nhưng người buồn, cảnh có vui đâu bao giờ! Khi xe chạy vào cổng quân trường Hạ Sĩ Quan, tôi trông thấy bức tượng người lính bằng
đồng
đen gây trong tôi ấn
tượng
những ngày gian khổ sắp tới. Trong quân đội, hạ sĩ quan là cầu nối giữa sĩ quan và binh sĩ và cấp chỉ huy thấp nhứt nhưng gần nhứt với người lính với nhiệm vụ tiểu đội trưởng . Hạ sĩ quan vừa là người chỉ huy vừa là người trực tiếp chiến đấu. Do đó việc huấn luyện một hạ sĩ quan đ̣i hỏi sự khổ công chịu đưng trong thời gian học tập của khóa sinh.
Trường sở khang trang nằm dưới bóng những hàng cây thông, cây bàng đầy bóng mát. Phía sau trường là một dăy núi chắn ngang, thấp thoáng bức tượng
người chiến binh đứng trong tư thế thao diễn nghỉ trên đỉnh núi Ḥn Khô, tạo thành một khung cảnh thật hùng tráng. V́ dăy núi trông từ xa như h́nh một thiếu nữ năm xỏa tóc nên sau này khi vào học ở đây tôi được nghe truyền tụng hai câu thơ mà ai đó
đă đặt:
Anh
đứng ngàn năm
thao diễn
nghỉ,
Em
nằm xỏa tóc đơi chờ anh.
Sau bữa cơm trưa, chúng tôi được sắp xếp chỗ ở, tắm giặt., Chiều hôm đó chúng tôi tập họp ở Vũ Đ́nh Trường, để nghe Đại Tá Lê Văn Nhật, Chỉ Huy Trưởng Trường
nói chuyện. Đại Tá Nhật nhiệt liệt chào mừng chúng tôi, những tân khóa sinh Hạ Sĩ
Quan bằng một bản nhạc hùng do Ban Quân Nhạc của Trường ḥa tấu . Đại Tá Nhật cho biết
trường hợp của chúng tôi đang được Tổng Cục Quân Huấn và Bộ Tổng Tham Mưu cứu xét, và ông tin tưởng rằng đa số chúng tôi sẽ tiếp tục theo học khóa Sĩ Quan Trừ Bị tại đây. Buổi nói chuyện của vị Đại Tá Chỉ Huy Trưởng gây được nhiểu hy vọng cho chúng tôi .
Vài
hôm sau chúng tôi được gọi
lên đại
giảng đường của quân trường để nghe cựu trung tướng Tôn Thất Đính, dân biểu trưởng khối quốc pḥng hạ viện nói chuyện . Những tràng vổ tay vang lên khi tướng Đính loan báo Quốc Hội đă can thiệp để vớt điểm bắn cho chúng tôi. Tổng cuộc quân huấn đă đồng ư chỉ đánh rớt một
số khóa sinh
tương đương quân số một đại đội phải học khóa hạ sĩ quan, số khóa sinh c̣n lại được học khóa sĩ quan,
Ngày
hôm sau, chúng tôi được phân phối thành 5 đại đội: đại đội 334 học khóa hạ sĩ quan, 4 đại đội cón lại là 335, 336, 337 và 338 học khóa sĩ quan. Tôi được xếp vào đại độ 335 mà sĩ quan cán bộ đại đội trưởng là trung úy Xuân. Tôi có hai
người
bạn đồng nghiệp là anh Nguyễn Thành Hải, dạy Quốc Văn và anh Nguyễn Thành Tương, dạy Lư Hóa bị xếp vào đại đội 334. Nhờ vậy, sau năm 75 hai anh khỏi phải đi tù cải tạo.
Việc giải quyết trường hợp của chúng tôi tạo tiền lệ cho các khóa sinh viên sĩ quan
trừ bị sau này. Không c̣n có việc đánh rớt khóa sinh để buộc họ phải theo học khóa hạ sĩ quan, mà tất cả đều học khóa sĩ quan, xen kẻ một khóa lẻ học ở trường bộ binh là một khóa chẵn mà phân nửa học ở trường bộ binh, phân nửa c̣n lại học ở trường Đồng Đế..
Bốn đại đội sinh viên sĩ quan chúng tôi lập thành tiểu đoàn 1 Sinh Viên Sĩ Quan
do một vị thiếu tá làm sĩ quan cán bộ..Bốn tuần huấn nhục bắt đầu. Đi đâu từ hai người trở lên đều phải đếm bước chạy. Trước khi vào nhà bàn để ăn th́ đại đội phải chạy vài ṿng quanh vũ đ́nh
trường.
Ng̣ai ra những
bài học tuột núi, đi dây tử thần, vượt sông, tấn công lên đồi...là những bài học cam go của chúng tôi.
Ngày
chuẩn bị gắn alpha, chúng tôi phải làm một cuộc hành quân chinh phục Ḥn Khô. Tôi phải vác cây trung liên Bar leo núi. Khi
lên tới đỉnh Ḥn Khô th́ tôi suưt ngất xỉu v́ kiệt sức.Tối đó, tiểu đoàn1 SVSQ làm lễ gắn alpha cho các khóa sinh."Quỳ xuống các khóa sinh dự bị sĩ quan, Đứng lên các sinh viên sĩ
quan". Khẩu
lệnh đó cùng bản Hồn Tử Sĩ vang lên trang nghiêm làm tôi
lạnh người nghỉ tới những tháng ngày xông pha trong ṿng lửa đạn sắp tới.
Tiếp tục những ngày huấn luyện của 12 tuần c̣n lại, mỗi ngày chúng tôi phải chạy đều bước và hát những bản hùng ca theo tiếng hô một hai của sinh viên cán bộ đại đội trưởng mỗi khi đi học hay đi ăn:
"Ngày
bao hùng binh tiến
lên.
Bờ cơi vang lừng câu quyết chiến ..."
"
Đường
trường xa muôn vó câu bay dập dồn,
Đoàn hùng binh trong sương lướt gió reo vang.., "
"Đây phù hiệu trường
Hạ Sĩ Quan
Ḷ
luyện thép tân tiến nhứt Việt Nam..."
"Trường Hạ Sĩ Quan nung chí người trai,
Một trời thép súng nở hoa tươi cười..."
Chúng
tôi chỉ được thoải mái khi đi ứng chiến ban đêm. Có đêm chúng tôi
giăng lều
nằm ở nhà thủy tọa, lắng nghe tiếng sóng biển ŕ rào. Có đêm chúng tôi nằm trên đồi Rù Ŕ để làm mồi cho muỗi cắn.
Cuối tuần, chúng tôi được vài giờ phép để ra thành phố Nha Trang. Có người th́ vào quán cà phê Thiện ở đường Độc Lập để trồng cây si cô ngồi caisse, người Sài G̣n đẹp như tranh vẽ. Có người đi xả xú báp ở khu Phước Hải . Có người ra bờ biển nh́n sóng vỗ bờ.
Rồi th́ khóa học cũng chấm dứt. Khóa 2/68 sĩ quan trừ bị Đồng Đế măn khóa tháng 11 năm 1968. Mọi người theo hạng thứ của kết qủa thi măn khóa lần lượt lên chọn đơn vị. Đa số về
Địa Phương
Quân, một
số ít về các đơn vị chuyên môn và Biệt Động Quân, Tôi và Âu Dương
Ư , người
bạn đứng cạnh tôi cũng vác trung liên
như tôi trong hàng đầu của
Đại Đội. chọn về Sư Đoàn 9. Khẩu lệnh để hàng quân chào kính cấp chỉ huy không giống các quân trường khác:"Nghiêm! Súng chào..bắt. Trung liên lên vai."
Đường bộ từ Nha Trang về Sài G̣n lúc đó không an ninh nên
tôi ra phi trường
Nha Trang mua vé của Air Vietnam để về nhà. Tôi được một tuần nghỉ phép trước khi tŕnh diện đơn vị. Tôi cùng Âu Dương
Ư đi xe đ̣ xuống Sa Đéc, nơi đóng bản doanh của Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn 9 Bộ Binh. Anh Bạch Ngọc Ḥa, bạn học của tôi
ở
trường
Nguyễn Văn Khuê gởi tôi và Ư ở tạm nhà đại úy Dũng , trưởng pḥng 1 của Sư Đoàn 9, là em họ
của anh. Ḥa đang học khóa sĩ quan không quân chung với Quan, em kế tôi. Sau này khi sang Mỹ học bay, Ḥa rớt về bay nên về Việt Nam sớm hơn và học khóa không phi hành. Em tôi ở lại học tiếp khóa trực thăng , khi về nước làm hoa tiêu trực thăng ở sư đoàn 3 không quân và bị bắn rớt máy bay mất tích trong mặt trận An Lộc năm 1972. Thế mới biết mỗi người có số phận khác nhau.
Vài
bữa sau, tôi và
Ư tŕnh diện
đại tá Trần Bá Di, tư lệnh sư đoàn 9 để được bổ nhiệm về đơn vị. Ư được đưa về trung đoàn 15, vùng trách nhiệm là
Cao Lănh và Châu Đốc, c̣n tôi về trung đoàn 16, hoạt
động
ở Vĩnh Long và Sa Đéc. Tôi
chia tay Ư đi Vĩnh Long nhận đơn vị. Sau này, tôi được tin Ư bị thương ở bụng và được về làm tại bộ tư lệnh quân khu 4 ở Cần Thơ.
Bộ chỉ huy trung đoàn 16 đóng ở ngả tư Long Hồ, nằm bên nầy sông phía Vĩnh Long cách thị xă Vĩnh Long hơn 10km. Qua
cầu, phía bên kia
sông là chợ
Ngả Tư, đối diện chợ bên kia đường, sát mé sông là đồn cảnh sát của một ông thượng sĩ nổi tiếng sát cộng mà tôi quên tên. Ông có một chiếc tàu sắt nhỏ nhưng có trang bị ống phóng hỏa tiễn. Ông đă tiêu diệt rất nhiều Việt Cộng và chúng đă treo giá đắt
cái đầu
của ông. Về sau tôi được nghe tin ông tử trận v́ bị Việt Cộng phục kich..
Trung
đoàn trưởng
trung đoàn 16 là trung tá Huỳnh Văn Chính. Sau này ông lên đại tá và về làm tỉnh trưởng Rạch Giá. Năm 2015, tôi sang
Houston dự
buổi tiệc hội ngộ đồng hương Trà Vinh th́ có gặp đại tá Chính ở đó. Ông vẫn c̣n sỏi dù đă cao tuổi.
Ngày
hôm sau, tôi được đưa về tiểu
đoàn 3, hậu
cứ
ở xă Phước Hậu. Trên tỉnh lộ từ
Vĩnh Long đi Trà Vinh,
khoảng
nửa đường Vĩnh Long và ngả tư Long Hồ có một ngả ba
tên là cua Long Hồ, nếu
quẹo mặt người ta
đi vài trăm thước sễ
tới chỗ đóng quân của tiểu đoàn 3. Tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 3 là đại úy Sầm Long, tiểu đoàn phó là đại úy Bùi Văn Ba. Ông Ba sau lên
làm tiểu đoàn
trưởng
tiểu đoàn 3 thay
đại úy Long và sau
cùng ông là quận
trưởng
kiêm chi khu trưởng
Vũng Liêm. Sau 1975, Việt Cộng
đă trả
thù ông Ba bằng
cách cột đá vào
người
ông quăng xuống
sông.
Đại úy Long cho tôi về đại đội 3 mà đại đội trưởng một
thiếu
úy mà tôi quên tên, nguyên là một giáo viên tiểu học
ở Mỹ Tho bị động viên, đại đội phó là chuẩn úy Cao Đ́nh Đại cùng khóa 2/68 với tôi nhưng học ở trường bộ binh Thủ Đức, măn khóa trước tôi vài tuần nên về đơn vị trước tôi. Sau này khi nói chuyện với Đại tôi mới biết anh của Đại là Cao Đ́nh Vưu tức là nhà văn Cao Thoại Châu, giáo sư Quốc Văn trường Nguyễn Đ́nh Chiểu và chị dâu là Dương Thị Lớn, hiệu trưởng trường nữ trung học Lê Ngọc Hân, Mỹ Tho, về sau làm thanh tra ở Nha Trung Học.
Tôi
tham dự cuộc hành quân đầu tiên bằng trực thăng vận vào quận Tam B́nh, một quận mất an ninh nhứt của tỉnh Vĩnh Long, đó là nguyên
quán của người vợ tương lai của tôi sau này. Khi tôi vừa nhảy từ trực thăng xuống th́ tôi thấy một toán Việt Cộng bỏ chạy tán loạn từ những đống rơm vào vườn dừa phía sau chúng. Chúng tôi đuổi theo nổ súng, Trận đánh đó giúp chi khu Tam
B́nh giải
tỏa được áp lực nặng nề của địch trước đó.
Rồi, tôi quen đần với những lệnh hành quân bất ngờ từ trung đoàn đưa xuống tiểu đoàn của tôi. Thường, mỗi lần hành quân trong phạm vi tỉnh Vĩnh Long th́ quân xa chở chúng tôi từ hậu cứ của tiểu đoàn đến Cầu Mới, ở đó chúng tôi chờ trực thăng đến bốc đi. Nếu hành quân tăng cường cho trung đoàn 14 ở Trà Vinh th́ chúng tôi chờ trực thăng ở Càng Long c̣n nếu hành quân ở Sa Đéc th́ chờ trực thăng ở
xă Trường
An, trên quốc
lộ 1 giữa bến
Bắc Mỹ Thuận và thị xă Vĩnh Long. Hành quân xong, tiểu đoàn tôi t́m đi bộ ra quốc lộ hay tỉnh
lộ để quân xa chở trở
về căn cứ. Thời gian hành quân thường kéo dài hai ba ngày. Bởi vậy chúng tôi ước ao ḿnh là địa phương quân sướng hơn, chỉ đi hành quân trong ngày.
Lần hành quân ở Nha Mân, Sa đéc để
lại
cho tôi một
kỷ niệm khó quên. Đêm đóng quân tại đó, tôi ngủ trên một chiếc vơng giăng giữa hai cây có tấm đấp nhưng muỗi ở đây chắc là có cây kim chích dài hơn muỗi nơi khác nên chúng chích tôi
xuyên qua tấm
đấp làm suốt đêm tôi không thể chợp mắt.
Ở miền tây, chiến trường không ác liệt như miền đông và miền trung nhưng đi hành quân vất vả hơn nhiều v́ phải lội śnh, có nơi śnh lầy cao lên khỏi đầu gối, Chúng tôi lội khoảng vài trăm thước th́ đă mệt nhoài. Nếu lúc đó gặp địch th́ rất là nguy hiểm, chúng tôi sẽ là mồi ngon cho chúng tác xạ.
Tôi
làm trung đội
trưởng
nên có một
lính truyền
tin và một
lính tà lọt
đi theo. Anh lính truyền tin mang theo máy PRC 10 để liên lạc với đại đội, c̣n thằng lính tà lọt để lo nấu nướng, giăng vơng và đào hầm cho tôi. Thiếu úy
đại
đội trưởng có vẻ không thích tôi v́ anh ta biết trong ngành giáo dục ngạch trật anh ta kém tôi nên có ư muốn đ́ tôi. Nhưng tôi
cũng thuộc
loại lính ba gai nên
đâu ngán anh ta. Có một lần
đại đội tôi đánh đuổi bọn Việt Cộng chạy vào rừng dừa, anh ta bảo tôi dẫn trung đội vào vào rừng dừa truy kích chúng. Tôi từ chối và nói:"Thiếu úy muốn truy kích chúng th́ đi, tôi
không làm v́ chỉ
có một trung đội tôi vào đó nướng quân sao?". Anh ta giận lắm nhưng không làm ǵ được tôi.
Đêm
Noel năm 1968, tiểu
đoàn tôi nằm
ngoài đồng
án binh bất
động theo lệnh hưu chiến nhưng sẵn sàng tác chiến nếu địch vi phạm lệnh hưu chiến. Tôi năm trên vơng kế bên hai tay cố vấn Mỹ, một trắng, một đen. Tôi chỉ lên mặt trăng tṛn và nói với hai người cố vấn Mỹ: "Không lâu, người của mấy ông sẽ lên trên đó." Hai người cố vấn này thường nói với tôi:" Trong tiểu đoàn này, chúng tôi chỉ nói chuyện được với ông".
Những ngày không hành quân tôi và Đại lấy xe honda chạy ra thị xă Vĩnh Long chơi. Chúng tôi thường ăn uống ở trên lầu nhà hàng Bungalo cạnh bờ sông. Những anh quân cảnh tiểu khu Vĩnh Long đi kiểm soát trông thấy chúng tôi th́ lơ đi như không thấy. Họ không muố