Bắc Kỳ 9 nút và Bắc Kỳ
2 nút
"Này cô em Bắc Kỳ nho nhỏ
"Này cô em tóc demi garcon"
(thơ Nguyễn Tất Nhiên, nhạc
Phạm Duy)
Thời Pháp thuộc, để
thi hành chính sách chia để trị, thực dân Pháp dựa
vào đạo dụ của vua Minh Mạng năm 1834 về
hành chánh để chia nước ta thành 3 kỳ:
Bắc Kỳ (Tonkin), Trung Kỳ (Annam) và Nam Kỳ
(Cochichine) hợp với hai nước Cao Miên (Cambodge)
và Lào (Laos) thành liên bang Đông Dương. Thời Quốc
Gia Việt Nam và Việt Nam Cộng Ḥa gọi 3 miền là Bắc
Phần, Trung Phần và Nam Phần c̣n chính quyền cộng
sản gọi là Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ.
Sau hiệp định Genève, Việt
Nam bị chia đôi, phía Bắc vỹ tuyến17 là nước
Việt Nam Dân Chủ Cộng Ḥa theo chế độ cộng
sản và phía Nam là nước Việt Nam Cộng Ḥa theo chế
độ tự do.
Tàu chở
người Bắc di cư năm 1954
Tiếp theo đó là cuộc di cư vĩ
đại của gần 1 triệu người miền Bắc
vào miền Nam t́m tự do.
Trước đó, người miền
Bắc theo tập quán thôn làng rất ít khi chịu rời bỏ
nơi chôn nhau cắt rún của ḿnh trừ trường hợp
bất đắc dĩ như gia tộc Nguyễn Hoàng vào
Nam để tránh bị Trịnh Kiểm bách hại thời
Lê Mạt , hay những người nghèo khổ ứng tuyển
vào Nam làm phu đồn điền cao su thời Pháp thuộc.
Do vậy, lúc đó ở miền Nam cỏ rất ít người
miền Bắc đến định cư.
Tuy nhiên, sau khi cộng sản tiếp
quản miền Bắc th́ người dân ở đó
đă có những kinh nghiệm đau thương trong thời
gian sống trong các vùng cộng sản chiếm đóng nên
năm 1954, họ bỏ lại nhà cửa, ruộng vườn,
tài sản để vào Nam bằng mọi phương
tiện: tàu thủy, tàu hỏa, tàu bay...cả đến việc
bơi qua sông Bến Hải.
Chính quyền của thủ tướng
Ngô Đ́nh Diệm lập phủ Tổng Ủy Di Cư và
Tỵ Nạn để định cư số lượng
khổng lồ người di cư đó ở khắp
miền Nam từ miền duyên hải Trung Phần, cao nguyên
Trung Phần đến miền Đông, miền Tây Nam Phần
và cả ngay tại Sài G̣n và các tỉnh phụ cận
như Gia Định; Biên Ḥa, Phước
Tuy.,,
Những khu định cư tập
trung đông đảo người Bắc di cư nổi
tiêng là Cái Sắn ở ranh giới hai tỉnh An Giang và Kiên
Giang, Phước Tĩnh ở Phước Tuy, Hố
Nai ở Biên Ḥa, Xóm Mới ở G̣ Vấp…
Vốn bản tính cần cù, từ
bàn tay trắng rất nhiều người Bắc di
cư đă thành công trong nghề nghiệp, kinh doanh và
trở nên giàu có. Những năm đầu của thập
niên 1970, tôi dạy học ở Biên Ḥa có dịp đi ngang
qua khu Hố Nai tôi trông thấy sự sung túc của người
dân di cư ở đây qua những căn nhà khang trang mà
trước sân có cả xe hơi của họ.
Có rất đông người Bắc
di cư khi có đầy đủ phương tiện
họ về Sài G̣n lập nghiệp và thành công không thua ǵ
người Tàu ở Chợ Lớn, Lúc học ở
trường Nguyễn Văn Khuê tôi có người bạn
học tên Hà là em của chủ tiệm giày Gia nổi tiếng
khắp Sài G̣n, ông ta cũng là một ngựi Bắc di
cư, Một người bạn
học khác, Phùng Quốc Bộ là con của tiệm đàn
Phùng Đinh ở đường Hồ Văn Ngà, con
đương thời đó tập trung các tiệm đàn
của người Bắc di cư, Đường Lê Thánh Tôn và Gia Long là nơi có nhiều
tiệm giày và tiệm bánh của người Bắc di
cư. Khi tôi học lớp đệ nhứt ở Chu
Văn An, nơi đa số học sinh là người Bắc
di cư th́ được biết có bạn học là con của
nhà may Tụ Bảo, cơ sở mai táng Tô Bia, quán chè Hiển
Khánh là những thương hiệu nổi tiếng ở
Sài G̣n .
Người Bắc di cư
cũng thành công trong việc học hành và trở thành những
người nồng cốt trong hệ thống hành chánh và
quân sự của Việt Nam Cộng Ḥa.
Ngoài ra họ cũng đă đóng
góp cho mièn Nam về mặt văn hóa, giáo dục và y tế:
đa số những nhà văn, nhà thơ , nhạc sĩ,
giáo sư, bác sĩ của đất Hà Nội ngàn
năm văn vật đều t́m nơi đất
lành chim đậu miền Nam,.Nhờ đó dù chỉ tồn
tại có 21 năm nhưng miền Nam có một gia
tài đồ sộ về các mặt đó. Suốt thời
gian học ở hai bậc trung học và đại học
đa số thầy dạy tôi là người Bắc
di cư. Sau này, khi đi dạy tôi cũng có rất nhiều
đồng nghiệp người Bắc di cư.
Dần dà, người Bắc di
cư tự coi ḿnh là người miền Nam nhứt là
sau khi miền Nam sụp đổ. Họ không muốn
người ta đánh đồng ḿnh với người
miền Bắc vào Nam sau 1975.
Dù rằng trước 1975 đôi khi
có người gọi người Việt đến từ
miền Bắc là người Bắc Kỳ hay nói tắt
là Bắc Kỳ có hàm ư kỳ thị nhưng thật ra cách
gọi đó tự thân không có ư xấu ǵ cả, chỉ nói
đến nguồn gốc của người đến
từ miền Bắc (chũ Kỳ có nghĩa là vùng, miền),
có khi được sử dụng một cách “âu yếm”
như nhà thơ Nguyễn Tất Nhiên đă dùng.
Bộ đội 75 mang “chiến lợi
phẩm” về Bắc
Tuy nhiên, sau khi đoàn quân xâm lăng đến
từ miền Bắc với xe tăng, đại pháo của
Liên Xô, Trung cộng chiếm được miền Nam th́ một
đợt người từ miền Bắc ồ ạt
tràn vào miền Nam. Lần này không như năm 1954, họ
vào để cướp bóc, vơ vét tài sản của
người miền Nam. Nếu người Bắc di
cư vào miền Nam năm 1954 đă góp phần xây dựng
miền Nam thành một quốc gia văn minh, phồn thịnh
th́ người Bắc vào miền Nam sau 1975, ngoài một số
người dân nghèo vào để kiếm sống th́ người
ta thấy những quan chức đảng viên cộng sản
năm giữ những chức vụ chủ yếu để
tiếp tục khai thác “con gà để trứng vàng” miền
Nam. 85% ngân sách của thành phố Sài G̣n được
đưa ra sử dụng ở miền Bắc. Những
biệt thự nguy nga ở Sài G̣n ngày nay chủ nhân đều
là người Bắc vào Nam sau 1975.
V́ vậy người miền Nam đă
phân biệt người Bắc di cư năm 1954 là Bắc
Kỳ 9 nút (1+9++5+4=19-10=9) và người Bắc “bên thắng
cuộc » năm 1975 là Bắc Kỳ 2 nút (1+9.+7+5=22-20=2). Một
bên góp phần xây dựng và một bên rút rỉa tài lực
của người miền Nam.
Ai chơi bài cào đều biết nếu
bắt được 9 nút là hên c̣n 2 nút là xui. Cả miền
Nam ta đang nắm lá bài 2 nút.
Huỳnh Công Ân
7/12/2022