ALAIN DELON, NGƯỜI T̀NH TRONG MỘNG
CỦA BAO THIẾU NỮ NGÀY NÀO KHÔNG C̉N NỬA
Ngày18/8/2024 tin tài tử
đẹp trai huyền thoại của Pháp: Alain Delon không
c̣n nữa khiến những người hâm mộ nghệ
thuật thứ bảy không khỏi bàng hoàng, tiếc
nuối.
Trong các thập niên, 60 và 70
của thế kỷ trước giới trẻ khắp
thế giới không ai không xem Alain Delon là thần
tượng của ḿnh. Alain Delon là một tài tử
điện ảnh có đủ hào quang: đẹp trai,
nổi tiếng, hào hoa, giàu có… Ông là người t́nh trong
mộng của bao thiếu nữ thời đó ở
bất kỳ nơi nào trên trái đất này. Riêng ở
Việt Nam, các cô nữ sinh con nhà giàu, học trường
Tây như Marie Curie, Regina Pacis, Saint Paul, Couvent Des Oiseaux…h́nh
ảnh anh chàng đẹp trai này lúc nào cũng hiện
diện trong trái tim các cô.
Alain Delon sanh ngày 8/11/1935
ở Sceaux, một vùng ngoại ô giàu có phía nam thủ đô
Paris của Pháp. Ông có 3 con: hai trai và một gái và 3 cháu
gọi bằng ông.
Cha của Alain là chủ
một rạp hát nhỏ có tên Regina ở Sceaux và mẹ ông
làm việc trong một nhà thuốc tây. Năm Alain lẻn 4
tuổi th́ cha mẹ ông bỏ nhau và không bao lâu ông
được gởi học ṿng ṿng các trường
nội trú ở Issy-les-Moulineaux v́ ông bị hết
trường này tới trường nọ đuổi
học. Ở một trong các trường đó ông là
một thành viên trong ban hợp xướng được
sứ thần toà Thánh Vatican, Ngài Angelo Roncalli (sau là
Đức Giáo Hoàng Phao Lồ XXIII) khen ngợi trong một
dịp viếng thăm.
Năm 15 tuổi, Alain cùng
một đứa bạn định trốn sang Chicago, Hoa
kỳ nhưng bị bắt ở
Châtelleraul, Vienna,
nước Áo. Alain phải về học nghề thịt
với cha ghẻ ở Bourg-la-Reine. Dù được
cấp bằng hành nghề ông bỏ đi đăng lính
không quân nhưng không được nhận v́ chưa
đủ tuổi.
Tháng giêng năm 1953, mới
17 tuổi, Alain đăng lính hải quân, ông kư hợp
đồng 3 năm. Alain lại gia hạn hợp
đồng thêm hai năm nữa để đi theo
một người bạn pháo binh hải quân chiến
đấu ở Việt Nam.
Alain Delon (bên trái) lính hải quân trên
đường Catinat, Sài G̣n
Alain c̣n nhớ năm 1954
ông có xem phim Touchez pas au grisb của Jacques Becker
do Jean Gabin đóng vai chánh ở rạp xi nê Catinat ở trong
một hẽm của đường Catinat ( Tự Do sau
này). Cũng trong khoảng
thời gian này, có lần ba tôi dẫn tôi đi xem chớp
bóng ở rạp Catinat này. Hôm đó rạp chiếu một
phim nói tiếng Pháp mà không có phụ đề Việt
ngữ, tôi chẳng hiểu ǵ cả. Khi hết phim, đèn
bật sáng tôi nh́n quanh thấy khán giả đều là ông
tây, bà đầm.
Alain thú nhận ông đă
từng lấy một chiếc xe jeep quân đội không
phép lái đi và rơi xuống hố cũng như lấy
trộm quân dụng phải vào quân lao trong ngày sinh nhật
thứ 20 của ông.
Năm 1956, Alain trở về
Pháp làm bồi bàn nhà hàng và phu khuân vác ở các chợ. Sau
đó Alain gia nhập câu lạc bộ văn nghệ Left
Bank được nữ tài tử Brigitte Auber phải ḷng
và kết bạn với nam tài tử Jean-Claude Brialy. Năm
1957, Alain quyết đinh đi xuống Cannes nhân dịp
đại hội điện ảnh ở đó.
Tại Cannes, Henry Willson,
một tay săn lùng diễn viên đẹp trai của
Hollywood (như Rock Hudson, Tab Hunter) để ư đến
Alain. Willson gởi chàng trai Alain đến Rome, Ư để
David O. Selznick huấn luyện. Nhà sản xuất phim
người Mỹ này kư một hợp đồng 7 năm
với Alain và cho ông đi học tiếng Anh.
Alain trở về Paris và
chấp nhận đề nghị của Yves Allégret
đóng một vai nhỏ trong phim “Quand la femme s’en mêle” (1957).
Alai Delon và Romy Schneider
Cùng thời kỳ này, Alain
đóng liên tiếp vài phim ngắn như “Soi belle et tais-toi”
(1958) của Marc Allégret, anh em của Yves và “Christine” (1958)
của Pierre Gaspard-Huit. Trong bộ phim Christine Alain gặp và
yêu Romy Schneider.
Năm 1959, Alain đóng phim
“Faibles Femmes” của Michel Boisrond. Bấy giờ Alain có Georges
Beaume là quản lư và Olga Horstig là đại diện. Chính
Olga đă giới thiệu Alain với nhà sản xuất
phim người Ư Luchino Viisconti vào năm 1959.
Về sau, Alain đóng vai
Tom Ripley trong phim “Plein soleil” phỏng theo tiểu thuyết “The
Talented Mr. Ripley” của Patricia Highsmith's. Trong phim này
Alain đóng chung với Maurice Ronet và Marie Laảoeet. Phim do
đạo diễn René Clément dàn dựng đă là bệ phóng
Alain vào thế giới nghệ thuật phim ảnh.
Alain Delon trong phim Rocco et ses frères
Năm 1960, dưới
sự điều khiển của Luchino Visconti, Alain
đóng phim “Rocco et ses frères” với các tài tử gạo
cội Renato Salvatori, Annie Girardot và Claudia Cardinale. Alain trong
vai một vơ sĩ quyền Anh với phim này đă xác
định được vị thế một tài tử
nổi tiếng khắp hoàn vũ khi được trai
giải thưởng Sư Tư Vàng tại đại
hội điện ảnh Venise.
Sau một thời gian
thử vào thế giới kịch nghê không thành công Alain
đóng trong một vài phim hài như “Quelle joie de vivre” (1961)
của René Clément và “Les amours célèbres” (1961) đóng với Brigitte
Bardot. Đạo diễn Michelangelo Antonioni mời Alain
đóng chung với nữ minh tinh Monica Vitti trong phim “L'Eclipse”
được tŕnh chiếu tại đại hội
điện ảnh Canne s năm 1962.
Năm
1963, Alain được mời đóng phim Nhật Bản
“ Le samourai” mà ông đă có một thu nhập “khủng”
nhờ sự quảng bá h́nh ảnh của ông ở
Nhật.
Mùa Xuân
năm 1963, ngay trước khi phim “The Leopard”
được tŕnh chiếu ở đại hội
điện ảnh Cannes, phim “Mélodie en sous-sol” của Henri Verneuil ra mắt khán giả. Alain theo
kịp tài tử Jean Gabin mà ông đă ngưỡng mộ qua
phim “Touchez pas au grisbi” khi xem ở Việt Nam. Alain
cũng trở thành trụ cột các cuốn phim
thương mại.
Trong phim “The Leopard” , Alain
đóng chung với tài tử Burt Lancaster và Claudia Cardinale.
Rồi Alain đóng phim Les Félins với Jane Fonda,
Alain thử làm nhà sản
xuất phim đầu tay “L'Insoumis“ với đạo
diễn Alain Cavalier trong thời gian cuộc chiến ở
Algeria. Phim này gây nhiều tranh cải v́ Alain đóng vai
một nhân viên
O A S (Tổ chức vơ trang
bí mật), một lực lượng bán quân sự cánh cực
hữu.
Cũng trong thời gian này,
Alain chia tay với Schneider. Sau đó, Alaine và vợ là Nathalie
chuyển sang ở Hollywood. Ở đây Alain chỉ đóng
một vài phim như : Colette's Chéri, San
Francisco Killers, Texas Across The River, Centurions…với các
tài tử Mỹ như George Cukor ,Tony Richardson, Dean
Martin…
Năm 1966, Alain và gia
đ́nh trở về Pháp. Ông đóng phim “Paris brûle-t-il?”
của René Clément.
Năm
1967, Jean-Pierre Melville mời
Alain đóng vai Jeff Costello, được mệnh danh là Le
samourai, một kẻ giết người đơn
độc mang bệnh tâm thần phân liệt. Hai
người c̣n hợp tác với nhau hai phim nữa: “Le
cercle rouge” (1970) và “Un Flic” (1972). Trong các phim này Alain đóng
vai một kẻ cô độc, cảnh sát hay ăn
cướp đối lập với xă hội một cách
dững dưng nhưng rất lôi cuốn.
Tháng 5 năm 1968, thời
gian phong trào phản chiến chống cuộc chiến
tự vệ của VNCH và sự tham chiến của Hoa
kỳ ở Việt Nam lên cao, quan điểm hữu khuynh
đối lập với chính quyền cánh tả Pháp lúc
đó mà đại diện là nhà văn André Malraux, bộ
trưởng bộ văn hoá khiến cho vợ chồng
Alain Delon gặp rắc rối về cái chết
của Maarkovic, thơ kư
kiêm cận vệ của họ. Họ bị nghi ngờ có
liên hệ tới vụ án này và bị mời thẩm
vấn nhiều lần thậm chí có lần bị quản
chế cho tới khi được miễn tố.
Chán ngán
môi trường chính trị, ngoài việc đóng phim, Alain
quay sang việc tham gia các cuộc đấu giá ở quai des Orfèvre, các cuộc đua ngựa và
những trận đấu quyền Anh.
Năm 1970, Alain sản
xuất phim Borsalino, dựa vào tác phẩm mô tả cặp
nam nữ của giới xă hội đen ở Marseille trong
những năm 1930. Kịch bản này đă
được dàn dựng thành phim Bonnie and Clyde.vài
năm trước đó ở Mỹ.
Nhờ phim Borsarlino
đạt đỉnh điểm, Alain sản xuất
một loạt phim đen: (Borsalino and Co, 1974, Flic
Story, 1975, Le Gang, 1977, Trois Hommes à abattre,
1980, Pour la peau d’un flic, 1981, Le Choc,
1982, Ne réveillez pas un flic qui dort, 1988…). Những phim
này lập đi lập lại những câu chuyện nhàm
chán nên được dừng lại ở đầu
thế kỷ 21.
Từ 1971 , Alain thử
sản xuất phim hài như Doucement les basses, Le
Professeur…nhưng không thành công. Alain cũng làm những
phim phiêu lưu như “Soleil rouge” (1971) đóng chung với
Toshiro Mifune, Charles Bronson hay “Zorro de pacotille” (1975).
Năm 1972 Alain đóng phim L’Assassinat
de Trotski với Richard Burton, năm 1976 phim Monsieur Klein.
Đầu thập niên 80,
Alain sản xuất những phim h́nh sự: “Pour la peau d’un
flic”, “Ne réveillez pas un flic qui dort”.
Những phim này không đem lại chi Alain thành công về
mặt tài chính nhưng phim ”Notre histoire” (1985) đem lại
cho Alain giải Cesars diễn viên chính. Năm 1990 phim “Nouvelle
vague” của Alain Delon được đưa tranh
giải ở đại hội điện ảnh Cannes.
Tháng 11/1990 Alain cho ra cuốn phim “Dancing machine”. Hai năm sau,
Alain trở lại Cannes với phim “ Le Retour de
Casanova” của Edouard Niermans. Sau đó, Alain c̣n đóng
những phim: “Un crime” (1993), “L’ours en peluche” (1994) đều
của Jacques Deray. Cuối cùng là phim “une chance sur deux”
(1999)với Jean Paul Belmondo. Phim này là một sự thất
bại cay đắng của Alain nên sau đó ông tuyên
bố giải nghệ. Alain hầu như giữ đúng
lời hứa chỉ xuất hiện ở hai phim: “Les
acteurs” (2000) và “Astérix aux Jeux olympiques”(2008).
Alain chuyển qua đóng
phim truyền h́nh. Tập phim đầu tiên Alain đóng vai
Fabio Montale, người hùng trong tiểu thuyết của
nhà văn Jean-Claude Izzo ở Marseille. Phim này chiếu trên
đài truyền h́nh TF1 đầu năm 2002 đă
đạt số khán giả đến 12,5 triệu,
một thành công vĩ đại.
Sau đó, Alain tŕnh làng con
gái Anouchka
của ông trong phóng tác theo Lion de Kesse rồi Alain trở lại
với phim h́nh sự năm 2003 và 2004 trong vai một
người cảnh sát đơn độc Frank Riva.
Lần này, Alain gặt hái ít thành công hơn nên ông tuyên
bố rút lui khỏi màn ảnh nhỏ.
Alain
trở lại sân khấu năm 2009 với vỡ “ les Variations énigmatiques” của Eric-Emmanuel
Schmitt đóng với Francis Huster. Năm 2011, Alain đưa
ra vỡ “Une journée ordinaire” do ông và con gái đóng dưới
sự điều khiển của Eric Assous. Alain và Anouchka
đưa vỡ kịch này đi tŕnh diễn khắp
nơi măi đến cuối năm 2013. Người ta c̣n
thấy Alain đóng quảng cáo cho hiệu mắt kính,
chủ toạ cuộc thi hoa hậu, tham gia các talk show…
Năm 2019, Alain Delon đă
được trao tặng giải điện ảnh Cành
Cọ Vàng cho toàn bộ sự nghiệp
tại đại hội
điện ảnh Cannes,.
Cuối đời,
bệnh hoạn và sự chia rẻ của các con làm cho Alain
Delon nhiều phiền muộn nhưng khi tin Alajn Delon
từ trần cả thế giới bàng hoàng v́ đă
mất đi một h́nh tượng nam tính, lạnh lùng nhưng
lôi cuốn và nhứt là vẻ đẹp đàn ông hoàn
hảo của ông.
Báo chí Pháp nói đến
sự ra đi của ‘‘quái kiệt cuối cùng của
nền điện ảnh’’ Pháp. Trên mạng X, tổng
thống Emmnuel Macron ca ngợi ‘‘một tượng
đài’’ của văn hóa Pháp. Bày tỏ cảm xúc về
sự ra đi của tài tử Alain Delon, Macron viết:
‘‘Ông Klein, hay Rocco, Guépard hay le Samouraï (vơ sĩ đạo),
những nhân vật huyền thoại mà Alain Delon thủ vai
khiến thế giới ước mơ. Gương
mặt không thể xóa nḥa của ông ấy đă
đảo lộn cuộc sống của chúng ta.’’
Viện Hàn Lâm các ngành
nghệ thuật và kỹ thuật, tổ chức trao
giải điện ảnh César hàng năm, nhận
định Alain Delon đă trở thành ‘’một biểu
tượng vĩnh cửu của nền nghệ thuật
thứ bảy, đại diện cho điện ảnh
Pháp trên trường quốc tế’’, ‘‘Alain Delon đă
đưa cái tài năng không thể nào bắt chước
nổi và phong thái ḥa hoa chinh phục ḷng người
của ông vào từng vai diễn. Rất nhiều bộ
phim ông tham gia đă trở thành những tác phẩm kinh
điển’’, như ‘‘Plein Soleil, Le Guépard, Rocco et ses frères, Le
Samouraï, Un Flic’’.
Tổng đại diện
của Liên hoan Cannes Thierry Frémaux nói đến sự ra
đi ‘’một trong những ngôi sao điện ảnh
vĩ đại nhất của Lịch sử’’,
người đă hết sức thành công trong cả
điện ảnh thương mại lẫn đến
‘‘ḍng phim nghệ thuật’, một tấm gương
về thái độ trân trọng ‘‘với đạo
diễn và các đối tác’’.
Tại Nhật Bản, tên
tuổi của tài tử Alain Delon, đă được
dùng để quảng cáo cho ô dù, cho caravate, hay cho
nước hoa. Trong một thời gian dài, người
Nhật thậm chí hút cả thuốc lá mang nhăn hiệu
Alain Delon. Báo chí Nhật Bản đă dành phần lớn các
bài báo nói về Alain Delon khi được tin ông từ
trần. Tờ Mainichi tổng kết sự nghiệp
của Alain với tựa đề “Hành tŕnh của
người đàn ông đẹp trai nhứt” ghi lại
những chuyến đi Nhật Bản của ông giữa
các năm 1963 và 1986.
Nhật báo Sponichi nhắc lại sự
nổi tiếng của Alain qua các mục quảng cáo cho
hăng xe hơi Mazda hay hiệu y phục Urban không quên nói
đến bản nhạc “Al Pacino + Alain Delon, toi” nổi
tiếng ở Nhật Bản từ năm 1977.
Alain
Delon và Brigitte Bardot
Nữ
minh tinh Brigitte Bardot, bạn và đồng diễn viên trong
nhiều phim với Alain Delon nói với AP: “Alain mất
đi tạo nên một lỗ trống không ai lấp
được.”
Tờ
Guardian viết:”Alain Delon là một trong những nam tài
tử đẹp trai (có thể nói là đẹp trai
nhứt) trong lịch sử điện ảnh”
Tờ
USA Today chạy hàng chữ: “Alain Delon, ngôi sao đẹp trai
trong các thập niên 60,70 của điện ảnh Âu Châu,
phiên bản Pháp của Frank Sinatra và phiên bản nam của
Brigitte Bardot”
Montréal ngày 18/8/2024
Huỳnh Công Ân
Tài
liệu tham khảo:
-báo Le
Monde
https://www.lemonde.fr/en/obituaries/article/2024/08/18/alain-delon-enduring-star-of-french-cinema-has-died_6717770_15.html
-BBC
French film giant Alain Delon dies aged 88
https://www.bbc.com/news/articles/cm2n6y4g700o.amp